Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

6 dk okuma süresi


COVID-19 olarak da bilinen ve bir seneye yakın süredir ülkemizde de sıkı önlemler aldıran Koronavirüs hastalığı ile birlikte, Dünya Sağlık Örgütü de aynı şekilde dillerden düşmemektedir. Pandemi sürecinin, Dünya çapında uygun biçimde yönetilmesi için sıkı bir şekilde çalışan bu örgütü hemen hemen herkes duymuştur. İnsanlar genel bir çerçevede, hakkında bir şeyler bilse de bu konuda daha fazla bilgimiz olması gerektiğini düşünerek World Health Organization ile ilgili çoğumuzun bilmediği ayrıntıları siz değerli okuyucularımız için derledik. İşte, Dünya Sağlık Örgütü hakkında mutlaka bilmeniz gerekenler… Keyifli okumalar!

1. Dünya Sağlık Örgütü’nün Kuruluşu

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

1945 yılında San Francisco’da gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Konferansı’nda, bir araya gelen delegeler, Dünya üzerindeki her millet için sağlığın, güvenliğin ve barış içinde yaşamanın büyük bir önem arz ettiği kararına varmıştır ve uluslararası bir sağlık örgütü kurulması oy birliği ile kabul edilmiştir. 19 Temmuz ve 22 Temmuz 1946 tarihleri arasında düzenlenen Uluslararası Sağlık Konferansı’nda DSÖ Anayasası oluşturulmuş, bu anayasa 61 ülke tarafından imzalanmıştır. Yürürlüğe girene kadar, iki yıl içinde Prof. Dr. Andrija Stampar başkanlığında ara komisyon çalışmaları tamamlanmıştır. İki senenin sonunda 7 Nisan 1948’de tüm ülkelerde yürürlüğe giren bu anayasa ile birlikte, 2020 Mayıs ayı itibari ile DSÖ’ye üye olan 194 ülke bulunmaktadır. Üyeliği olan bütün ülkelerde, yürürlüğe girdiği 7 Nisan günü, her sene “Dünya Sağlık Günü” olarak kutlanmaktadır.

2. Dünya Sağlık Örgütü’nün Görevleri

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında mutlaka bilmeniz gerekenler listesinde en önemli yere sahip olan kategori görevleridir. DSÖ, sağlık alanında dünya çapında ses getiren çalışmalarda ve salgın hastalıklarda koordinatördür. Bununla birlikte epidemik hastalıkların tamamen yok edilmesi yolunda yürütülen çalışmalara destek verip, geliştirmektedir. Sağlık hizmetleri alanında yeterli imkânları bulunmayan ülkelere, hükümetlerin isteği üzerine yardım etmektedir. Ülkelerden gelen acil durum çağrısı ile uygun teknik yardımı yapmakla birlikte, sağlığın geliştirilmesine katkı sağlayan meslek grupları arasında yardımlaşmayı teşvik etmektedir. Yapılan sağlık araştırmalarına önderlik ve rehberlik ederken, personellerin öğretim ve yetiştirilme kurallarının gittikçe daha da iyileştirilmesini kolaylaştırmaktadır.

3. Dünya Sağlık Örgütü’nün Genel Direktörleri

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Direktörler, şirketlerin bünyesinde bulunan bir veya daha fazla departmanın başında bulunarak idaresini ele alan kişilerdir. Her kurum, kuruluş ve özel şirketlerde yer alan direktör kişi, Dünya Sağlık Örgütü’nde de bulunmaktadır. WHO örgütünde bulunan genel direktör beş yıl boyunca görevde kalır ve bu direktörler üye devletler veya Yönetim Kurulu tarafından aday gösterilebilmekte ya da Dünya Sağlık Meclisi tarafından atanabilmektedir. İlk genel direktörü Kanadalı Brock Chisholm 1948-1953 yılları arasında görevi ilk üstlenen kişi olmuştur. Genel direktörlüğü sırasında hayatını kaybeden Güney Koreli Lee Jong-wook ise 3 sene kadar görevde kalmıştır. Ölümünden sonra ise Genel Direktör Vekili olarak İsveç vatandaşı olan Anders Nordström atanmıştır. Şuan ise hepimizin aşina olduğu Tedros Adhanom Ghebreyesus, 2017 yılından beri Genel Direktörlük görevine devam etmektedir.

4. Dünya Sağlık Örgütü’nün Yönetim Kurulu

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Dünya Sağlık Örgütü hakkında mutlaka bilmeniz gerekenler konu başlığında değinilmesi mühim olan bir diğer kategori ise yönetim kuruludur. DSÖ’nün Yönetim Kurulu’nda yer alan görevliler, Genel Kurul tarafından seçilmektedir. Kurul 32 üye ülkenin sağlık alanında kendini kanıtlamış yetkin temsilcilerinden oluşmaktadır ve 3 yıl süre ile görev yapmaktadırlar. Bu göreve daha önceden seçilmiş olup, süresi dolan üyeler tekrar seçilme hakkına sahiptirler. Yönetim Kurulu, meclisin yürütme organıdır ve mecliste alınan bütün kararların yerine getirilmesini denetlemekle sorumludur. Meclisin gündemini belirlemekte ve bu doğrultuda yıllık çalışma planını sunmaktadır. Salgın hatalıklarda ve afetlerde gerekli önlemleri almakla görevlidir. Bu yetkiyi, uygun görüldüğü takdirde ise Genel Direktör’e devretmektedir.

5. Dünya Sağlık Örgütü’nün Çalışmaları

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Dünya Sağlık Örgütü’nün temel işlevlerinden ilki uluslararası sağlık çalışmalarına öncü olmak ve yönlendirmektir. Bu işlevin yerine düzgün bir biçimde getirilmesi için komiteler oluşturur, toplantılar düzenler, laboratuvar çalışmaları yürütür, standartlar belirler, sağlık alanında veri ve bilgi toplar ve bunları paylaşır, çeşitli yayınlar çıkarır ve danışmanlık hizmeti sağlar. DSÖ’nün bir diğer temel işlevi ise üye devletlerle, halk sağlığını baz alarak teknik işbirliği yapılmasını teşvik etmektir. Bu örgütün en önemli çalışmalarından biri ise her sene üye hükümetlere yıllık raporlar halinde ülkesinde bulunan sağlık personeli durumunu, sağlanan hizmetleri ve önemli sağlık olaylarını bildirmesidir. Bulaşıcı ve salgın hastalık durumlarında ise bu raporlar haftalık olarak sunulur. Uluslararası Sağlık Tüzüğü’ne göre veba, kolera gibi karantina gerektiren hastalıklar hızlı bir şekilde DSÖ’ye bildirilir ve bu şekilde daha büyük sorunlara yol açması engellenir.

6. DSÖ’ye Katkı Payı Ödeyen Ülkeler

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Büyük kuruluşlar, faaliyetlerini gerçekleştirebilmek ve toplum yararına çalışabilmek için belli bir miktarda bütçeye sahip olmalıdırlar. Aynı şekilde Dünya Sağlık Örgütü de dünya çapında halk sağlığı çalışmalarını yürütebilmek için bütçeye ihtiyaç duymaktadır. Bu bütçe ise her yıl örgüte üye hükümetlerin katkı payları ve yaptıkları bağışlar ile belirlenmektedir. DSÖ’ye yapılan katkı payları, ülkelerin ekonomik durumu ve nüfus büyüklüğü göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü verilerine bakarsak 2020 yılında en fazla katkı ödeyen ilk 5 ülke başta 115.766.920 dolar ile ABD olmak üzere sırasıyla Çin, Japonya, Almanya ve Birleşik Krallıktır. Bu ülkelerin ödemiş olduğu katkı payları toplamda 956 milyon dolarlık katkı payı ücretlerinin %53’ünü oluşturmaktadır. Türkiye ise 2020 yılında 6.6 milyon dolar ile katkı payı ödeyen ülkeler arasında 14. Sırada yer almaktadır.

7. DSÖ’ye Türkiye Cumhuriyeti’nin Katılışı

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü kurulduğu anda çalışmalara dahil olan ülkeler arasında bulunmaktadır. Türk Hükümeti 1949 yılında 5062 sayılı kanunla DSÖ Anayasa’sını onaylamış, örgüte katılım sağlamıştır. DSÖ üyeliğinden sonra BM’ye bağlı diğer sağlık kuruluşları ile ilişkilerini sıkılaştırmak amacı ile 1950 yılında onaylanan “Teknik Yardım Antlaşması” ile farklı sağlık projelerinde yer almıştır. İlk Yönetim Kurulu üyeliği için 1949 yılında Prof. Dr. Nusret Fişek seçilerek Türkiye’yi temsil etmiştir. 1952 senesinde Doğu Akdeniz Bölgesi üyeliğinden Avrupa Bölgesi’ne geçmesiyle birlikte, 1964 ve 1979 senelerinde Türkiye tekrar Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir. İkinci Yönetim Kurulu üyeliğinde Prof. Dr. İhsan Doğramacı Türkiye’yi temsil ederken; son olarak Prof. Dr. Münevver Bertan bu görevi üstlenmiştir.

8. DSÖ Türkiye Temsilciliği

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Bürosu, diğer bölge büroları ve genel merkez ile Türkiye’nin ilişkilerini düzenlemek ve çok daha verimli sonuçlar elde etmek amacıyla 1959 senesinde DSÖ Türkiye Temsilciliği kurulmuştur. Bu görevi ilk olarak, 1977 yılına kadar Dr. Coneelto Guttuso ve Dr. Oliveira yürütmüştür. Sonrasında Dünya Sağlık Örgütü’nün yaşadığı mali sıkıntılar sebebiyle 9 sene temsilci atanmasında sıkıntı yaşanmıştır ve DSÖ İrtibat Bürosu kurulmuştur. Temsilcilik hizmeti ve sağlık alanında hizmet vermekte olan diğer kuruluş ve üniversitelerle olan ilişkilerin aksamaması için bu büro ve Sağlık Bakanlığı Dış İlişkiler Dairesi beraberce hizmet vermiştir. 1986 yılında tekrardan temsilci atanmıştır ve bu sefer Dr. Umberto Broccola Tomması bu görevi üstlenmiştir. Günümüzde ise DSÖ Türkiye Temsilciliği görevinde 1995 senesinden beri Fin uyruklu Dr. Hannu Vuorı’da bulunmaktadır.

9. DSÖ İle Türkiye Arasındaki Ortak Çalışmalar

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Dünya Sağlık Örgütü hakkında mutlaka bilmeniz gereken şeyler arasında elbette ki Türkiye için büyük önem arz eden, DSÖ ve Türkiye Cumhuriyeti arasında yürütülen çalışmalardır. DSÖ Anayasası’nda yer almakta olan “Bütün uluslar mümkün olan en yüksek sağlık düzeyine ulaştırılacaktır” ifadesinden yola çıkarak 19 Ekim 1950 tarihinde imzalanmış olan Teknik Yardım Antlaşması ile birlikte farklı sağlık projelerine imza atılmıştır. Bu antlaşma ve belirlenen standartlarla birlikte sağlık alanında pek çok iyileştirme yapılmıştır. Projeler başta; Verem Savaş Projesi, Kamu Sağlığı Projesi, Çevre Sağlığı Projesi, Çocuk Mamaları Endüstrisi Projesi, Ana ve Çocuk Sağlığı Projesi, Beslenme Programı, Okulçağı Öncesi Beslenme Projesi ve Okulçağı Öncesi Korunmaya Muhtaç Çocukların olmak üzere çocuk sağlığı odaklı, halkın sağlık durumunu iyileştirmeye yöneliktir.

10. DSÖ Ve WHO Academy

Dünya Sağlık Örgütü Hakkında Mutlaka Bilmeniz Gerekenler

Dünya Sağlık Örgütü hakkında çoğu insanın bilmediği bir diğer şey ise, DSÖ’nün, içinde bulunulan pandemi döneminde sağlık çalışanları için özel olarak WHO Academy adlı mobil uygulama geliştirmiş olmasıdır. Bu uygulama COVID-19 ile savaşırken, sağlık çalışanlarına hayat kurtaran becerilerini geliştirmek üzere tasarlanmış, en etkili yöntemlerle birlikte yapay zekâ ve sanal gerçeklik gibi günümüzde sıkça karşımıza çıkan yeni teknolojileri çalışan kesim için bir araya getirerek bilgilerini pekiştirmeyi amaçlamaktadır. Enfekte olmuş hastaların bakımında, sağlık çalışanlarının deneyimlerini desteklemek için güncel rehberler, araçlar, eğitimler ve ayrıca sanal atölyeler sunarak DSÖ tarafından geliştirilen zengin COVID-19 bilgi kaynaklarına kolayca erişebilmelerini sağlamaktadır. Arapça, Çince, İngilizce, Portekizce, Rusça, Fransızca ve İspanyolca olmak üzere 7 dilde içerik sunan bu uygulama sağlık çalışanlarına kritik anlarda yardımcı olmayı amaçlamaktadır.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
13
Beğen
Mutlu Mutlu
3
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
3
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
0
Üzgün
Olamaz Olamaz
2
Olamaz
Kızgın Kızgın
1
Kızgın
Komik Komik
3
Komik
İlginç İlginç
6
İlginç

Yorum bırak