Edebiyat tarihi, basılmak için birçok kez geri çevrilmiş fakat sonrasında büyük başarılar elde etmiş kitaplarla doludur. Başyapıt sayılan birçok eser zamanında acımasız ret cevaplarıyla sınanmıştır. Ancak yazarlar yine de vazgeçmemiş, yazmaya ve üretmeye devam etmiştir. Hiçbir başarının tesadüf olmadığı günümüzde, binlerce okura ulaşan yazarlar ekstra çabalar sonucunda ünlü yapıtlara imza atmıştır. Sizler için bir zamanlar yayınevleri tarafından yüzlerine bakılmayan, basılmak için reddedilmiş ama dünyaca üne kavuşmuş harika kitaplar listeledik. Keyifli okumalar!
1. Hayvan Çiftliği
George Orwell tarafından kaleme alınan fabl tarzında siyasi bir yergi kitabıdır. Eser aynı zamanda etkili bir propaganda aracıydı, bu nedenle de Hayvan Çiftliği’nde hemen hemen her detayın politik ipuçları mevcuttur. Faber&Faber yayınevinin başında olan T. S. Eliot şimdilerin ünlü eserini olumsuz havası yüzünden geri çevirmiştir. Başka bir kitap editörü ise hayvan hikâyeleri satmanın imkânsız olduğunu söyleyerek eseri basmamıştır. İngiltere’de 7 Ağustos 1945’te yayınlandıktan sonra günümüze kadar edebiyatın önemli bir parçası olmuştur. Retro Hugo Ödülü kazanmış, en iyi roman listesine girmiştir. Filmlerden sinemaya, çizgi romanlar ve animasyonlara kadar etkisini genişletmiştir.
2. Rüzgar Gibi Geçti
Amerikan İç Savaşı döneminde geçen; aşk, gurur ve dönemin şartlarını konu alan romantik bir romandır. Margaret Mitchell’in 1936 tarihinde basılan il ve tek eseridir. Rüzgar Gibi Geçti yayınlandığı günden bu yana en çok satanlar statüsünü kaybetmemiştir. Kimse iç savaşı anlatan bir romanı okumaz denilerek 38 kez reddedilmiş, Amerikan Kitapçılar Derneği tarafından Ulusal Kitap Ödülü almıştır. Pulitzer Ödülü’nü de kazanmıştır. Yapılan bir ankette Amerika’da İncil’in ardından en çok okunan ikinci yazılı eser konumundadır. Aynı isimle kitaptan uyarlanan filmi ise 19 dalda ödüle aday olmuş, 9 dalda Oscar almıştır. Türkiye tarihinde de en çok bileti satılan sinema filmi kategorisinde yer alır.
3. Harry Potter ve Felsefe Taşı
Ailesini kaybeden Harry Potter’ın 11 yaşına geldiğinde yeteneklerinin gün yüzüne çıkmasıyla olay örgüsü başlamaktadır. Fantastik kurgu türündeki serinin ilk kitabı olan Felsefe Taşı’nın basılması, J.K. Rowling için meşakkatli bir dönemdir. Kitap 10’dan fazla yayıncı tarafından reddedilmiştir. Bunlardan biri Rowling’e yazarlığı meslek olarak yapmaması gerektiğini söylemiştir. Başka bir yayıneviyse ünlü eseri fazla kalın ve pahalı bulduğu için reddetmiştir. Küçük bir yayınevinin bastığı kitabın binlerce kopyası satılmış ve birçok dile çevrilmiştir. Beyaz perdeye taşınmış toplam 8 filmi mevcuttur. Yazdığı seriyle en çok kazanan yazarlar arasında olan Rowling’in bu başarısıyla birlikte Harry Potter serisi de çok sevilmektedir.
4. Sineklerin Tanrısı
William Golding tarafından kaleme alınan alegorik roman 21 yayıncı tarafından reddedildikten sonra, 1953’te yayımlanmıştır. Nobel Edebiyat Ödüllü İngiliz yazar ve şairin kitabı Sineklerin Tanrısı, II. Dünya savaşı sonrasında yaşananları konu alır. Yazar ilk bakışta bir grup çocuğun hayatta kalma mücadelesini, temelde ise insanın içindeki kötülüğü ve doğasını olaylar aracılığıyla anlatmayı amaçlamıştır. İnsanın iyi ve kötü yanlarına dikkat çeken Golding sorgulayıcı ve eleştirel bir bakış açısı benimsemiştir. Kitap sembollerle dolu olduğundan dikkatli incelenmesi gerekmektedir. Beyaz perdeye de uyarlanan eser, okullarda okutulması tavsiye edilen kitaplar arasında kendine yer bulur.
5. Sırça Fanus
Amerikan edebiyatının ilk feminist romanı olarak görülen, Sylvia Plath’in yazdığı yarı otobiyografik yapıttır. Yaşamını çarpıcı şekilde özetlemesi yönünden günümüz toplumuna ve edebiyatına eşsiz bir kaynaktır. Yayınevleri tarafından katı bir biçimde basılmak için reddedilmiş, en çok satan harika kitaplar arasındadır. Plath edebiyata damga vuracak olan Sırça Fanus’un taslağını ilk Knopf yayınevine göndermiştir. Eser editör tarafından sert bir dille reddedilince, yayınevine yeniden Victoria Lucas takma adıyla gönderilmiş. Bu kez de romana benzemiyor denilerek geri çevrilmiştir. Yazarın yaşamına son vermeden hemen önce yayınladığı eser, intiharından sonra kendi ismiyle yayınlanmıştır.
6. Yüzüklerin Efendisi
Oxford Üniversitesi profesörü ve İngiliz filolojist J. R. R. Tolkien’in yazdığı romandır. Hikâyeye, Tolkien’in kaleme döktüğü farklı bir eserin devamı olarak başlanmıştır. Sonucundaysa diğer eserlerden çok daha büyük bir yapıt haline gelmiştir. Yayınevleri tarafından basılmak için geri çevrilen günümüzün değerli kitapları arasındadır. Milyonun üzerindeki satış sayısıyla tarihte kendine yer bulan ünlü eser yayınevi tarafından satmaz denilerek reddedilmiştir. Fantastik türde olan roman tüm zamanların en çok satanları arasında ikinci olmuştur. 20. Yüzyılın en fazla okunan kitap listeleri arasındadır. Toplam sayfa sayısı 1026 olan kitap kapsamlı bir sürece ve bolca olay içeriğine sahiptir.
7. Pratik Aklın Eleştirisi
Immanuel Kant tarafından yazılan ve yazarın en önemli eserleri arasında kabul edilen kitaptır. Aydınlanma kişinin kendi aklını kullanması ile mümkündür düşüncesini savunan Kant hayatı boyunca bir yolda yürümüştür. Bu kitapta da bilgilerin deneyim ile başladığı fakat tüm bilgilerin deneyimden kaynaklanmadığı savunulur. 216 sayfalık bu eser insanı temel alan ve insan olan herkese seslenen, düşünsel değerlendirmeyi içinde fazlasıyla barındıran bir yapıttır. 1788 yılında basılan Pratik Aklın Eleştirisi kitabı yayınevleri tarafından uğraşmaya değer bulunmamıştır. Editör eseri aşırı şiirsel, açıkça rahatsız edici, anlamsız feryat ve figanı olan bir antoloji olarak düşünüp yayınlamaktan vazgeçmiştir.
8. Sönmüş Hayaller
Balzac’ın ilk romanı basılmak bir kenara yayınevi kapısına gidecek şansa bile sahip olmamıştır. Kitap ilk reddedilişini bizzat Balzac’ın kendi ailesinden almış. Yazarda eleştirilere inanmış ve romanı bir çekmeceye kaldırıp, yıllar sürecek pek ses getirmeyen romanlarına başlamıştır. Sönmüş Hayaller 3 ana bölümden oluşmaktadır. Seneler süren ve manevi yıpranışa sebep olan bu eser 752 sayfadır. Balzac İnsanlık Komedyası’nda vurgulamak istediği her şeyi bu esere entegre etmiş ve doruk noktalarına çıkarmıştır. Yazar yaşadığı yüzyılda kaleme aldığı eserinde günümüzü de çağrıştıran pek çok olaya değinmiştir. Romanı okurken günümüzü anlatıyor havasına bürünmemiz de bu yüzdendir.
9. Yanlış Okumalar
Umberto Eco 1992 yılında kitabını yayınlamıştır. Eser 1960’larda İtalya’nın II Verri dergisi için kaleme alınmıştır. Yayınevlerinin kapısından geri çevrilen eserlerin derlemelerinden oluşmaktadır. Anlayabilmek için bilgi birikimine sahip olmak gereken bu denemeler kültür dünyasına, edebiyata, topluma ve popüler kültüre alaycı eleştiriler yönlendirmektedir. Eco, Yanlış Okumalar’da edebi dünyanın alışılmamış alışkanlıklarını, mizahını ve eğriliğini her zamanki üstün yetenekleriyle eleştirmiştir. Ele aldığı konulara ilginç yaklaşımlar getirerek adeta yazın dilini alt üst etmiştir. Aradan yıllarda geçse güncelliğini koruyan metinler Eco’nun ne kadar büyük bir usta olduğunu göstermektedir.
10. Moby Dick
Amerikalı yazar Herman Melville’in kaleme aldığı dünyaca ünlü kitaptır. Olay ana karakter İsmail’in ağzından anlatılır. Kaptan Ahab adlı roman kahramanının Moby Dick isimli balinanın peşinde yaşadığı olayları nakleder. Harper & Brothers yayınevinde 1851 yılında basılmıştır. Yayınlandığı dönemdeyse sadece 3000 adet satmış pek ilgi görmemiştir. Daha evvel başvurduğu yayınevleri eserin ekstra uzun olduğunu, balinalar yerine müstehcen bakireler kullanılmasının daha doğru olacağını söylemiştir. Yayınevleri tarafından merhametsizce basılmak için reddedilmiş birbirinden harika kitaplar listesindedir. Tüm olanlara rağmen günümüz Amerikan Edebiyatı’nın en büyük klasiklerinden biridir.