Süper kahraman denince akla gelen ilk şey insanlığı kötücül düşmanlara karşı koruyan ve gezegenimizi savunan kişiler gelir. Her biri insanüstü ve hatta doğaüstü güçlere sahiptir. Toplumun gözünde adalet dağıtan, iyinin yanında kötünün karşısında savaşan, iyi, onurlu ve günümüzün şövalyeleri olarak görülür. Toplum, her zaman var olduğu çağın sıkıntılarından kurtulmak için kendine kahramanlar yaratır. O kahramanlar da tam anlamıyla kusursuzdur. Ancak Watchmen evreninde kahramanların hiçbir özel gücü yoktur. Bu evrende sıradan insanlardan oluşan, yozlaşmaya başlayan, siyasete karışan, bencil, kısaca topluma hizmet için kurulan fakat daha sonra da kendi içlerinde çürümeye başlayan bir “süper kahraman” ekibine dönüşen kahramanlar vardır. İşte tam da bu sebeple tipik süper kahraman serilerinden çok farklı bir yerde bulunmaktadır Watchmen çizgi dizisi. İşte Watchmen çizgi romanı hakkında enteresan bilgiler!
1. Nedir Bu Watchmen?
Watchmen, 1986-1987 yıllarında Alan Moore tarafından yazılan ve Dave Gibbons tarafından çizilen bir çizgi roman serisidir. Her şeyden önce Watchmen serisini diğer türlerinden ayıran en önemli özellik, şimdiye kadar ki görülmüş en gerçekçi süper kahraman serilerinden biri olmasıdır. Tipik süper kahraman serilerinde görülen adaletin savunucusu, insanlığın dostu gibi temalar Watchmen’de çok farklı işlenmiştir. Bu evrendeki Doktor Manhattan hariç tüm kahramanlar insandır ve insanlığın her daim içinde bulundurduğu bozulma ve yozlaşma ihtimallerini sürekli içlerinde barındırmaktadırlar. Derin ve karanlık bir anlatıma sahip olan bu çizgi roman, okuyucuya hiçbir şeyin aynı kalamayacağını göstermeyi amaçlar.
2. Alan Moore
Watchmen’in yaratıcı olan Alan Moore, İngiliz bir yazar ve çizgi roman yazarıdır. Önceleri çizim işleriyle uğraşmış, fakat yeterince iyi olmadığını anlayınca yazarlığa yönelmiştir. Yazdığı tüm çizgi roman serileri film dünyasına uyarlanıp büyük bir başarı sergilemiştir. Bunlarda biri V for Vendetta diğeri ise yine kendisinin yazdığı Watchmen’dir. Özellikle bu iki eserinin sanat ve edebiyat dünyasında yarattığı etki çok büyük olmuştur. Watchmen çizgi romanında da görüleceği gibi ezber kalıpları bozan, sıra dışı anlatıma sahip, konuyu her yönden ele alan, okuyucuyu ve toplumu farklı düşünmeye zorlayan bir tarzı olmuştur. Özellikle Watchmen’de topluma, bozuk düzene, yozlaşmaya ve savaşlara karşı sert bir eleştiri yapmış, bunu da bu sıra dışı süper kahramanları kullanarak başarmıştır.
3. Sıra Dışı Kahramanlar
Bu çizgi roman serisindeki kahramanların her biri aslında bir ideolojiyi temsil eder. Absürdizm mantığında insanlığın evrende anlam bulma arayışının boşa olduğu anlatılır. Nihilizm ise hayatta hiçbir şeyin bir anlamının olmadığı varsayılan bir felsefi görüştür. İşte Komedyen isimli kahraman da bu ideolojiyi davranışlarına yansıtır. Ona göre hiçbir şeyin anlamı yoktur. Yarını düşünmeksizin pervasızca hareket eder, şiddete meyillidir ve hatta tecavüz bile eder. Kısacası hayatı boş bir şaka olarak görür. Dünyanın en zeki insanı olarak görülen Ozymandias ise yararcılık ve sonuçsalcılık ilkesine göre hareket eder. Yani onun için eylem ne olursa olsun eğer sonucu ahlaki açıdan doğru ve toplum için yararlıysa o zaman eylem de doğrudur.
4. Karakter Analizi
Watchmen, karakteristik özellikler bakımından diğerlerinden ayrı bir yerdedir. Watchmen çizgi romanı hakkında enteresan bilgiler içerisinde bulunan karakter analizi de çok gerçekçidir. Genel olarak kahramanların geçmişlerinde tattığı acı tecrübeler hayatlarını ve düşüncelerini etkiler. Bu çizgi romanda iyi ya da kötü olgusu yoktur. Buna karar vermek okuyucunun eline bırakılmıştır. Ahlak anlayışı çok değişkendir. Her karakter kendileri için mantıksal motivasyonlara sahiptir. Watchmen de okuyucuyu belli bir tarafı seçmeye zorlamaz. Sadece okuyucuya bu evreni tanıtır ve son seçimi yine okuyucuya bırakır.
5. Soğuk Savaş
Çizgi romanın geçtiği 1986-1987 yıllarında dünya soğuk savaş dönemleri içerisindeydi. Amerika Birleşik Devletleri ve SSCB’nin çatışmaları dünyayı iyice geriyordu. Bir nükleer savaşın patlak verme ihtimaliyle geçen dönemde ortaya çıktı Watchmen. Bu sebeple arka planda geçen olaylar çok doyurucu ve tamamlayıcıdır. Çünkü evren soğuk savaşı, 80’lerin gündemindeki her konuyu, fenomenleri, olayları ve sembolleri tam anlamıyla içine alır. Okuyucuya hikâye içinde hikâye sunar. Başkan Nixon dönemi siyasetinden ve Amerika’yı bir süper güç olarak göstermeye çalışmasından bahseder. Yine soğuk savaşı Sovyetler’e karşı kazanmak için kahramanları kullanışını da özetler.
6. Alan Moore’un Tepkisi
Watchmen’in konuları ele alışı, okura başarılı bir şekilde aktarışı ve arka plan uyumu şimdiye kadar diğer çizgi romanlarda görülmemiş bir durumdu. Yazarı Alan Moore’da bu başyapıtından oldukça memnundu. Bu eşsiz çizgi romanın beyaz perdeye uyarlanması kim bilir nasıl bir başarı getirecekti. Ünlü Hollywood yönetmenlerinden biri olan Zack Snyder, bu çizgi romanı sinemaya taşımak için Moore’la irtibata geçmişti. Fakat Moore bu fikre şiddetle karşı çıkmış ve telif hakkı istememişti. Çünkü ona göre çizgi romanda anlatılan uyum sinemada kaybolacaktı. Bu yüzden şu ana kadar hiçbir eserini beyaz perdede izlememiştir. Hatta Zack Syder’le aralarında laf atışmaları olur. Zack bir röportajında “En fazla ne olabilir ki? Alan bir gün filmi izler ve vay be o kadar da kötü değilmiş der.” diye Alan hakkında konuşmuştur.
7. Hikâye İçinde Hikâye
Çizgi romanla ilginç bir bağlantısı bulunan Kızıl Korsan Hikâyesi, Watchmen evrenini daha da mükemmelleştiren bir hikâyedir. 1700 yıllarında Liverpool limanından okyanusa açılan Gordon McClachan’ın macerasını konu alır. Yolculuğu sırasında okyanusun ortasında lanetli korsanlar tarafından saldırıya uğrar ve tüm mürettebatı katledilir. Günler boyunca tek başına sürüklenen Gordon, yavaş yavaş akli dengesini yitirmeye başlar. Ailesi için endişelenir ve delirme noktasına gelir. Macerası boyunca başından onlarca olay geçer. Trajik bir şekilde ailesiyle karşılaşır ve işlediği suçlar yüzünden lanetli korsanlara sığınmak zorunda kalır. Hikâye fantastik, karanlık, sürprizlerle dolu ve bir o kadar korkunçtur. Tüm bunlar sebebiyle de Watchmen çizgi romanı hakkında enteresan bilgiler içinde bulunur.
8. Watchmen Öncesi
Alan Moore öyle derin bir hikâye örgüsü kurgulamış ki çizgi romanın ilk 100 sayfası okumanıza rağmen hâlâ ana hikâyeye başlayamıyorsunuz. Bu da çizgi romanı ilk okuyuşta anlayamamanıza sebep oluyor. Çünkü kahramanların serideki davranışları ve psikolojik durumları daha önce yaşadıkları olaylardan kaynaklanmakta. Tüm bu olayları okuyucuya aktarmak için ise serinin öncesine gitmek ve durumları geçmiş olaylardan itibaren neden-sonuç ilişkisi içerisinde anlamak gerekiyor. 1986 yılında çizgi roman büyük bir başarı yakalayınca filmi çekildi. DC Comics’in üstlendiği film büyük bir başarı elde etti. Daha sonra DC Comics bu seriyi devam ettirmek istediğini Alan Moore’ye iletti. Ancak Moore, zaten eserinin beyaz perdeye aktarılmasını hoş karşılamadığı gibi Before Watchmen (Watchmen Öncesi) projesini de kabul etmedi. Bunun üzerine DC Comics, kendi bünyesindeki yazarlarla bu seriyi devam ettirme kararı aldı.
9. Alternatif Bir Gelecek
Çizgi roman serisindeki tek süper kahraman olan bilim insanı Dr. Manhattan atomik bir kaza sonucu atomlarına ayrılır ve daha sonra bir süper varlık olur. Artık kendisi geçmişi, şimdiki zamanı ve geleceği aynı anda yaşayan bir varlıktır. Herkes tarafından tanrı olarak görülür. Amerikan vatandaşı olması, onun soğuk savaş döneminde Amerika için mutlak bir silah olarak görülmesine sebep olur. O sıralarda Vietnam ile savaşta olan Amerika, savaşı kazanabilmek için Dr. Manhatan’ı kullanır ve savaşı kazanır. Hikâyede geçen bilimsel teoriler, zaman algısı, paralel evren gibi kavramlar o kadar iyi açıklanır ki önceleri her şeyin kafa karışıklığına neden olması kaçınılmazdır. Fakat daha sonra tüm taşlar yerine oturur.
10. Beyaz Perdeye Yansıması
Orijinal hikâyeye mümkün olduğunca sadık kalmış bir Zack Snyder filmi olan Watchmen, 2009’da gösterime girmiştir. Karanlık bir atmosfer, sancılı bir toplumsal düzen, kapitalizm, güç hırsı ve ahlak felsefesi gibi tanıdık konulara değinir. Kahramanların yozlaşmış kişilikleri ve siyasete alet edilmeleri üzerine kurgulanan film, her ne kadar başarılı bir yapıt olsa da çizgi romanıyla kıyaslandığında tüm olayların bir özeti olarak görülür. Yönetmeninin tercihine göre de geçmiş olaylara ve kişilere film içerisinde bolca göndermeler yapılır. Son olarak ta 2019 yılında yapımını HBO’nun üstlendiği mini dizi olarak izleyici karşısına tekrar çıkar. Çizgi romanın Hollywood dünyasına verdiği ilham sebebiyle bu özelliği, Watchmen çizgi romanı hakkında enteresan bilgiler arasında yer alır.