Herkes hayal kurmayı sever. Bazen gerçek dünyadan uzaklaşmak için yapılan bu eylem aslında bizi başarıya götüren yolun ilk adımıdır. Yurdum insanı; hayal etmek, başarmanın yarısıdır diyerek hayallerine giden ilk adımı attı. Gerçekleştirdikleri hayalleriyle Türkiye’de fark yaratan 10 yurdum insanı, hem kendini tüm dünyaya tanıttı hem de birçok insana farklı alanlarda olanak sağladı. Biz de sizler için hayallerinin peşinden giden başarılı insanları listeledik. Keyifli okumalar!
1. Udemy: Eren Bali
1984 Malatya doğumlu Eren Bali, günümüzün en çok kullanılan online eğitim platformu Udemy’nin kurucusudur. İlkokulu köyde birleştirilmiş bir sınıfta okuyan Bali, bilgisayarla ablası üniversiteye başlayınca tanışmıştır. Lisedeyken katıldığı “Uluslararası Matematik Olimpiyatları”nda derece yaptığı için MIT ve Harvard gibi üniversitelerden teklif almıştır. Buna rağmen ablasının da okuduğu ODTÜ’de Bilgisayar Mühendisliği okumaya karar vermiştir. O dönem, ABD’den gelen eğitmenlerden etkilenerek bu dersleri dijital ortama taşımayı önermiştir. Ortaokuldan da arkadaşı olan Oktay Çağlar ile bu hayalini gerçekleştirmek için kendi uygulamalarını geliştirmişlerdir. Bir yıl sonra ikisi de Silikon Vadisi’ne gidip uygulamalarını yatırımcılara göstermişler ama 57 yatırımcıdan ret almışlardır. Hayallerinden vazgeçmeyen ikili, Dave McClure adlı yatırımcı sayesinde Udemy’i kurarak milyar dolarlık ilk Türk internet sitesini yaratmışlardır.
2. Köy Tiyatrosu: Ümmiye Koçak
1957 yılına Adana’da 10 çocuklu bir ailenin 6. çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Olanaksızlıklardan dolayı ilkokuldan sonra eğitimine devam edememesine rağmen çok okuyarak kendini geliştirmiştir. Koçak, hayalleriyle Türkiye’de fark yaratan 10 yurdum insanı arasındadır. İlk hikayesini 13 yaşındayken yazan Koçak, evlenip Mersin’e yerleşmiştir. İlk kez izlediği tiyatro oyunundan çok etkilenen Koçak, köy kadınlarının sorunlarını herkese göstermenin hayaliyle, 2001’de “Arslanköy Kadınlar Tiyatro Topluluğu”nu kurmuştur. Topluluk içinde kendi hikayelerinin de bulunduğu çeşitli oyunlar sergilemiştir. Koçak, kendi yazdığı, yönettiği ve tarlada çalışırken biriktirdiği paralarla “Yün Bebek” filmini çekmiştir. Bu film sayesinde köylü kadınların sorunlarını tüm dünyaya göstermiş ve New York Avrasya Film Festivali’nde “Sinemada en iyi Avrasyalı Kadın Sanatçı” ödülünü almıştır.
3. Anlatan Eller Okulu: Pelin Baykan
1994 doğumlu, İstanbul Üniversitesi Matematik Bölümü mezunudur. İşitme engellileri gözlemleyerek, iletişim kurmak için 2015’te Türk İşaret Dili’ni öğrenmiştir. Bir sene sonra işitme engelli bir arkadaşı kendisine matematik çalıştırmasını istemiştir. Bunun üzerine Baykan, araştırmalar yapmış ve işitme engelli bireylerin sınavlarda sorunlar yaşadığını öğrenmiştir. Kendi hikayelerini anlatabilecekleri ve istedikleri hayatı yaşayabilecekleri hayaliyle 2016 yılında “Anlatan Eller” sosyal girişimini hayata geçirmiştir. Bu sayede kendi alanıyla, Türk İşaret Dili’ni birleştirmiştir. Çektiği eğitim videolarını paylaşarak başladığı yolculuğuna Ali Nesin’in ve bazı kurumların da desteğini alarak devam etmiştir. Bugüne kadar 200 kişiye hem işaret dilini hem de işaret diliyle matematiği öğretmiş ve yaptıkları çalışmalarla ödüller almıştır.
4. Çizgi Film Okulu: Fatih Küçük
Fatih Küçük, Türkiye’de çizgi filmi yaygınlaştırmak ve ileride çocukların bunu meslek olarak yapabilmelerini sağlamak hayaliyle cebindeki 5 TL ile yola çıkmıştır. 2016 yılında Kaş Kaymakamlığının kullanmasına izin verdiği eski bir binada, Türkiye’nin ilk çizgi film okulu olan “The Cartoon Mill”i kurmuştur. İçerisinde çizgi film ve oyuncak müzesinin de bulunduğu okul, binlerce çocuğa ulaşmış ve öğrenciler kendi animasyonlarını yaratmışlardır. Yıl sonunda düzenlenen çizgi film festivali sayesinde dünyanın her yerinden çizgi film sanatçılarını ağırlamış ve Türkiye’yi dünyaya tanıtmışlardır. Ayrıca düzenlediği çizgi film tarihi ve çizgi film üretme gibi eğitimlerle yılda farklı yaş gruplarından 1300 kişiye ulaşmıştır.
5. Eko Turizm: Bedriye Berber Engin
Bilecik’in Kurşunlu köyünde yaşayan Bedriye Berber Engin, Kültür Bakanlığı tarafından “sıra dışı okur” ve Bilecik Valiliği tarafından da en çok kitap okuyan yetişkin seçilmiştir. Okuduğu kitaplardan öğrendiği eko turizm fikrini hayata geçirme hayaliyle çıktığı yolda, yaşadığı yeri eko köye çevirmiştir. Engin ve köy halkı, ürettikleri ürünleri pazarda satmaya ve köye gelenlere kamp organizasyonu yapmaya başlamışlardır. Yaptıkları işlerin internet sayesinde birçok kişi tarafından duyulması ile köy yerli ve yabancı turistleri çekmeye başlamıştır. Turistler için hamur açma atölyeleri, yürüyüş turları ve çeşitli eğlenceler düzenlemişlerdir. Bu sayede fark yaratan Engin, köydeki kadınlara ek gelir sağlamakla birlikte köyden kente göçü de azaltmıştır.
6. Uçurtmanın Peşinde: Zahit Mungan
Mardin’de yaşayan Mungan, çok küçük yaşlarda uçurtmayla tanışmıştır. Ailesinin desteği ve dedesinden kalma dikiş makinesi ile uçurtmalar yapmaya başlamıştır. İlk yaptığı uçurtma sadece bir kez süzülmüştür ama pes etmemiştir. Kendisi gibi diğer çocukların da uçurtmadan aynı zevki alacağı zamanları düşünmeye başlamıştır. Martı Uçurtma Kulübü sayesinde geliştirdiği çeşitli yöntemlerle hayal gücünü de kullanarak şekilli uçurtmalar üretmiştir. 2004’te ilk uçurtma atölyesini düzenlemiş ve köy okullarını ziyaret edip çocukları uçurtma ile tanıştırmıştır. Tepesine çıkılamayan Mardin Kalesi’ni görmek için kimsenin denemediği yöntemler geliştirmiştir. 2006 yılında uçurtmasına telefon bağlayarak hava fotoğrafları çekmiştir. 2009’da Mardin Müzesi’nde ilk uçurtma sergisini açmıştır. Düzenlenen atölyelerde okul çağındaki çocuklara uçurtma yapım eğitimi vermektedir.
7. B-fit: Bedriye Hülya
16 yaşındayken İzmir’de geçirdiği kaza sonucu felç kalmıştır. Psikoloji bölümünde okumayı çok istemiştir. Okul binasının engelliler için uygun olmamasından dolayı, psikoloji bölümünün yerine giriş katta bulunan işletme bölümünde okumuştur. Okul devam ederken 3 yıllık tedavi sonucunda yürümeye başlamıştır. Okul bittiğinde evlenerek, eşiyle otel işletmeciliği yapmıştır. 38 yaşında boşandıktan sonra içinde kalan psikoloji eğitimini almak için ABD’ye gitmiştir. Hülya, az parayla geçinebilmek için sağlıklı beslenmeyi öğrenmiştir. O dönemde başladığı spor sayesinde Türkiye’de herkesin ulaşabileceği, uygun fiyatlı spor merkezinin hayalini kurmuştur. Dört yıl sonra Türkiye’ye döndüğünde İzmir’de, yalnızca kadınlar için olan ve kadın antrenörlerin olduğu spor merkezi B-fit’i açmıştır. Bu süreçte kansere yakalanan Hülya, işine yoğunlaşarak kanseri yenmiş ve B-fit’i büyütmüştür. 2014’te Garanti Bankası tarafından yılın sosyal girişimcisi, Joe Biden tarafından da örnek girişimci kadın seçilmiş ve yurt dışından ödüller almıştır.
8. Peynir Müzesi: Zümran Ömür
1972 doğumlu, ilkokul mezunu Ömür, Kars’ın bir köyünde yaşamaktadır. Köyün göç vermesi sonucu üretim durmuştur ve köy yok olmaya başlamıştır. Köyü kurtarma hayaliyle ne yapılabileceğini düşünmeye başlayan Ömür, 2007’de “Boğaçtepe Çevre ve Yaşam Derneği”ni kurmuştur. Ömür, derneğe faydalı olabilmek adına köylüler ile 1 yıl boyunca Fransızca eğitimi ve sağlık ve beslenme kursları almıştır. Eğitimler sırasında Fransızlarla yaptıkları görüşmelerde Kars’ta 30 çeşit peynir olduğunu ama sadece 10 çeşidinin kaldığını öğrenmişlerdir. Ömür, peynirleri geri kazanmak için çalışmalara başlamıştır. 2010 yılında Birleşmiş Milletlerden alınan fon ve köylünün yardımıyla, üst katı üretim merkezi; alt katı ise Türkiye’nin ilk, dünyanın ikinci eko peynir müzesi olan binayı açmıştır. Bu sayede yaşlılarından öğrenerek, köylünün de desteğiyle ürettiği 30 peynir çeşidinin kaybolmayıp diğer nesillere aktarılmasını sağlamıştır.
9. Giyilebilir Teknoloji: Canan Dağdeviren
1985 İstanbul doğumlu Dağdeviren, Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. Sabancı Üniversitesinde Malzeme Bilimi ve Mühendisliği programında yüksek lisans yapmıştır. 2009 yılında aldığı Fulbright bursu ile UIUC’de başladığı doktora programı sırasında giyilebilir elektronik cihazlar üzerine çalışmıştır. Dağdeviren’in, bu alana yönelmesini küçükken yaşadığı bir olay sağlamıştır. Dedesi, 28 yaşında iken kalp yetmezliğinden ölünce Dağdeviren, kalp hastaları için 28 yaşına gelmeden bir şeyler yapmalıyım hayaliyle bu alana yönelmiştir. Önce giyilebilir kalp pili tasarlamış, sonra da cilt kanserini tespit eden bir cihaz üretmiştir. Bu buluşları ile “MIT Technology Review” tarafından düzenlenen “35 Yaş Altı Mucitler” listesinde yer almıştır.
10. Dizayn Vip: Erbakan Malkoç
Ardahan’da 11 çocuklu bir ailede dünyaya gelen Malkoç, o zamanlar köylerinde araba olmadığından sadece çarşıya gittiğinde görebildiği arabalara hayran kalmıştır. 10 yaşında yetim kalıp, abisinin yanına İstanbul’a gitmesiyle başlayan yolculuğunda çok sevdiği otomobillere ulaşabilmek için çırak olmuştur. O dönemde arabalarda aksesuar olmadığını fark eden Malkoç, araçları daha konforlu ve lüks hale getirmek için planlar yapmıştır. Denemelerinin arabalara zarar vermesi nedeniyle kovulan Malkoç, 1992 yılında kendi atölyesi Dizayn Vip’i açarak, ürettiği parçalara patent almıştır. Hayalleriyle tasarımını yaptığı araçlar sayesinde Türkiye’de adını fark yaratan 10 yurdum insanı arasına yazdıran Malkoç, birçok ödül kazanmasının yanı sıra adını dünyaya duyurarak 170 farklı ülkeden teklif almıştır.
