Tercih döneminin başlamasının ardından öğrencileri zorlu bir maraton bekler. Bu maratonda sürüklenmek ya da emin adımlarla yürümek kararlılıklarına bağlı! Hayatımızda büyük önem taşıyan bu dönemde aklımız, fikirlerimiz hatta çevremiz bile karışabilir. Bu tür durumlarda verilen emeklerin karşılığını alabilmek, bu sürecin nasıl kontrol edildiğine bağlı. Her şeye hazırlıklı olmalı ve yapılması gerekenleri atlamamalısınız. Bunun için sizlere üniversite tercihi yapacak olanların dikkat etmesi gerekenler listesi hazırladık. Kariyerinizdeki tüm tercihlerinizin başarıyla sonuçlanması dileklerimizle!
1. İşi Ustasından Öğrenin
Tercih dönemi başlar başlamaz hatta puanlar açıklanır açıklanmaz çevreniz sizi yönlendirmeye çalışacaktır. Son derece doğal olan bu durumun sonuçları; stresi artmış bir birey ve karmakarışık bir beyindir. Bu nedenle siz siz olun işi ustasından öğrenin. Yani birinci rehberiniz çevreniz değil Yükseköğretim Programları ve Kontenjanlar Kılavuzu olsun. ÖSYM’nin yayınladığı bu kılavuz, öz ve doğru bilgiyi zaten sizlere sunacaktır. Bu durum zaman kaybetmeden düşüncelerinize sağlam bir temel oluşturur. Unutmayın temeli sağlam olan bir şeyin inşası daha kolay olacaktır.
2. Meslek Seçiminde Çok Yönlü Düşünün
Mesleğinizin ileride adınızın önünde geleceğini ve en büyük sorumluluğunuz olacağını düşünerek meslek seçimi yapmalısınız. Bir mesleğin popüler ya da yüksek maaşlı olması seçim noktasında ona yönelmeniz için büyük bir neden olabilir. Ancak başlı başlıca yeterli bir neden midir? Cevabı size kalmış. İlgi alanlarınızın dışında olan mesleklerin, sizi mutlu etmek ve kimliğinizi yansıtmak konusunda başarılı olup olamayacağını göz önünde bulundurun. Bunun yanı sıra hayalinizdeki mesleğin de son 20 yıl içerisindeki durumuna bakın. Unutmayın, meslek seçimi tercih listenizdeki aynanızdır. Kendinizi sadece bu aşamada doğru kararlar verirseniz yansıtabilirsiniz.
3. Puana Değil Bölüme Bakın
Birçok öğrenci puanına denk gelen en yüksek bölümü yazmakta. Birçok uzmana göre de bu durum tercih döneminde yapılan en büyük yanlışlardan biridir. Bunun kaynağında yatan sebep, bölümleri puanlarına göre iyi-kötü veya başarılı-başarısız olarak adlandırmaktır. İlk önce beyninizdeki bu algıyı kırmalı puanınızın yettiği en yüksek bölümü değil, bu bölümler arasından mantıklı olanı seçmelisiniz. Aksi takdirde sırf bu nedenle üniversite mutsuz olan 3 kişiden biri olabilirsiniz. Unutmayın puanlar sizin sınavdaki başarınızın matematiksel değerini belirler, hayatta başarabileceklerinizi ya da başarmak istediğiniz şeyleri değil.
4. Üniversite Türlerini Araştırın
Tercih listenizi hazırlarken istemediğiniz şeyleri elemek istediklerinizi daha net görmenize neden olacaktır. Üniversite tercihi yapacak olanların dikkat etmesi gerekenler listesinde yer alan en eleyici aşama bu aşamadır. Devlet Üniversiteleri, Vakıf Üniversiteleri, KKTC de bulunan Üniversiteler ve Yabancı Üniversiteler olmak üzere dört çeşit üniversite bulunmaktadır. Her bir üniversitenin adaylara sunduğu olanaklar ve eğitim şekli farklıdır. Maddi durumunuz, ulaşım imkanınız, dil bilme yeteneğiniz gibi eliniz de olan yada olmayan bütün imkanları göz önünde bulundurarak bu üniversiteleri araştırabilir ve uygun olmayanları eleyebilirsiniz. Unutmayın tercih yelpazenizi geniş tutmak ya da sınırlandırmak sadece sizin elinizde.
5. Üniversitelerin Yaptıklarına Bakın
Üniversitenin size sunduğu ulaşım imkanı, yurt, kampüs ve kütüphane olanakları, yabancı dil eğitimi gibi faktörler öğrencilik hayatınızı birçok yönden etkileyecektir. Bu nedenlerle şartlarla koşullarınızın uyuşup uyuşmadığı konusunda dedektifmişçesine araştırma yapın. Ancak şunu da unutmayın her üniversite başarılı öğrencileri kendi bünyesinde ağırlamak ister. Bu oldukça normaldir. Bu amaçla tanıtım amaçlı reklamlar yaparlar. İmkanlarını değerlendirip değerlendirmemek üniversitelerin izlediği yöntemlere bağlıdır.Bu nedenle üniversitelerin imkanlarına değil yaptıklarına bakın. Aksi taktirde umduğunu bulamayan bir öğrenci olarak üniversite hayatınızı geçirebilirsiniz.
6. Üniversiteleri Ziyaret Edin
Hayatınızın neredeyse yarısını içerisinde geçireceğiniz üniversite ve okuyacağınız bölüm sizi her açıdan tatmin edici niteliklerde olmalıdır. Diyelim ki tercih klavuzunu okudunuz, mesleğiniz dünden belirlenmiş, bölümler ve üniversiteler zaten hazır. O halde şimdi sıra üniversite ziyaretinde. Gidin ve üniversitenin özellikle istediğiniz fakültelerin içini dolaşın. Tercih listesini oturarak değil gezerek doldurun. Üniversitenin dış görünüşünü, ders göreceğiniz ortamın koşullarını, laboratuvarın yeterliliğini kayıt yaptırmadan önce öğrenin. Ayrıca ulaşım ve barınma imkanlarının elverişli olup olmaması konusunda da bilgi edinin. Bu durum, sıralamanın oldukça önemli olduğu tercih listesinde eleyici bir özellik olabilir.
7. Tercih Ekranıyla Barışık Olun
Belki de birçok öğrenci için oldukça ürkütücüdür tercih ekranı. Öncelikle panik yapmayın ve sakin olun. Araştırmış ve sonuca varmış olmanın verdiği mutlulukla doldurun. Puanınızı ve aldığınız kararları masaya koyun ve gözden geçirin. Belli kriterlere uyarak doldurmaya başlayın. Bu dönemin bir dönüm noktası olarak değil de hayallerinizi gerçekleştirmek için bir basamak olarak düşünün. Bu basamağı atlarken ne çok hayalperest ne de çok gerçekçi olun. Şansınızı denemekten kaçınmayın ancak her ihtimali göz önünde bulundurarak tercih listenizi doldurun.
8. Tercih Listeyi Doldururken Şunlara Dikkat Edin
Uzmanlar bu konuda kendi sıranızın yarısı ve yarısı kadar fazlası aralığında bir tercih listesi oluşturmayı öneriyor. Örneğin 20 bindeyseniz tercih aralığınızı 10 bin ile 30 bin aralığında tutabilirsiniz. Bunun yanı sıra şansınızı denemek için ilk tercihlerinizi sıralamanızın üstünde kullanabilirsiniz. Bu sizin için bir avantaj olacaktır. Ancak yerleşmek istiyorsanız sıralamanızın etrafındaki üniversitelere yoğunlaşmalısınız. Üniversitelerin puanlarına değil sıralamasına bakmalısınız. Puanlar sizi yanıltabilir ve yanlış tercihlerde bulunmanıza neden olabilir. Tercih listenizi doldururken en yüksek puanı başa yazmak yerine istediğiniz bölümleri yazın. Çünkü tercih listesinde puanlar kadar sıralamalarda önemli. Tercih listenizde istediklerinize göre 24 tercih hakkınızı da doldurmaya çalışın. Zaten biri tutar deyip boş bırakmayın ancak sırf boş bırakmamak için de doldurmayın.
9. Ebeveyn- Birey Dengesini Sağlayın
Öğrenciler için, gelecek kaygısı ve aile baskısı tercih döneminde en çok yaşanan sorunlardan biridir. Gelecek kavramı söz konusu olduğunda her öğrenci en az bir defa ailesiyle yüz yüze gelmiş ve içten içe sorun haline getirmiştir. Tercih döneminde bu tür sorunlar daha fazla kıvılcımlanabilir. Bu kıvılcımların ateşe dönüşmesine izin vermeyin. Tercihlerinizi sadece ailenizin isteğine göre yapmak ya da ailenizin hiç istemediği gibi yapmak birçok sorunu beraberinde getirebilir. Bu nedenle ebeveyn-birey dengesini sağlamak oldukça önemli bir konudur. Bazı öğrenciler için zor olan bu durumu ortadan kaldırabilmek tercih dönemi ve sonrası için oldukça yararlıdır.
10. Merkezlerden Destek Alın
Aklın ve kalbin iş birliği ile koştuğunuz bu tercih maratonunda bazen adımlarınız yavaşlayabilir. Bu durumlarda çaresiz hissetmek yerine konuya objektif bakabilen merkezlerden destek alın. Hala mesleğimi seçmedim diyorsanız Kariyer ve Aile Danışmanlığı Merkezi’nden yararlanabilirsiniz. Bu merkez kişinin karakterine uygun merkezleri belirlemekte yardımcı oluyor ve seçiminde kolaylık sağlıyor. Mesleğimi belirledim ancak tercih sırama karar veremiyorum diyenlerdenseniz o halde Doğru Tercih Danışmanlığı Merkezi’nden destek alabilirsiniz. Bu merkez sizlerin puanına ve istediğiniz bölümlere göre bir tercih listesi çıkarıyor. Bu tercih listesinden yola çıkarak kendi tercih listenizi oluşturabilirsiniz.