Yeniden değerlendirme işlemi olan geri dönüşüm, atıkların farklı işlemlerle tekrar kullanıma sunulmasını sağlayan bir yöntemdir. Atık miktarını azaltan ve çevre dostu olan bu yöntem, teknolojinin gelişmesiyle beraber daha çok ön plana çıkmıştır. Atıkların fiziksel veya kimyasal yöntemlerle dönüştürülmesi, çevre sağlığına atılmış güzel bir adımdır. Pet şişelerden evsel atıklara kadar birçok işe yaramadığını düşündüğümüz malzemeler, farklı ülkelerin projeleriyle anlam kazanmıştır. Doğa dostlarına özel bu yazımızda, birbirinden yaratıcı fikirlerle dikkat çeken geri dönüşüm projeleri yer almaktadır. Şimdiden iyi okumalar!
1. Kâğıt Bardakların Mobilyaya Dönüşümü
Küresel kahve tüketiminde ilk sırada yer alan Starbucks, sürdürülebilir tarıma destek veren bir projeye imza atmıştır. Starbucks İngiltere, çevre dostu olma ve yeşili koruma kapsamında mobilya şirketi Pentatonic ile anlaşma yapmıştır. Bu doğrultuda kâğıt bardakların geri dönüşüm kutularına atılması için ülke çapında harekete geçilmiştir. Pentatonic, Starbucks Fasulye Sandalyesini plastik atıklar ile yeniden üreterek, bu alanın öncüsü olduğunu kanıtlamıştır. Daha sonrasında atıklarla yapılan döşeme, yastık ve çerçeveler de önemli bir adım olmuştur. Çalışanlarını da enerji verimliliği konusunda eğiten Starbucks, birçok yatırımda bulunmuştur.
2. Sakız Ayakkabılar
Sakız ayakkabılar, Gumpdrop firmasına bağlı olarak üretilen geri dönüşüm projelerinden sadece birisidir. Amsterdam’ın çevre kirliliği konusunda izmarit atıklarından hemen sonra gelen atık sakızların geri dönüşümü ilgi toplamıştır. Söz konusu firma, yaratıcı geri dönüşümüyle üretilen bu ayakkabıları ele aldı. Proje doğrultusunda Amsterdam sokaklarından toplanan atık sakızlardan, her dört çift ayakkabı için 1 kilogram kadarı kullanılmıştır. Gumshoe isimli bu ayakkabıların tabanının %20’si sakızdan oluşan bir yapıdan meydana gelmiştir. Firma, sakızın kauçuk yapısından faydalanarak farklı ürünler için atık toplama uygulamasına geçmiştir.
3. Plastik Atıklarla Kent Mobilyalar
Üç boyutlu tasarım şirketi olan The New Raw, plastik atıkların yeniden değerlendirmesi için farklı bir uygulamaya adım atmıştır. Bu çalışmada kullanılan plastik atıklar, Hollanda’nın Rotterdam sokaklarının her bir yanında yer alan banklara dönüşmüştür. Plastik atıkların üç boyutlu projelere dönüşmesiyle, kent yaşamında konforlu bir duruma rastlandığını söyleyebiliriz. Yüzde yüz geri dönüşümlü bu koltuklar, vücut ağırlığını dengeleyen bir yapıya sahiptir. Tüm dünyada bir ilk olan bunu konforlu koltuklar, diğer ülkelere örnek olması adına da değerli bir proje. Amsterdam’da gittikçe yaygınlaşan bu mobilyalardan halk oldukça memnun.
4. Plastik Atıklarla Bisiklet Yolu
Amsterdam, fosil yakıtların azalması ve geri dönüşümün yaygınlaşması adına farklı bir projeye daha imza atmıştır. Bisiklet kullanımının yaygın olduğu bu ülkede, plastiklerden ve şişe kapaklarından yapılan bisiklet yolları büyük ilgi toplamıştır. Asfalt yerine kullanılan PlasticRoad projesinde, 218 bin plastik bardak ve 500 bin plastik şişe kapakları yer almıştır. Bu plastik atıkların hayata geçirilmesi ile 30 metrelik bisiklet parkuru elde edilmiştir. Gelişen teknolojiyle beraber, bu bisiklet yolu üzerinde geçen bisiklet sayısı ve günün sıcaklığını algılayan sensörler de eklenmiştir. Asfalt yollara kıyasla 3 kat daha uzun ömürlü bu bisiklet yolu, eşsiz bir projedir.
5. Portakal Kabuğundan Biyoplastik Bardaklar
Doğa dostlarına özel geri dönüşüm projeleri arasında yer alan Biyoplastik bardaklar, birbirinden yaratıcı fikirlerle dikkat çekmeyi başarmıştır. Tek kullanımlık plastiklerin geri dönüşümünü sağlayan bu proje, sürdürülebilir ve yenilikçi bir yaklaşımdır. Bu geri dönüşüm projesiyle Feel The Peel isimli portakal suyu otomatı, portakal kabuklarını Biyoplastik bardaklara dönüştürüyor. Böylece tüketici, bu Biyoplastik bardaklardan portakal suyunu içebiliyor. Makinenin tabanında yer alan 3D yazıcı, bu işlevi üstleniyor. Sıfır atık projesiyle çevre dostu bu proje, oldukça hızlı bir işlemden geçmektedir. Tüketici için de kullanışlı bu yöntem büyük ilgi görmüştür.
6. Plastik Atıklardan Ultra Boost Ayakkabılar
Spor giyim alanında ilk sıralarda yer alan Adidas, çevre kirliliğini azaltmak üzere teşvik edici bir proje başlatmıştır. Bu proje, ‘problemi çözüme, tehdidi ipliğe dönüştürme’ sloganıyla Afrika’nın kıyı kesimlerinde toplanan plastik atıkları ipliğe dönüştürmektedir. Plastik atıkların dönüşümünde ayakkabı dışında, tişört, şort, mayo gibi ürünlerin de üretimi vardır. Yüzde 95’i ile sadece plastik atıklardan üretilen Ultra Boost serisi, 2017 yılında bir milyon çift kadar satılmıştır. Kısa sürede ilgi çeken bu ayakkabılar ile plastik kirlilik savaşına büyük bir adım atılmıştır. Sadece bir çift Ultra Boost ayakkabı için 11 plastik şişenin geri dönüşümü sağlanmıştır.
7. Bisiklet Parçalarından Yapılan Mobilyalar
Hurdaya dönmüş bisikletlerin geri dönüşümünde Huang isimli bir kişiyi, işlevsel bir projeye adım atmıştır. Central Saint Martist mezunu Quiang Huang yaptığı bu eşsiz projesiyle, kullanılmayan bisiklet parçalarını mobilyalara dönüştürmüştür. Huang, Bike Scavengers yani Bisiklet Çöpçüleri adında bir dernek kurarak, çöpçü kelimesinin yarattığı olumsuzluktan kurtulmak istemiştir. Özellikle Çin’de, parçalarının sökülmesi nedeniyle kullanılmayan paylaşımlı bisikletlerin oldukça fazla olduğunu söylemiştir. Bu eksik parçalı bisikletlerin doğaya zarar vermesi nedeniyle söz konusu dernek, parçalardan mobilya oluşturmaktadır.
8. Ayçiçeklerin Biyo-materyallere Dönüşümü
Ayçiçek atıklarının biyo-materyallere dönüşümünde Hollandalı tasarımcı Thomas Vailly, büyük bir girişime imza atıyor. Ayçiçek hasadından arta kalanları, büyük boyutlu materyallerden telefon kılıflarına kadar birçok ürüne dönüştürüyor. Thomas Vailly, bu hasattan arta kalan her şeyi dönüştürmeyi ve bunun dışında ilave içeceklere yer vermeyeceğini belirtmiştir. Ayçiçeğinden elde edilen tüm ürünler, paketleme ve tek kullanımlık mutfak ürünlerini içerir. Bunun dışında, ofis mobilyaları ve akustik panel sistemleri gibi farklı alanlarda kullanılmak üzere dönüştürülmektedir. Bu çok amaçlı sürdürülebilir geri dönüşüm projesi, ilgi çekmeyi başarmıştır.
9. The North Face Çadırların Çantaya Dönüşümü
The North Face çadırlarının geri dönüşümüyle oluşan çantalar, çevre dostu projelerin arasında yer alır. İngiliz tasarımcı Christopher Raeburn, outdoor markalı çadırları dönüştürerek yenilikçi bir geri dönüşüm projesi hazırlamıştır. Outdoor, özellikle giyim üreticisi çevre dostu The North Face ile iş birliğine girmiştir. Aksesuar koleksiyonuna eklenen ve daha sonrasında çadırların çantaya dönüşmesini sağlayan The North Face, çevre dostu tasarımları ile yeniden geri dönmüştür. Söz konusu çantalar, geri dönüşümlü çadırların farklı bölümlerinden kullanılarak yapılmıştır. Suya dayanıklı bu çantalar tüm ilgiyi üstünde toplamıştır.
10. Elma Kabuğundan Üretilen Mobilya
Doğa dostlarına özel bu mobilyalar, birbirinden yaratıcı farklı renk özelliğiyle geri dönüşüm projeleri arasında girmiştir. Vejetaryen Fransız tasarımcı Philippe Starck, bu mobilyaları vegan deri alternatifle hazırlamıştır. Elma çekirdeği ve kabuğundan üretilen bu mobilyalar farklı renklerde oluşturulabiliyor. Biyolojik endüstriyel atıkları yeni bir hammaddeye dönüştüren bu mobilyalar, yenilikçi projelerle ön plana çıkmıştır. İtalyan bir şirket olan Frumat, vegan deri üretiminde akla gelen yerlerdendir. Bu şirket, söz konusu malzemeyi ayrıca ayakkabı ve kitap ciltleme gibi birçok alanda kullanmaktadır. Çevre dostu bu proje, geri dönüşüm için atılmış büyük bir adımdır.
