Fovizm, Henri Matisse ve André Derain tarafından geliştirilen canlı renkler, basitleştirilmiş çizim ve etkileyici fırça çalışmaları kullanan renkli bir resim stilidir. Bu akım 20. yüzyılın başlarında başladı. Ancak kısa sürdü çünkü Fauvistler 1904’ten 1908’e kadar sadece üç sergi açtılar. Çiğ renklerin yansıması fovizm akımının tüm ilginç detayları listemizi sizler için hazırladık. Keyifli okumalar!
1. Hakkında Gerçekler
Fovizm’in temel özellikleri, güçlü renkler ve canlı niteliklerden oluşur. 1900’den 1910’a kadar bir sanat üslubu olarak yayılmaya başladı. Fovizm resminde rengin rolü çok önemlidir. 20. yüzyılın başlarında bir grup Fransız ressam Fauves olarak yayılmaya başladı. Grup, Fransızca’da ‘vahşi hayvanlar’ anlamına gelen ‘Les Fauves’ lakabını taşıyordu. Her zaman en renkli portreyi çizerlerdi. Fovizm tablosunda serbest renkler kullanılmaktadır. Ressamlar objeye serbest hatta kontrast renkler vererek kendilerini ifade ederler. Çoğu sanatçı bu tarzdan sonra 1908’de kübizm sanatına geçiş yapmıştır. 1908’den sonra Henri Matisse tarafından devam ettirilmiştir.
2. Detayları
Tüm fovistlerde saf, berrak, abartılı, canlı renkler ve vahşi fırça darbeleri kullanılır. Çünkü renk, fovizm akımının ana unsurudur. Nesnelerden çok renkler vurguludur. Fovist sanatçıların resimleri ”renk için renk” ilkesiyle çizilmiştir. Diğer sanat dallarındaki ”sanat için sanat” anlayışının değişmiş halidir. Fovizmde soyut dışa vurumculuk, sürrealizm ve mariyerizm akımlarının etkisi görülmektedir. Fovizmin kelime kökeni Fransızca Fauves’tir. Fauves, vahşiler ve yırtıcılar anlamına gelmektedir. Akıma dâhil olanların bu ismi almasının sebebi ise, ressamların ”renkleri vahşice” kullanıyor olmasıdır. Özgün bir üslup ve tarz yakalayan fovistler, klasik resim sanatının kurallarına adeta meydan okumuşlardır.
3. Farkları
Çiğ renklerin yansıması fovizm akımının tüm ilginç detayları listemizde sırada diğer modern sanat akımlarından ayıran özellikleri yer alıyor. Bunlardan biri de renk-nesne uyuşmazlığıdır. Dünyada bir ilk olarak fovist sanatçılar figürleri, nesneleri ve portreleri farklı renklerde çizmiştir. Örnek olarak 20. yüzyılın başına kadar ”güneş” çizilirken sarı ve turuncu renkleri kullanılıyorken, Fovist ressamlardan biri, mor renk kullanarak çizmiştir. Dağların pembe, kaplumbağaların simsiyah ya da atların yeşil olarak çizildiği bu akımda, klasik resmin temsil ettiği tüm tabular yıkılmıştır. Resimler vahşi renkleri ve duyguları temsil ediyordu. Sanatçılar konunun doğal rengini görmezden gelmeye çalıştılar.
4. Özellikleri
Resimde özgün çizgiler oluşturulmuştur. Duyguların dışa yansıtılmasında ara renkler dışarıda bırakılarak göze batan kontrast renkler kullanılır. Ayrıca bu renkler geniş yüzeylere uygulanmaktadır. Yüzeysel konturlar, anlatım ve renk resmin temeli olmuştur. Resimde sert ve çiğ renkler kullanma, bu akımın temel özelliği olmuştur. Resim içerisinde fazla ışıklı ya da mesafesi uzakta kalacak olan alanlar yalnızca renk değişimi ile gösterilmektedir. Ressamlara göre resimler olabildiğince temiz ve sade boyanmalıdır. Işık, derinlik, kabartma, gölge ve kontur çizgiler es geçildiği için fovizm çoğu tabuyu yıkmaktadır. Renkler ve renk dizilimi resmin iki ana özelliğini oluşturmaktadır.
5. Kurucusu
Fovizm akımının kurucusu Henri Matisse’dir. Matisse’in ilk dönemlerinde çizmiş olduğu resimler Post-Empresyonizm ile benzerlik göstermektedir. Sonraki yıllarında ise yaptığı tablolarda spontane çizimi uç noktalara çıkarmıştır. Matisse göre, sanatçının gördüğünü değil düşündüğünü çizdiği eserlerinde önemli olan teknik değildir, biçimdir. Dünyada bulunan her biçim ize kendine özgüdür. Kuralsızdır. Bu yüzden çizilmiş olan tüm resimler de aynen kuralsızlıkta ve özgündür. Henri Matisse, kendisinden sonraki çoğu ressama ilham kaynağı olmuştur. Önce Avrupa’da daha sonra dünyada büyük ilgi gördü. Ünlü ressam Pablo Picasso bir röportajında fovizm akımından etkilendiğini belirterek Henry’den övgü ile söz etmiştir.
6. Öncüleri
Çiğ renklerin yansıması fovizm akımının tüm ilginç detayları listemizde sırada akımın öncülerine değineceğiz. Fovizm sanatının en önemli iki lideri Henri Matisse ve André Derain’dir. Fransız ressam, heykeltıraş, matbaacı ve ressamdı. 31 Aralık 1869’da doğdu ve 3 Kasım 1954’te öldü. Resmindeki inanılmaz cesur ve güçlü renkleri nedeniyle vahşi canavar veya Fauve olarak adlandırılırdı. Modern sanatta önemli bir figür olarak biliniyordu. 1904’te Matisse, Ambroise Vollard’ın galerisinde ilk kişisel sergisini açtı. Ancak başarılı olamadı. Matisse ve André Derain, 1905’te Collioure’da iş birliği yaptılar. Tablolarda kontrollü çizgiler ve düz şekiller kullanıldı. Matisse ve diğer sanatçıları içeren Fauves adlı grup ise sergilerini 1905’te Salon d’Automne’da açtı.
7. Eksperyonizm
Fovistlerin 1905 yılında başlattıkları akım olgunlaştı. Matisse’in grubu yeni şeyler öğretmiyordu. Tam tersi her sanatçının kendisini bireysel olarak dışa yansıtmasını destekliyorlardı. Başlıca amaçları, Emperyonist ve Akademik düşünenlere karşı yepyeni biçimler yaratmaktı. Vlaminck, akımı rol yapma, yaşama ve resim biçim olarak görüyordu. Matisse ise, yalı, anlaşılması kolay ve dengeli, ruhu okşayacak bir sanat oluşumunu düşlüyordu. Vlaminck’in düşüncesi rasyonelliği anımsatırken; Matisse, içgüdüsellik ve yaratıcı çalışmayı temel alıyordu. Ekspresyonizmde de bu düşünce hâkimdir. Doğada görülenin direkt olarak aktarılması değil, iç dünyanın etkisi ile bırakılan izlenimin dışavurumu üzerinde durmaktadır. Gerçek görünen yerine, sanatçının kendi görüşü önemsenmektedir.
8. Grup Oluşumu
Çiğ renklerin yansıması fovizm akımının tüm ilginç detayları listemizde grubun oluşumuna değineceğiz. Fovistler grubu tamamıyla sanatçıların arasındaki dostluktan meydana gelmiştir. Marquet ve Matisse, 1892 yılında Paris El Sanatları Okulunda eğitimleri sırasında tanışmışlardır. Marquet 1895 yılında Güzel Sanatlar Okuluna geçen Matisse’i takip etti. Bu sırada, Gustave Moreau’nun atölyesinde Camoin, Rouault ve Manguin ile kaynaştılar. 1890 yılında Académie Carrière gitti. Derain ve Puy ile de burada tanıştılar. Derain, Matisse ile 1907’de ünlü Van Gogh’un sergisinde, Chatou’da yaşamakta olan arkadaşı Vlaminck’i tanıştırdı. Aralarında oluşan bu tanışıklıklar önce dostluğa daha sonra ise akıma dönüştü.
9. Temsilcileri
Maurice de Vlaminck, Raoul Dufy ve Georges Braque, fovizm sanatının diğer öncü üyeleriydi. Georges Rouault, Albert Marquet, Maurice Marinot, Othon Friesz, Karl Parsimagi, Henri Manguin, Jean Puy, Louis Valtat, Henri Evenepoel, Charles Camoin, Jean Matzinger, Van Dongen ve Kees van Dogen’inde aralarında bulunduğu grupta fovizm temsilcileri arasında yer almaktadır. Fovizm sanatının ilham verici öğretmeni ise Gustave Moreau’ydu. 1826’da 1898’e kadar yaşayan sembolist bir ressamdı. Daha sonra kübizm örnekleri serf-gilemeye başlamıştır. Ayrıca daha önce de belirttiğimiz üzere ünlü ressam Pablo Picasso da fovizmden etkilenenler arasında yer alıyor. Vincent Van Gogh ve Paul Gaugin, parlak renklerin ve vahşi fırça darbelerinin ilham kaynağıdır. İlhamları Henri Matisse ve diğer fauvistlerdir.
10. Önemli Eserleri
Çiğ renklerin yansıması fovizm akımının tüm ilginç detayları listemizde fovizm akımının önemli eserleri ile devam ediyoruz. Ressamların tüm eserlerinin ünlü olmasının yanı sıra bazıları öne çıkmıştır. Henri Matisse’nin ünlü tabloları: Yaşama Sevinci, Madan Matisse ve Yeşil Çizgi, Açık Pencere, Kırmızı Stüdyo, Şapkalı Kadın, Bir Kadın Kitap Okuyor. Ayrıca Raoul Dufy’un Shimane Sanat Müzesinde birçok eseri sergilenmektedir. Nice’ta bir Casino, Paris’e Bakış, Mozart’a Saygı, Yelkenliler gibi eserlere sahiptir.Julian Akademisinde eğitim alan Andre Derain, 1928 yılında Carneige ödülü almıştır. Ressam ve Ailesi, Baker’ın Oteli, Bir Kadının Portresi, Charring Crose Köprüsü, Lucien Gilbert’in Portresi ve Stüdyo’da Otopertre gibi eserleri dünyaya kazandırmıştır.
