Vücudumuzun sağlığı için öz bakım dikkat edilmesi gereken önemli bir noktadır. Daha dinç bir bedene sahip olmak ve bunu uzun süre korumak herkesin isteğidir. Vücudumuzun diğer her yerinde olduğu gibi ağız ve diş bakımımız da sağlığımızı etkileyen bir bölgedir. Ağız ve diş bakımının aksatılması çeşitli hastalıklara sebep olabilir. Bu nedenle yapılan bakımı alışkanlık haline getirmek ve doğru teknikleri kullanmak önemlidir. Doktorunuzun talimatlarına uyarak kendinize uygun en doğru bakımı bulabilir ve sağlığınızı koruyabilirsiniz. Bununla beraber evde ağız ve diş bakımı yaparken kendinizin uygulayabileceği teknikler ve dikkat etmeniz gerekenler sizler için listelendi. Sağlıklı okumalar!
1. Düzenli Bakım
Düzenli yapılan her şeyin sonucu daha çabuk elde edildiği için ağız ve diş bakımının da düzenli bir şekilde yapılması önemlidir. Uzmanların önerisine göre günde en az iki defa dişler fırçalanmalıdır. Fırçalama işi sadece dişleri değil ağzın tamamını kapsamalıdır. Ağız bakımının en ideali yemek yendikten sonra bakımın yapılmasıdır. Dişlerde ve diş etlerinde yemek artıklarının yerleşmesinin önüne geçmek adına kahvaltı ve akşam yemeğinden sonra ağız temizliğinin yapılması gerekmektedir. Yemek artıklarının ağız içinde yerleşimi uzun süreli bir oluşumdur. Temizlenmediği ölçüde plak ve bakterilerin oluşumuna zemin hazırlar. Düzenli ağız bakımı yapmak ise bakterilerin ağızda uzun süre yer edinmesini engeller ve plakların oluşmasının önüne geçer.
2. Diş Fırçası Seçimi
Diş fırçası seçimi yapmak doğru ağız bakımı için önemlidir. Piyasada oldukça fazla çeşit diş fırçası bulunmaktadır. Herkes kendi diş etine uygun bir diş fırçası tercih etmelidir. Diş fırçası seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta diş fırçasının uç kısmının boyutudur. Diş boyutuna uygun, temizleme işlemini kolay yapabileceğiniz boyutta bir fırça seçmelisiniz. En iyi diş fırçası, yumuşak ve yuvarlak yapılı olanlardır. Sert ve sıkı yapılı bir fırça, dişler için zararlı olabildiği gibi ağız temizliğini doğru yapmayı engeller. Her üç-dört ayda bir diş fırçasının yenilenmesi gerekmektedir. Son zamanlarda oldukça memnun kalınan şarjlı diş fırçaları da ağız temizliği için tercih edilmektedir. Normal diş fırçalarına oranla şarjlı diş fırçalar, plakların ve bakterilerin oluşumunun engellenmesinde daha etkilidir.
3. Fırçalama Tekniği
Ağız ve diş bakımı denildiğinde dikkat etmeniz gereken bir başka önemli nokta ise ağzın tamamının temizlenmesi gerektiğidir. Bakteriler ağzın her yerinde bulunabildiği için sadece diş fırçalamak ağız temizliği için yeterli değildir. Bu nedenle diş temizliğinin yanında ağız bir bütün olarak düşünülüp temizlenmelidir. En doğru fırçalama tekniği nazik hareketlerle düzenli bir şekilde fırçalamaktır. Dişlerin ön ve arka yüzleri diş etleriyle beraber fırçalanmalıdır. Diş etleri ile dudak arasındaki boşluğu ve dudak içini unutmamak gerekir. Dilin yan tarafları ve üstü de fırçalanmalıdır. Plakların temizlenmesi için diş fırçasını 45 derecelik bir açıyla tutmak daha faydalı olmaktadır. Diş fırçası dairesel hareketlerle kullanılmalıdır.
4. Diş Macunu Seçimi
Diş macunlarının ana görevi dişlerin mineralini artırmaktır. Mineraller sayesinde dişler güçlü ve sağlıklı olmaktadır. Yaş aldıkça değişen mineral oranını doğru seviyede tutmak için yenilen ve içilenlerin yanı sıra diş macununuza da dikkat etmeniz gerekmektedir. Mineraller açısından güçlendirilmiş bir diş macunu ilk tercihleriniz arasında olmalıdır. Bilinenin aksine diş macunu dişinizi fırçaladıktan sonra dişleriniz üzerinde kalmaya devam etmelidir. Böylece bir diş macunundan istenilen verim alınabilmektedir. Aromalı ve renkli olmayan kalsiyum oranı yüksek bir diş macunu seçmelisiniz. Diş macunu içindeki partiküller diş minesine zararlı olabildiği için macunun yapısı dikkatle incelenmelidir. Diş çürümelerine karşı koruma görevi üstlenen flor da diş macunu seçimi yaparken ağız bakımı için dikkat etmeniz gerekenler arasındadır.
5. Diş İpi Kullanımı
Ağız ve diş bakımı için sadece diş fırçalamak yeterli olmayabilir. Diş fırçalarının ulaşamadığı noktalardaki bakteri ve plak oluşumunu engellemek için diş ipi kullanılmalıdır. Diş ipi her iki dişin arasına geçirilir. Diş etine zarar vermeden yavaş hareketlerle hareket ettirilir. İpi ellerinizle “C” şeklini alacak şekilde tuttuktan sonra aşağı yukarı hareket ettirerek diş aralıklarında bulunan bakteriler temizlenebilir. Diş etlerinin altına kadar ipi götürebilirsiniz. Diğer diş aralığını temizlemeye geçtiğinizde ipin kullanılmayan kısmını kullanabilirsiniz. Diş ipi kullanıldıktan sonra dişlerinizin daha temiz olduğunu görebilirsiniz. Diş fırçasının erişemediği yerleri temizlemeye yarayan diş ipi diş etlerinizin sağlıklı olmasını sağlar.
6. Ağız Bakım Suları
Ağız ve diş bakımı için doğru adımların izlenmesi önemlidir. Böylece daha temiz bir ağza sahip olabilirken bakterilerin neden olabileceği hastalıklardan da uzaklaşmış olursunuz. Temel amaçları nefesi ferahlatmak olan ağız bakım suları ağız temizliği için vazgeçilmezler arasındadır. Her gün diş fırçalamanın ardından ağız bakım sularının kullanılması daha temiz bir ağız için gereklidir. Tek başına kullanımında bir fayda sağlanamayacağı için günlük ağız ve diş bakımının ardından kullanılmalıdır. Ağzın her yerine ulaşması gereken ağız bakım sularının miktarı da önemlidir. Gargaranın tam ölçüde faydalı olabilmesi için yeterli miktarda ağza alındıktan sonra yaklaşık 30 saniye veya 1 dakika süresince ağızda çalkalanmalıdır.
7. Dil Temizliği
Ağız ve diş bakımı denildiğinde dil temizliği en önemli noktalardan biridir. Dil, bakteri oluşumu için oldukça müsait bir bölgedir bu nedenle dil temizliğine özen göstermelisiniz. Temizlenmediğinde ağız kokusu ve diş çürümesi gibi istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Diş temizliğinizin ardından dilinizi dışarı çıkartarak yumuşak başlı diş fırçanızla dilinizi fırçalayabilirsiniz. Dil temizliği için aparatlar da mevcuttur. “Dil temizleme aparatı” olarak adlandırılan bu aracı dil kökünüzden dilinizin ucuna getirerek dil temizliğinizi tamamlayabilirsiniz. Her diş fırçalama işleminin ardından bu işlemi de tekrarlayabilirsiniz. Böylece dilinizin üzerinde biriken besin parçalarının bakteri oluşturmasını engellemiş olursunuz. Rutin haline getirdiğiniz dil temizliğinizi yaparken ağız ve diş bakımı için dikkat etmeniz gerekenler tamamlanmış olur.
8. Plak Oluşumu
Diş plağı yemek artıklarının ve bakterilerin uzun süre diş üzerinde kalması sonucunda oluşmaktadır. Yapışkan ve renksiz yapıdadır. Diş plakları çoğunlukla diş eti hastalıklarına ve diş çürüklerine neden olur. Diş plakları düzenli bir şekilde temizlenmelidir. Plaklar temizlenmediği takdirde tartar oluşur. Ağız bakteri oluşumu açısından uygun bir bölgedir. Bu nedenle bakteriler sürekli çoğalır. Bakterilerin uzun süre plaklar üzerinde kalması diş kayıplarına kadar varabilen sonuçlar doğurur. Düzenli yapılan ağız ve diş bakımı plak oluşumunu engellemektedir. Diş fırçası ve diş ipi kullanmak büyük oranda plakları yok eder. Bunlarla beraber bakterilerin çoğalmasına yardımcı olan şekerli ve nişastalı gıdalardan uzak durulmalıdır. Yapışkan ürünler tercih edilmemelidir.
9. Yeme Alışkanlıkları
Dişlerin güçlenmesi için doğru besinler kullanılmalıdır. Elma, kereviz, çilek, karnabahar, havuç gibi meyve ve sebzeler tüketilmelidir. Besinlerle beraber alınan vitamin ve mineraller ağız ve diş bakımı için önemlidir. Günlük protein alımı diş sağlığının korunması için gereklidir. Bol su tüketimi de ağız sağlığı için değerlidir. Kuru kalan bir ağız diş ve diş eti sorunlarına kapı aralar. Diş yapısında bozulmalara sebep oldukları için asitli gıdalardan olabildiğince uzak kalınması gerekmektedir. Tüketildiği zaman da etkin bir temizleme tekniğiyle diş ve ağız temizliği yapılmalıdır. Fast food tüketimi, sigara alışkanlığı, düzensiz beslenme ağız ve diş sağlığını kötü yönde etkileyen faktörlerdir.
10. Doktor Kontrolleri
Ağız ve diş bakımının vazgeçilmez unsurlarından bir diğeri ise doktor kontrollerine gitmektir. Günlük bakım rutinlerinizi her ne kadar doğru bir şekilde uygulasanız da ağzınızda fark edemediğiniz sıkıntılar oluşabilir. Ağız içinde gerçekleşen sıkıntılar çabuk hastalığa dönüşebilmektedir. Bu hastalıkların erken fark edilmesi ve tedavinin bir an önce başlaması diş kayıplarına varabilen ciddi sorunların önüne geçer. Bu nedenle düzenli olarak diş doktoruna gitmek ağız ve diş bakımı için gerekli olan bir noktadır. Belirli aralıklarla doktor kontrollerinin alışkanlık haline gelmesi ağız ve diş sağlığı açısından önemlidir. Birçok hastalığın belirtisi ağızda başlar. Doktor kontrolleri bu hastalıkların erken teşhis edilmesini sağlar. Böylece ileride yaşanabilecek hastalıkların önüne geçilebilmektedir.
