Hızlı gelişen ve değişen dünyada değerlerimiz de sürekli değişim gösterebiliyor. Matbaa, 1447 yılında Alman bilim insanı Johnnes Gutenberg tarafından icat edildi. Sonrasında hızlı bir şekilde çeşitli türde kitaplar basılmaya, fikirler yayılmaya başlandı. İnsanlar her geçen gün yeni konu başlıkları altında bilgilendiler. Araştırmalara göre kitap okumak hafızayı, okumayan insanlara göre %32 daha fazla güçlendiriyor. Siz de araştırmacı birisiyseniz, kitap okumayı seviyorsanız veya okumaya yeni başlamak isteyip de bir türlü başlayamıyorsanız doğru yerdesiniz. Kitap alışverişi yapmadan önce mutlaka dikkat etmemiz gerekenler ve en önemli noktaları sizinle paylaşıyoruz. Keyifli okumalar!
1. Neyi Sevdiğinizi Bilmek
Kitap okumaya başlayıp sonrasında devamını getiremeyen kişilerin en büyük problemi yanlış kitap seçimidir. Yanlış kitap seçimi, o vakit size hitap etmeyen bir kitabı okuma çabanızdır. Örneğin, herkesin üzerine konuştuğu konu hakkında bilgi sahibi olmak istiyor olabilirsiniz. Bu konu başlığı altında kitap alışverişi yaptığınızda kitabı yarım bırakıyorsanız eğer, muhtemelen o kitabın türü veya konusu henüz ilginizi çekmiyordur. Harry Lorayne’e göre bir şey ile uğraşmak istiyorsak öncelikle ona ilgi duymalıyız. İlgi duymadığımız şey üzerine konsantre olamayız. Bu sebepten yarım kalan kitaplarınız varsa, sorun sizin kitap okuyamadığınız değildir. Sorun, henüz ilgi alanınıza girmemiş kitabı okumaya çalışmanızdır. Bu sebepten öncelikle ne tarz sevdiğimizi ve hangi konu başlıklarına ilgi duyduğumuzu bilirseniz o kitaplar üzerinde okuma gerçekleştirdiğiniz zaman daha çok keyif alır, aktif okuyucu olursunuz.
2. Doğru Kitap Seçimi Yapmak
Türüne ilgi duyduğunuz her kitap sizin için doğru kitap niteliği taşımayabilir. Kitap tercih ederken kitabın yazarı ve içeriği çok önemli rol oynar. Sevdiğiniz tür ve konu ile ilgili yazılmış çok fazla makale, roman, klasik, ansiklopedi gibi çeşitler bulabilirsiniz. Bunlardan hangisini okumak istediğinizi bilmeniz sizi aktif bir okuyucu yapacaktır. Bunu anlamanın çeşitli yolları olmakla birlikte basit bir yolu da vardır. Görsel ve işitsel olarak nelerle ilgilendiğinize bakabilirsiniz. Hangi platformlarda ne ile ilgileniyorsunuz. Kullandığınız telefon veya bilgisayarın geçmişine baktığınızda konu başlıklarından, girdiğiniz sitelerden, izlediğiniz filmlerin, dizilerin türünden, belgesellerden, konuşmacı programlarından yola çıkarak kendinizi tanıyabilirsiniz.
3. Yazarı Anlamak
Kitaplar bizimle konuşur. Nasıl güzel konuşma diline sahip olan insanları daha çok dinlemek istiyorsak bu durum kitaplar için de geçerlidir. Güzel anlatan yazarı okumak isteriz. Aradığınız tür ve konu için yazılmış olan çeşitli kitaplar vardır. Bu kitapları internet ortamında aratarak kitap yorumlarına bakabilirsiniz. Sonrasında, birçok site kitabın tanıtım bölümünü paylaşmaktadır. Tanıtım bölümünü okuyarak yazarın yazı dili ve konuyu işleyiş biçimi hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. İlgi çekici konu başlığı ve kitap arkası tanıtım kısmı sizi okumaya iterken kitap içi sizi okumaktan uzaklaştırabilir. Kitap okuma alışkanlığı edinemeyenler bu durum sonrasında yine kendisinin kitap okuyamadığını düşünebilir. Bunun için yazarın ön söz kısmı size kitap arkasından daha çok bilgi verecektir. Yanlış kitap seçiminin önüne geçmek için yazarın kendisi ve içerik dili araştırması yapmak sizi ilgi odağı olduğunuz konuyu daha iyi okumanızı ve anlamanızı sağlayacaktır.
4. Kitap Alma Sıklığı Belirlemek
Alışverişi yapmadan önce mutlaka dikkat etmeniz gerekenler listesine kaç tane kitap alacağınızı ekleyebilirsiniz. Birçok kişi büyük bir hevesle birden aldığı kitapların hepsini okuyamıyor ve birini bitirmeden bir diğerine başlayabiliyor. Bu durum sizi maymun iştahlı olmaya sürüklediği gibi, kitapları bitiremediğinizi gördüğünüzde sizi kitaplardan uzaklaştırır. Sonuç olarak bir hevesle alınan onca kitap çöp olur. Bu yüzden kitap alma hevesini sık sık yaşamak ve bekleyen kitaplarınızı raflarınızda eskitmemek adına, kitap alma işlemi yaparken olabildiğince az kitap almaya özen gösterebilirsiniz. Bu sayede kendinizi daha özgür bırakırsınız. Ayrıca kitabınızı bitirdikten sonra listelediğiniz kitap listesinden yeni bir kitap siparişi verme heyecanını yaşarsınız.
5. Yazar Araştırması Yapmak
Okuyacağınız kitabın yazarı hakkında araştırma yapmak kitabın ruhunu anlamanız açısından püf noktalardan birisidir. Özellikle kendinize yakın gördüğünüz bir yazarın kitabını okumak sizi iyi hissettirirken, sizden farklı düşüncelere ait olan yazarların kitapları size çok farklı bakış açıları kazandırabilir. Kitap okurken siz bir insanın duygularını, düşüncelerini de okuyorsunuz. Dolayısı ile yazar kitabında kendi hayatını anlatmasa bile, kitabın içinde yazarın yapısına sahip bir karakter, araştırma kitabı ise bir görüş buluyorsunuz. Yazarların iç yapısını anlamaya çalışarak okuduğunuz kitaplar size, okuduğunuz kitaplar tamamen kurgu olsa bile, yazarı hayatı hakkında önemli bilgiler verir. Sonrasında okuduğunuz çeşitli kitap ve yazarlardan çıkarım yaparak kendinizi farklı bir perspektiften empati yoluyla geliştirebilirsiniz.
6. Kampanyaları Takip Etmek
Özellikle öğrenciler için önem arz eden bir konu da kitapların fiyatları. Çok okumak istediğin bir kitabın belli bir fiyat üstüne çıktığını görünce almak istemeyebilirsiniz. Özellikle kitap okuma alışkanlığı kazanmaya çalışan biriyseniz, fiyatlar bazen size geriye bir adım attırabilir. Hatta bazen almak istediğimiz bir kitabın güncel fiyatı fazla geldiği için onun yerine başka bir kitap tercih edip ondan memnun kalmadığınız zamanlar olabilir. Tüm bunların önüne geçmek için sosyal medya avantajını kullanabilirsiniz. Takip edeceğiniz çeşitli siteler ile istediğiniz kitabın en uygun fiyatlısını alma şansı elde edebilirsiniz. Kampanya olarak sunulan dünya klasikleri, edebi romanlar gibi çeşitli set halinde toplanan kitapları normal fiyatının çok daha uygun halini alabilirsiniz. Dilerseniz instagram gibi blog tarzı sitelerin yapmış olduğu kitap çekilişlerine katılıp, sevdiklerinize veya kendinize kitap hediye edebilirsiniz.
7. İçeriğin Kalitesine Bakmak
Eğer okuyacağınız kitap yabancı bir kaynaktan Türkçe’ye çevrilmişse yayın evi ve çevirmen yazar burada büyük rol oynar. Bazı çevirilerin yetersizliği aslında çok güzel olan bir kitabı size tam tersi gösterebilir. Bu sebepten mutlaka, kitap alışverişi yapmadan önce dikkat etmemiz gerekenler arasına sıkı bir yayınevi araştırması koyabilirsiniz. Bunun dışında yazarın yazım dili, sizi sürüklemesi ve konuda tutması bakımından önem arz etmektedir. Eğer gözleriniz çabuk yorulan bir yapıya sahipse veya herhangi bir göz hastalığınız varsa kitabın yazı şekline bakmanız gerekmektedir. Küçük yazılar, sıkıştırılmış aralıklar bu kişiler için oldukça zorlayıcı olabilir. Bu yüzden, gerçek ortamda nasıl bir kitabın içine bakıp inceliyorsanız, bunu sanal ortamda da yapabileceğinizi unutmamalısınız.
8. Her Popüler Kitaba Kapılmamak
Kalitesinden ödün vermeyen, hiçbir şekilde eskimeyen veya birden popülerleşen kitapları okumak isteyebilirsiniz. Fakat şöyle bir gerçek vardır ki, herhangi bir kitap herkes tarafından çok fazla tutulup sevilse bile, satış rekorları kıracak rakamlara da ulaşsa size hitap etmeyebilir. Burada problem sizin algınızda değildir. Burada problem sizin kitap okumayı sevmemenizde de değildir. Buradaki problem, ilginizin olmadığı bir kitabı okumaya çalışmanızdır. Birçok bilim insanına göre, insan hoşnut olmadığı bir şey üzerine kendini sıkar ve zorlarsa ona sebep olan her şeyden kendini uzak tutar. Bu demek oluyor ki, eğer siz sırf herkes sevdi ve popüleritesi yüksek diye içeriğine, yazarına, yazım diline vb durumlara bakmadan bir kitap alıp beğenmezseniz ve herkes okuyor deyip de okumak için kendinizi zorlarsanız kitap okuma hevesinize zarar vermiş olursunuz.
9. Sahafları Keşfetmek
Sahaflar, başka okuyucular tarafından okunmuş kitapların satıldığı yerlerdir. Eğer o sırada bir kitaba para vermek istemiyorsanız, sahaflarda okumak istediğiniz kitabın daha uygun fiyatlısını bulabilir veya kütüphanenizden kendi kitabınızı alarak sahaftaki uygun olan bir kitapla değiş tokuş yapabilirsiniz. Bu sayede başka bir okuyucu veya okuyucuların elinin değdiği kitabı, okuduğu dizeleri siz de okumuş olursunuz. Bu durum birçok okuyucunun hoşuna gidebildiği gibi bazı kişilerin hoşuna çok da gitmeyebilir. Sahaflarda bulunan nostalji havası, eskimiş kitaplar içinize derin duygular yükleyebilir. Ayrıca sahaftan aldığınız bir kitabı okurken kitabın üzerinde belli notlar, altı çizilmiş satırlar görmek sizi iyi hissettirebilir. Özellikle sizin altını çizeceğiniz yerleri bir başkasının çizmesi, ya da sizin fark edemediğiniz yerleri bir başkasının fark etmesi sizi derinden etkileyebilir. Aynı şekilde sizin sahafa bıraktığınız bir kitabın da başkası tarafından okunduğunu bilmek size anlamlı duygular yaşatabilir.
10. Arkadaşlarınızın Fikirlerini Almak
Sürekli vakit geçirdiğimiz insanların ortalaması olduğumuzu bilim insanları çeşitli açıklamalarla belirtmekte. Her insan dünya üzerinde tektir, dolayısıyla özeldir. Arkadaşlarınızın çeşitliliği sizin farklı dünyalar keşfetmenizi sağlayabilir. Aynı şekilde bu dünya keşfini kitaplar üzerinden de yapabilirsiniz. Bir kitap alışverişi yapmadan önce düşündüğünüz kitapları arkadaşlarınıza sorarak onların görüşlerini alabilirsiniz. Kitap alma sıklığı belirlemek başlığı altında belirttiğim kısımda birden fazla kitap almaya yüklenmek sıkıntı yaratabilir. Fakat kitaplığınızda zor gün kitabı olarak, okunmayı bekleyen birkaç kitap bulundurmanız sizi kitap okumayı çok istediğiniz bir anda, kitap okuma hevesinizden mahrum etmeyecektir. Bu zor gün kitapları, arkadaşlarınızın tavsiyesi üzerine alınmış kitaplar olabilir. Her ne kadar kitap yorumlarına baksanız bile aranızda duygusal bir bağ olan çevrenizden aldığınız öneriler size daha fazla okuma hevesi uyandırabilir.
