Sokak canlıları kimi zaman hallerine üzüldüğümüz kimi zamansa onları durup sevdiğimiz bazen de korktuğumuz canlılardır. Hatta sahiplenip, yardım edilmesi için barınakları arayabiliyoruz. Barınaklar genelde Belediyeler tarafından açılıp yürütülen belli kanunlara bağlı kurumlardır. İçerisinde canlıların bulunduğu bu yapı son zamanlarda oldukça tartışmalara neden olmuştur. Ölüm kampı olarak nitelendirenler dahi olmuştur. Ama barınakların aslında canlıları tedavi ettikten sonra aldıkları yere geri bırakması gerekmektedir. Sevimli dostlarımızı görmek ve onlarla vakit geçirmek istiyorsanız yalnız bırakılan canlılara karşılıksız sevginizi vererek besleyebileceğimiz pek çok barınaklar bulunmaktadır. Bu içeriğimizde sizler için Türkiye’de en önde gelen barınakları listeledik. Keyifli okumalar dileriz!
1. Konya B.B. Sahipsiz Hayvan Bakımevi
2500 hayvan kapasiteli Konya Büyükşehir Belediyesi’nin sahipsiz hayvan bakımevi ve iyileştirme merkezi yüz bin metrekarelik bir alanda oldukça büyük bir yerdir. İçerisinde çeşitli alanlara ayrılmış bulunmaktadır. Bu alanlar ise barınaklar, ziyaretçi merkezi, yasaklı ırklar için ayrı bölümler ve hayvan hastanesidir. Hastanenin içerisinde ise röntgen ünitesi, laboratuvar, acil müdahile odası ve kuvözler vardır. Trafik kazaları ve yaralanmaları için özel acil müdahile ekibi oluşturmuşlardır. Bütün yaşayan canlılara saygı duyduğunu söyleyen bu barınak yeri içerisinde yerden ısıtmalı bakım odaları vardır. Gönüllü hayvan dostları isimli proje yürütmeye başlamışlardır. Projede sahiplenilen her hayvan için 2022 yılından itibaren 175 liralık yem katkı payı koymaktadırlar. Aşılar ve rutin kontroller de yapılmaktadır. Bu kontrolleri e-pati kayıt sistemi üzerinden yapmaktadırlar. Okullar bu merkeze eğitim ve gezi de düzenleyebilir.
2. Yedikule Hayvan Barınağı
İstanbul şehrinin Fatih semtinde bulunmaktadır. İstanbul’da en çok bilinen barınaktır. Kendi sitelerinden nikâh şekeri satarak barınaktaki canlılara destek sağlamaktadırlar. Kurmuş oldukları hamilik sistemiyle de oradaki bir canlıyı sahiplenmeniz mümkün. Evde bakma imkânınız yoksa yine de bir dostunuzun olmasını istiyorsanız ve İstanbul’daysanız bu sistem sizin için uygundur. Tek şartları onu barınaktan dışarı çıkartmadan ilgilenmeniz gerektiğidir. Barınakta gönüllü hizmetinde bulunabilirsiniz. İçerisinde yaklaşık 3000’e yakın köpek bulunmaktadır. Sekiz bin metrekarelik alanda toplam 12 kişi görev almaktadır. Genel anlamda gönüllük sistemiyle ve belediyenin destekleriyle çarklarını döndürmektedirler. Gönüllü olarak görev yapan Yedikule barınağının yöneticisi bu görevinden kaynaklı 2006 yılında “iyi kalpli ol” ödülünü almıştır. Yedikule’de sevimli dostlarımızı ziyarete gidip yalnız bırakılan canlıları besleyebileceğimiz barınaklar arasındadır.
3. Angels Farm Sanctuary
İzmir Kemalpaşa’da bulunan barınak çiftlik hayvanları barınağı olma özelliği göstermektedir. Türkiye’nin bu konuda ilki ve en büyüğü olma özelliğini taşımaktadır. İçerisinde 107 tür canlı bulunmaktadır. 1600 tane “kurtarılmış” canlı vardır. Canlılar; kesimhanelerden, tecavüze uğramış eşekler, kozmetik sanayiden kurtarılan boğalar, hayvan fuarlarının gözden düşen isimleri ve daha nice faklı yerlerden gelmişlerdir. Bu barınağa gelen canlıların hepsinin birer hikâyeleri, yaşanmışlıkları bulunmaktadır. Çoğu da insanların üzüleceği türlerdendir. Bu yüzden kurucu Sibel Çakır, kendi mesleğini yapmadan kendini tamamen bu işe adamış, karşısına çıkan onca durumda bile yılmamış bir insandır. Kendisinin bu sevgisi daha çocukluk yıllarından gelmektedir. Evinde besleyebileceği canlılara karşı duyarlılığı olan insanlar ne yazık ki aynı duyarlılığı ve sevgiyi çiftlik canlılarına gösteremeyebilir. Bağış ve gönüllük sistemi ile ayakta durmaktadırlar.
4. Doğal Yaşam Merkezi
Eskişehir’in Tepebaşı belediyesine bağlıdır. Misyonları sağlıklı toplum ve çevre adına sokak canlılarına duyarlı çalışmalar sürdürmektir. Modern yöntemlerle sokak canlılarından insanlara geçebilecek hastalıkları önlemek için iyileştirme sağlamaktadırlar. Evcil canlı statüsünde bulunan tüm sokak canlılarından kendilerini sorumlu hissetmektedirler. Barınaklar arasında bu yer, sevimli dostlarımızı inceleyip kontrollerini yapıp, yalnız bırakılan canlıları besleyebileceğimiz mükemmel bir yerdir. Merkezlerinde bulunan parkta onlara bakmaktadırlar. Çeşitli sağlık hizmeti, kısırlaştırma ve sahiplendirme hizmetlerini yürütmektedirler. Kısırlaştırılıp mikro çip takıp kuduz aşısı vurulduktan sonra kulaklarına küpe takmaktadırlar. Onlar için yuva aramaktadır. Yuva bulunamazsa da onları geri aldıkları mahalleye bırakmaktadırlar. Bilinçlendirme amaçlı dışkı toplama poşeti ile geçici bakım evleriyle ilgili broşür vermektedirler. Öğrencileri bilgilendirme amaçlı etkinliklerde düzenlemektedirler.
5. Sahipsiz Hayvanlar Doğal Yaşam Merkezi
Bursa’nın Osmangazi veteriner işleri müdürlüğüne bağlı bir şekilde çalışmalar yapmaktadır. Sadece Osmangazi sınırlarına bağlı kalmadan Türkiye’nin her yerinde yardıma muhtaç canlılarla ilgilenmektedirler. Toplamda 114 dönümlük arazinin üstündedir. Bir yıl içerisinde ortalama 3500 canlı ile ilgilenilmektedir. İşleri tamamlandıktan sonra da yasadaki gibi alındıkları yere geri bırakmaktadırlar. İlköğretim okulları ve canlı koruma dernekleri ile birlikte, omuz omuza projeler oluşturmaktadırlar. Veterinerlik fakültesi bölümüyle yaptıkları anlaşma sayesinde hem Türkiye’deki öğrencilere hem de yurt dışındaki öğrencilere staj imkânı sunulmaktadır. Böylece öğrenciler gelişmekte ve teoriyi uygulamaya geçirmektedirler. Bu sayede de yalnız bırakılan canlılarla daha çok ilgilenilmekte ve diğer barınaklar için örnek teşkil edecek şekilde sevimli dostlarımızı besleyebileceğimiz bir uygulama alanı oluşturulmuş olmaktadır.
6. Şanslı Hayvan Barınağı
Ankara şehrinin Çankaya semtinde bulunmaktadır. Şanslının şanslısı olun projesiyle sokak canlılarını sahiplendirme üzerine çalışmaktadırlar. Sokaktan gelen canlıların ömür boyu tedavisi belediye tarafından ücretsiz yapılmaktadır. Diğer kurumlarla da ortak çalışmaya açıklar. Turuncu küpe uygulamasıyla aşılanan canlılara küpe takmaktadırlar. Barınağın içerisinde renklerde ve zeminlerde yenileme çalışmaları yapılmıştır. Şanslı Mahalle projesini hayata geçirmişlerdir. Bu proje kapsamında ise sokak canlılarına sahip çıkıp onlarla ilgilenip kucak açan mahallelere “Şanslı Mahalle” unvanı verilmektedir. Canlılara diploma vizyonuyla yola çıkmışlardır. Profesyonel köpek eğitmeni Tarkan Özvardar’la çalışmaktadırlar. Bu şekilde bu güzel canlılar temel bir eğitimden geçmektedirler. Belediye personellerine de eğitim verilerek onların da bilinçlenmesine önem verilmektedir. Okullarla çalışmalar yaparak bu canlılara nasıl yaklaşılması gerektiği de anlatılmaktadır.
7. Kedi Kasabası
Sahipsiz canlı bakım merkezi kapsamında 2015 yılında yapılmıştır. Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından yaptırılmıştır. Türkiye’deki ilk örneğidir. Bakıma muhtaç sahipsiz kediler için yaşam alanı oluşturup onlara kucak açmaktadırlar. İçerisinde kedilerin tek başlarına ya da birlikte kalabilecekleri barınakları vardır. Bunun yanı sıra ahşaptan köprüler ve daha nice oyun oynayabilecekleri oyun alanları bulunmaktadır. 20 hektarlık alana kurulan bu kasabanın içerisinde yaklaşık olarak iki yüz adet kedi bulunmaktadır. Sahipsiz kediler buraya geldikten sonra muayene edilip tedavisi yapıldıktan sonra kısırlaştırma işlemiyle tamamlanmaktadır. En sonunda da alınan kediler geriye teslim edilir. Hasta kedilerin muayenesi ayrı, engelli kedilerin ise daha farklı yerde işlemleri olmaktadır. Türk marşıyla kahvaltı eden kedilerin sahiplendirme işlemleri yapılmaktadır. Ziyarete de açıktır.
8. Haydos Bakım Evi
Kurucusu Türkan Dağdelen, sokak canlılarının gördüğü muameleden sonra kollarını sıvayarak kendi barınağını açmaya karar vermiştir. Yeri Muğla Ortaca’da olmasına rağmen insanların o taraflarda çok bulunmadığı bir yerdedir. Hatta bir dönem elektrik dahi olmamıştır. Ormanın içerisinde onca zorlukları yaşadıkları için sürdürülebilir olmak ilk hedeflerinden biridir. Birçok hayvana yeniden umut ve yuva olmuşlardır. Gaziantep’ten gelen hayvan ambulansıyla birlikte oldukça etkin şekilde çalışmalarını sürdürmektedirler. Vatandaşlar günlük olarak yaklaşık yirmiye yakın ihbar vermektedir. Bu ilanlar yaralı kartal için de olabilir kabuğu kırılan kaplumbağa için de olabilmektedir. Çünkü Haydos bir şefkat yuvasıdır. Haydos butikle ikinci el kıyafet, takı, ayakkabı gibi ürünler temizlenerek satılmaktadır. Elde edilen kazançla ihtiyaçlar giderilmektedir. Belediyelerin yardımı ve en çokta bağışlarla ayakta kalmaktadırlar.
9. Dohayko Adana B.B. Hayvan Barınağı
Canlıların rahatça dolaştığı bu barınak Adana şehrinde yer almaktadır. Kulübelerin içerisinde teras bulunmaktadır. İlk müdahale ve bekleme, yavrulu anne, evinden atılmış canlı, engel sahibi olan canlı, ameliyat sonrası olmak üzere içerisinde çeşitli bölümler bulunmaktadır. Hasta, yaralı ve yavrulu her sokak canlısı yaşamaktadır. Gerekli tedavisi yapılan, küpelenen, kısırlaştırılmış canlılar ise tekrardan alındıkları yerlere bırakılmaktadır. Zehirlenip öldürmek yerine onları güzel koşullarda yaşatmak misyonuna sahiptirler. Şefkat gönüllük ve merhamete önem verdikleri için gönüllü kurumlar ve insanlarla çalışmaktadırlar. Özel günlerle ilgili kartlar yaparak sürdürülebilirliklerini sağlamaya çalışmaktadırlar. Haytap ve Dohayko’nun üstlendiği yaşam arabası “bir damla yaşam”, “şiddete karşı sevgi” sloganlarıyla Türkiye’yi dolaşmaktadır. Ücretsiz eğitimler vermektedir. Toplumu bilinçlendirmeye çalışmaktadırlar.
10. Malatya Sokak Hayvanları Bakım Merkezi
Malatya’nın Yeniköy semtinde bulunan bir bakım merkezidir. Yapmış olduğu çalışmalardan ve kalitesinden ötürü Türk Standartları Enstitü’nden (TSE) Hizmet Yeterlilik belgesi almaya hak kazanmıştır. Bu belgeyi Türkiye’de alan ilk canlı barınağı olma özelliğini taşımaktadır. Özellikle hijyen ve sağlığa dikkat etmektedirler. 2018 yılında aktifleşmiştir. 128 dönümlük arazi üzerinde kuluçkalandırılmıştır. Alttan ısıtmalı sistemleriyle kedi, köpek olmak üzere oldukça fazla canlıya hizmet vermektedirler. Mevzuattan kaynaklı sahipli canlılara işlem yapamasalar bile çeşitli kadrosuyla çalışmalar yapmaktadırlar. Barınağa gelen canlılar ilk başta yirmi günlük bakıma alınmaktadır. Daha sonra çeşitli sağlık kontrollerinden geçmektedirler. Sahiplendirme işlemine de oldukça önem verilmektedir.
