Bir maddenin iş yapabilme yeteneği için tanımlanan güce ve bu gücün elde edildiği kaynaklara enerji denir. Enerji kaynakları ise çeşitli yöntemlerle enerji üretilmesini sağlayan kaynaklardır. Dünyadaki enerji kaynakları, oluşumlarına bağlı olarak yenilenemez ve yenilebilir olmak üzere ikiye ayrılır. Dünya bu kaynaklara ulaşmak ve işlemek üzere neler yapmıyor ki!? Hadi şimdi yenilenemez enerji kaynakları ve kullanım alanları nelerdir? bu konudan bahsedelim.
1. Kömür
Kömürden yakılarak güç elde edilir. Son derece aşındırıcı ve ciddi hasarlara sebep olur. Diğer enerji kaynaklarına göre daha az verimli ve daha maliyetlidir. Dünyada kömür rezervi olarak %41’lik bölümü Asya ve Pasifik ülkelerinde, %31,3’lük bölümü Avrupa ve Avrasya ülkelerinde, %25’lik bölümü Kuzey Amerika ülkelerinde, %1,4’lik bölümü Afrika ve Doğu Akdeniz ülkelerinde, %1,4’lik bölümü ise Orta ve Güney Amerika ülkelerinde yer almaktadır.
2. Petrol
Karbon ve hidrojenden oluşan, içerisinde az miktarda oksijen, nitrojen ve kükürt bulunan çok maddeli bir karışımdır. Normal şartlarda gaz, sıvı ve katı hallerde bulunur. Petrol rezervinin %47,6’sı Orta Doğu ülkelerinde, %19,5’i Güney ve Orta Amerika ülkelerinde, %13,3’ü Kuzey Amerika ülkelerinde bulunmaktadır. 2017 yılı verilerine göre dünya petrol üretimi yaklaşık 98 milyon varile ulaşmıştır. Birincil enerji kaynakları arasında stratejik konuma sahip olan ham petrol, dünya enerji talebinin %33,7’sini karşılamıştır. Bunun yanı sıra, Türkiye’deki petrol yatakları yazımızı da inceleyebilirsiniz.
3. Doğalgaz
Bir petrol türevi olarak doğal gaz, havadan daha hafif, yanıcı, kokusuz ve renksiz bir gazdır. Petrolden imal edilir. Başta metan (CH4) ve etan (C2H6) olmak üzere farklı hidrokarbonlardan meydana gelir. Yer altında çoğunlukla petrolle beraber gaz kaynağı da bulunur. Çıkarıldığı şekliyle işlemden geçirilmeksizin kullanılabilen bir kaynaktır. Boru hatları yada sıvılaştırarak tankerler ile taşınabilir / saklanabilir.
4. Nükleer
1789’da Uranyum’un keşfiyle başlayıp, 1934’de atomun parçalanmasıyla devam eden bir enerji kaynağıdır. Petrol ve diğer enerji kaynaklarına sahip olmayan ülkeler, bağımlılıklarını azaltarak enerjilerini temin etmek üzere nükleer santrallere yöneldi. Önce askeri savunma alanlarında, sonrasında ticari çalışmalarda kullanılmaya başlandı. Günümüzde daha çok, atomların parçalanması ile açığa çıkan ısı enerjisi elektrik enerjisine dönüştürmekte. Nükleer santrallere sahip olan ülkeler, daha çok elektrik kaynağı olarak kullanmayı tercih etmektedirler. Yaygınlaşması ise 1970’li yılların başında petrol krizi ile daha da yaygınlaştı. Nükleer enerji hakkında daha fazla bilgi için Bitmeyen Tartışma: Nükleer Enerji yazımıza göz atabilirsiniz.
