Sizlere, uzun yıllar boyunca Güneydoğu Asya’nın sularında yaşam süren bir kabileden bahsedeceğiz. Bugün hala varlığını sürdüren Bajau kabilesi, dış dünyadan uzak ve zamandan bağımsız olarak yaşamaktadır. Komşu ülkelere bağlı olmayan bu kabile, resmi bir devlet kaydına sahip değildir. Bajau kabilesi, sözlü tarihin nesilden nesile aktarıldığı bir geleneği benimsemiştir. İlkel koşullar altında yaşayan kabile üyeleri, zamanının büyük bir kısmını suda geçirmektedir. Diğer insanlardan farklı bir yaşam çemberi kuran bu kabile, ilginç adaptasyon süreçleriyle dikkatleri üstüne toplamayı başarıyor. Evrim geçirdikleri iddia edilen Bajau Kabilesi’nin dikkat çeken ilginç yaşamları bu içeriğimizde sizlerle. Keyifli okumalar!
1. Bugün Var Olan Son Denizci Kabilesidir
‘Deniz Çingeneleri’ olarak adlandırılan ve bu tarz dışlayıcı söylemlere maruz kalan Bajau Kabilesi, varlığını sürdürmeye devam etmektedir. Malay kökenli olarak bilinen bu kabile, Malezya’nın Borneo adasında mesken tutmaktadır. Tarihte birçok deniz göçebesi olmasına rağmen bugüne kadar varlığını koruyan Bajau, son denizci halkıdır. Zamanla evrim geçiren bu kabile, geçimlerini avladıkları balık ve diğer deniz canlılarıyla geçirmektedir. Kabile, bu adaya gelmeden önce farklı bir yerde yaşamış ve bir tatsızlık sonucu Borneo ’ya göç etmiştir. Daha sakin olan bu ada, onların kolayca uyum sağlamasında da yardımcı olmuştur. Denizin üstündeki kulübelerde yaşayan kabile üyeleri, gayet huzurlu olduklarını dile getirmiştir.
2. Yüzen Evlerde Yaşam Sürüyorlar
Evrim geçirdikleri iddia edilen ve yüzen evlerde yaşayan Bajau Kabilesi’nin ilginç yaşamları dikkat çekicidir. Malezya sularında yaşayan bu halk, fırtınalardan kaçınmak ve ticaret yapmak için karaya çıkmaktadır. Bu kabile suların üstünde, tahta kirişlerden inşa edilmiş evlerde veya lepa olarak bilinen yüzen evlerde yaşamaktadırlar. Tüm hayatları baraka ve kayıklarla geçen bu halk, şu anki durumundan oldukça memnun. Geliştirdikleri özel yetenekleriyle okyanusun derinliklerini keşfedebilmek onlar için bir uğraş alanı. Küçük yaştan itibaren ataların öğretileri gereği yüzmeyi ve avcılığı öğrenen bu kabile, aynı geleneği sürdürmeye devam etmektedir. Bu durum, onların yüzen evlerde yaşam sürmesini gerekli kılmıştır.
3. Adaptasyon Süreciyle Değişen Genetik Yapıları Mevcuttur
Normal yaşamda insanlar soğuk suya atladığında veya soğuk duş aldığında vücudu tepki göstermeye başlar. Kalp atış hızının artması, kol ve bacaktaki damarların daralması vücudun göstermiş olduğu tepkilerdir. Bu tepkileri ise dalak yönetir. Normal insanlarda dalağın gücü azdır. Fakat Bajau kabile üyeleri, karada yaşayan insanlardan yüzde elli daha büyük dalağa sahiptir. Adaptasyon süreciyle beraber bunun genetik bir yapıya dayandığı, yapılan araştırmalarda ortaya serilmiştir. Öyle ki Bajau halkı farklı olarak PDE10A adındaki bir gene sahiptir. Bu genetik yapı da onların iyi bir dalış yeteneğine sahip olduğu anlamına gelir. Su altında uzun süre oksijensiz kalma yetenekleri de onları ön plana çıkarmıştır.
4. Kabile Üyelerinin Hepsi Birer Dalgıç
Bajau halkı, serbest dalıştaki uzmanlıklarıyla bilinmektedir. Günün yarısından fazlasını sularda geçiren bu kabile üyeleri, su içinde 13 dakika kalabilme yeteneğine sahiptir. Dalış adaptasyonu sebebiyle bunu kolaylıkla başaran Bajau halkı, küçük yaştan itibaren bunu öğrenmektedir. Kadınların daha çok yüzen evlerde oldukları ve yıkanmak için suya girdiği bilinmektedir. Fakat onlar da suyun içinde 5 dakika kadar kalabilmektedir. Bu serbest dalgıçlar 230 fitin üzerindeki derinliklere dalabilir. Bu da onların yeteneklerini ve sudaki yaşam düzeyini belirlemektedir. Çocuktan yaşlıya her yaştan üyenin kolaylıkla suya adaptasyonu olduğunu söyleyebiliriz. Bu da elbette onların genetik yapısının bir sonucu.
5. Zaman Kavramı Onlar İçin Önemsizdir
Evrim geçirdikleri iddia edilen Bajau Kabilesi’nin zaman kavramını önemsememesi, onların bilinen ilginç yaşamları arasındadır. Zamanı denizin gelgit hareketleriyle veya güneşin gökyüzündeki konumuyla ilişkilendirirler. Onlar için en önemli şey şimdiyi yaşamaktır. Bu sebeple zamanla pek işleri olmaz. Hatta kabile üyeleri yaşlarını dahi bilmemektedir. Tamamen teknolojiden uzak, küreselleşen dünyadan sıyrılmayı başarmış bu kabile için günü idame ettirmek oldukça önemli. Gelecek kaygısı taşımayan Bajau halkı, hastalıkların çoğunu dahi bilmemektedir. Kendilerine özel kurdukları bir sistem ile gelenekselleşen yapılarını korumayı başarmıştır. Her ne kadar dış faktörler kabile üyeleri için bir tehdit olsa da.
6. Günün Yarısını Suda Geçirirler
Suyun altında kendilerini güvende hisseden Bajau halkı, metrelerce derinlikteki okyanusa dalarken oldukça mutlu. Deniz göçebeleri olan bu kabile halkı; Endonezya, Malezya ve Filipinler’in açıklarındaki sularda yer almaktadır. Kabile halkı neredeyse her gün 18 kilo balık ve ahtapot için su altında beş saatten fazla zaman geçirir. Kendi ihtiyaçlarını burada karşılayan Bajau halkı, ticaret için de yine katkı sağlamaktadır. Herhangi bir yere bağlı olmayan ve sadece kendi uğraşları içerisinde olan kabile, bunu benimsemiştir. Suyun içinde mızrakla avlanmaktadırlar. Hatta ahtapotları bile dişleriyle ısırarak öldürürler. Bu da onların denizdeki yaşam mücadelesinin ne derece değişiklik gösterdiğini gösterir.
7. Birbirlerine Bağlıdırlar
Sürekli bir arada yaşayan ve birbirlerine bağlı olan Bajau halkı, sağlam bir aile yapısına sahiptir. Aile üyeleri 5-10 kişi arasında değişiklik göstermektedir. Karada yaşayan insanlarla temas kurmayan ve toplumsallaşmayan bu kabile halkı, elektrikten ve internetten de uzaktır. Bu da onların kendi aralarındaki ilişkiyi daha çok güçlendirmiştir. Aile ilişkilerinde de karşılıklı sevgi ve saygının olması, onların derin ilişkisini de açıklamaktadır. Yaşamları boyunca suda yaşayan ve geleneksel dönemlerdeki gibi avcılık ile geçinen Bajau halkı halinden memnun. Burada ailenin her halükarda önemli bir yapı taşı olduğunu anlamış oluyoruz. Gelecek kaygısı olmayan ve aile boyu bir arada bulunan kabile, görenleri kıskandırmayı başarıyor.
8. Balıkçılıkla Geçinirler
Balıkçılıkla geçinen Bajau halkı okyanusu kendi evleri olarak benimsemektedir. Henüz küçük yaşlarda yürümeden önce yüzmeyi öğrenen bu halk için deniz canlılarını avlamak oldukça kolay. Karınlarını doyuracak kadar avlayan kabine üyeleri, lepa lepa denilen küçük kayıkları kullanıyor. Bunu ise oltayla değil, zıpkın ile dalarak kolaylıkla yapabiliyorlar. Okyanusta 30 metrelere kadar inebilen Bajau halkı, tahtadan yapılan ve önüne cam koyulan gözlükleri kullanıyor. Erkeklerin çoğu kısmı balıkçılıkla uğraşırken küçük çocuklar denizde kendileri için oyuncaklar bulup oynayarak zaman geçiriyorlar. Bajaular, adeta okyanus altında nefes almanın önemi yokmuş gibi kolaylıkla avlanabiliyor.
9. Dış Dünyadan Uzak Yaşamları Vardır
Bajau Kabilesi’nin dış dünyayla olan bağlantılarının kopuk olması oldukça dikkat çekmektedir. Kendi kurallarını kendileri belirleyen halk, herhangi bir toprağa dahi sahip değil. Tek yaşam yeri olan bu barakalarda günlerini idame ettirdiklerini söyleyebiliriz. Bu kabile, okuma yazma bilmiyor ve kendilerine göre farklı bir dil geliştirerek iletişim kuruyor. Yüzyıllardır süre gelen ve okyanusun ortasında unutulmuş bu insanların barış ve mutluluk içerisinde yaşadıklarına şahit oluyoruz. Dijital çağın gereksinimi olan teknolojiden oldukça uzak, barışçıl ve herhangi bir kaygıları olmadan yaşam sürüyorlar. Maddi açıdan oldukça yoksul olan bu halk, yüreğindeki zenginlikleriyle bunun üstünü fazlasıyla kapatıyor.
10. Diğerleri Tarafından Dışlanmışlardır
Bajaular, içinde bulunduğu durumdan memnun olsa da çevresindeki ülkeler tarafından vatandaşlığa alınmayarak dışlanmışlardır. Zamanla bu kabile halkının bir kısmı karada yaşamaya başlarken geri kalan kısmı, hayatına devam etmiştir. Gençlerin büyük kısmı da iş bulmak için kabileden ayrılarak Bajauların neslinin tükenmesinde rol almıştır. Dezavantajlı bu grup, karada yaşayan insanlar tarafından hor görülüp damgalanmaktadır. Bu da onları dış dünyadan uzaklaştırmakta ve içine kapanık bir hale sürüklemektedir. Mevcut kuşağın onlara karşı olan baskısı, Bajau halkını uzak tutan bir nesle dönüştürmektedir. Karşılaşılan bu nedenler bu türün de yakın zamanda sonlanacağını gösteriyor.
