Türk klasikleri, yazıldığı dönemleri günümüzde anlayabilmek için faydalanabileceğimiz birer kaynak olmakla birlikte geçmişimize ışık tutan eserler olması açısından büyük önem arz ediyor. Kesinlikle okumanız gereken kitaplar listenize eklemeniz gereken Türk klasiklerinden öğreneceğimiz çok şey var. Zorlu dönem şartlarında verilen mücadeleler, yaşanan tutkulu aşklar, yeni heyecanlar ve daha fazlası… İşte sizler için Türk klasiklerinden belirlediğimiz kesinlikle okumanız gereken en iyi kitaplar listesi… Keyifli okumalar!
1. Aşk-ı Memnu
20. yüzyıl başlarında İstanbul’da batılı tarzda yaşayan toplumu gözler önüne seren Aşk-ı Memnu kitabında, bir gönül macerası konu edilmiştir. Televizyon dizisiyle sıkça adından söz ettiren romanın ana konusu dizide maalesef ki işlenmemiş. Adnan Bey kendisinden yaşça küçük olan Bihter Hanım’la evlenir, Adnan Bey’in yeğeni Behlül ile Bihter arasında yasak bir aşk başlar. Kadın ve erkeğin iç hesaplaşmaları detaylıca işlenmiştir. Bu öykü etrafında batılılaşma hareketlerinin İstanbul halkı üzerindeki etkilerinin yanı sıra düşünce ve kültür olarak aslında Anadolu insanı özelliklerinden sıyrılamayan kimliklerin iç dünyalarını işleyen bir eserdir.
2. Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
Talat ve Fitnat’ın ilk görüşte birbirlerine aşık oldukları trajik hikayede dönemin kadın-erkek ilişkileri, görücü usulü evliliğin sebep olduğu problemler anlatılır. Kadının toplum içindeki yerini detaylıca aktaran yazar, Talat karakterini kadın kılığında İstanbul sokaklarında gezdirerek gördüklerini de anlatmıştır. Aynı zamanda bu eser, Arap alfabesi ile yazılan ilk Türkçe kitap olma özelliği de taşır. Şemsettin Sami’nin kaleminden çıkan bu kitap Türk klasiklerinden kesinlikle okumanız gereken kitaplar arasındadır.
3. Felatun Bey ile Rakım Efendi
Felatun ve Rakım yirmili yaşlarında iki arkadaştır. Felatun batı özentisi bir babayla, Rakım zor şartlarda anne ve dadısıyla büyümüştür. Ahmet Mithat batı kültürünü üzerinde emaneten taşıyan kesime karşılık, kendi kültürünü batıyla harmanlamayı bilen ve kendini yetiştirmeyi öğrenen insanlar arasındaki tezatlığı mizahi bir üslupla anlatır. Felatun Bey şık giyinip gezmeyi, sefa içinde yaşamayı; Rakım Efendi üretip düşünmeyi, çalışıp didinmeyi esas alan karakterler olarak aktarılmıştır.
4. Şair Evlenmesi
Türk tiyatrosunun ilk eseri olan Şair Evlenmesi, bir töre komedisi niteliğindedir. Alafranga tavırlarından dolayı mahallelinin tasvip etmediği Müştak’ın evlenmek istediği Kumru yerine huysuz ve yaşlı ablası Sakine ile evlenmeye zorlanmasını anlatır. Ayrıca görücü usulü evliliğin ortaya çıkardığı problemleri ele alır. Olaylar gerçekleşirken toplum değerlerinin yozlaşmış görüntüsü de okuyucuya yansıtılmıştır. Rüşvet ile iş halletmenin de üstünde duran bu eseri ve Şinasi’yi mutlaka okumalısınız.
5. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç
İkili bir yapılanma altında eski İstanbul mahalleleri ve mahalle kadınları arasındaki çekişmeler, buna karşılık olarak, Hüseyin Rahmi’nin müthiş aşk kurgusu birbirine perçinlenmiştir. Halley Kuyruklu Yıldızı’nın dünyaya çarpacağı söylentisiyle kurgulanan romanın üslubu da kurgusu da döneminin en iyi eserlerinden biri haline gelmesini sağlamıştır. İrfan Galib, cahil mahalle kadınlarının gereksiz telaşlarıyla dalga geçip gerçekten kıyametin kopacağına herkesi inandırmışken bir izdivaç gerçekleştirir. Evlendiği kadının ne kadar zeki olduğunu anladığında çok mutlu olur. Kadın-erkek arasındaki çekişmeye farklı bir bakış açısı sunan bu kitap kesinlikle okunmayı hak ediyor.
6. Tutunamayanlar
Döneminde anlaşılamayan ve çok fazla olumsuz eleştiri alan Tutunamayanlar kitabını belki de günümüzde hiç okumayan kalmadı. Modern romanı zirveye taşıyan Oğuz Atay, Selim Işık ve Turgut Özben adındaki iki karakter üzerinden düşünen ve sorgulayan insanın toplumdaki tutunamamışlığını anlatır. Gülük rutinler arasındaki boşluğu, hayata tutunmak olarak görünen pek çok şeyin boş gayeler olduğunu anlatan kitabın insanları düşünmeye yönelten bir yapısı vardır. Kurgusuyla başınızı döndüren bu kitap, herkes için başucu kitabı olma niteliği taşıyor.
7. Saatleri Ayarlama Enstitüsü
Hayri İrdal romandaki başkarakter olmakla birlikte roman bu karakterin hayatı temel alınarak oluşturulmuş. Türk toplumunun değişimler karşısındaki tutumları dört ana başlığa ayrılarak tarihsel olarak anlatılmıştır. Romandaki karakterler sembolize edilerek Tanzimat öncesi, Tanzimat dönemi ve Cumhuriyet döneminin başlarının irdelemesi yapılmıştır. Tarih ve psikoloji alanında önemli bir başyapıttır. 1961 yılında yazılan kitap Türk insanının doğu ile batı arasındaki gelgitlerini irdeler.
8. Kürk Mantolu Madonna
Sabahattin Ali’nin Hakikat gazetesinde ‘Büyük Hikaye’ başlığı altında yazdığı hikayelerden oluşan bu eser, iki farklı anlatıcının bakış açısıyla kaleme alınmıştır. Kitapta çokça psikolojik çözümlemelere yer verilmiştir. Raif Efendi’nin iç dünyasını anlatan Sabahattin Ali insanlara olan bakış açısını şu cümle ile özetler: Dünyanın en basit, en zavallı, hatta en ahmak adamı bile insanı hayretten hayrete düşürecek ne müthiş ve karışık bir ruha maliktir. Sakin, içe dönük bazen de vasat olarak nitelendirilen insanların içlerinde yaşadığı bambaşka dünyalar olduğuna dikkat çeker.
9. Çalıkuşu
Atatürk’ün başucundan ayırmadığı söylenen Çalıkuşu romanında, İstanbullu bir kızın Anadolu’nun ücra köşelerindeki yaşadığı sıkıntılar aktarılmıştır. Milli mücadele yıllarına ışık tutan kitap, Anadolu insanının sefaleti, düşünce yapısındaki geri kalmışlıklar ve cehaleti karşısında aydınların içine düştüğü durumlar ele almıştır. Bir aşk öyküsü etrafında örülen hikayede Feride’nin iç dünyasına da yer verilmiştir. Feride’nin günlüğü şeklinde yazılan kitapta, Feride okumuş, modern düşünceli, aydın bir kişi olarak görünse de Türk kızı kimliğini yitirmemiş ruhu ile toplumun genele kanıları ile çatıştığı vurgulanır.
10. Yaprak Dökümü
Batılı yaşama özenen ama özünü ve değerlerini kaybeden bir ailenin dramının anlatıldığı eser toplum bazında yaşanan sıkıntıları ele alır. Realist bir tutumla kaleme alınan kitabın dili oldukça sade ve yalındır. Batılılaşma etkisinin yanlış anlaşıldığı Anadolu topraklarında bu sıkıntının anlatıldığı en güzel eserlerden biridir. Kitap diziye de çekilmiş ama yalnızca aşk entrikaları göz önünde tutulmuştur. Türk aile yapısındaki çözülmeye etki eden batılılaşma hareketleri kitapta deyatlıca işlenmiş olup, dizide yer verilmemiştir.
