Şairler ve şiirler, edebiyatseverler için unutulmaz bir önem taşımaktadır. Tek bir mısra okumayı seven için pek çok anlam içermektedir. Karışık duygular çeşitli imgeler kullanılarak önce kâğıtlara sonra ise alıcılara aktarılmaktadır. Edebiyat dünyasında en çok tanınan kadınlardan biri olan Tomris Uyar, yaşamındaki tüm acı ve tatlı anlarla içeriğimizde işlenmiştir. Hem yazmış hem de yazdırmıştır. Kendi yapıtları ve ilham olduklarıyla edebiyatımıza önemli katkılar sağlamıştır. Tüm meraklılar için uğruna şiirler yazılan muhteşem kadın Tomris Uyar’ın bilgi verici yaşam öyküsü içeriğimizi hazırladık. Keyifli okumalar, bol mısralı günler dileriz!
1. Hayatı
Mart ayının on beşinci gününde ve 1941 tarihinde doğan Tomris, İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Türk Edebiyatına pek çok öykü kazandırmıştır. Yazarlığı ve öykücülüğünün yanı sıra, oldukça iyi olan İngilizcesi sayesinde çeşitli çevirilere de imza atmıştır. Eğitiminin katkısı sayesinde, yabancı dili epey gelişmiştir. Ortaokulunu İngiliz Kız Ortaokulunda okuduktan sonra, Robert Kolejinde lise sürecini tamamlamıştır. 1963 yılında ise, İstanbul Üniversitesi’nin Gazetecilik bölümünden mezun olmuştur. Çağdaş öykücülükte adından sıkça söz ettirmiştir. Tomris Uyar’ı daha yakından tanımak için, onun magazinsel romantik hayatı yerine edebiyata sağladığı faydalara bakmak gerekmektedir.
2. Edebiyatı
Esas adı Tomris Gedik olan ünlü öykücü, edebiyata ilgisi bulunan hukukçu bir ailede yetişmiştir. Annesinin odasının köşesinde duran antika bir masada edebiyatla olan içli dışlı halleri, onu hep çok mutlu etmiştir. Okuduğu okullardaki gazetelerde sürekli olarak yazılar yazmış ve ilk eserlerini bu dönemlerde kaleme almıştır. Edebiyat dünyasında tanınması “Papirüs” dergisinde yazdıklarının yayınlanması ile olmuştur. Boğaziçi üniversitesinde dersler vermiştir ve aynı zamanda PEN Derneği’nin bir üyesidir. Cumhuriyet Dönemi öykücülerinin en önemli isimlerinden biri olmuştur. İmge, soyutluk, betimleme ve çağrışımlar onun eserlerinin en önemli özelliklerindendir.
3. Yapıtları
Öykücülük anlamında her geçen gün kendini geliştiren Tomris’in pek çok eseri bulunmaktadır. O, öyküde samimiyeti ve gerçekçiliği ön plana çıkarmaya çalışmaktadır. Modern Edebiyatta yer alan birçok eseri çevirerek, Türk Edebiyatına önemli katkılar sağlamıştır. Almanca, İngilizce, Rusça ve Fransızca dillerine çevrilen hikâyeleri bulunmaktadır. Dönemin çeşitli popüler dergilerinde kuruculuk ve yazarlık yapmıştır. “İpek ve Bakır” ilk öykü kitabıdır. Yürekte Bukağı” ve “Yaza Yolculuk” eserlerinden ise çeşitli ödüller kazanmıştır. “Gündökümü” ismindeki kitabında, günlüklerinin bir derlemesi yer almaktadır. Bir başka öyküsü olan “Sarmaşık Gülleri” ise, televizyona aktarılmıştır.
4. Özgün Tavrı
Uğruna şiirler yazılan şair ruhlu kadın Tomris Uyar’ın unutulmaz yaşam öyküsü içeriğimizin dördüncü maddesinde, yazarın şahsına münhasır tarzı ele alınmıştır. Yazdıkları ile çeşitli armağanlara kavuşan Uyar, öykücülüğü modern anlamda geliştirmiştir. Gazetelere ve gazeteciliğe olan merakını, öykülerinde yansıtmış ve belli bir dönem boyunca üniversitelerde dersler vermiştir. Yaşamında çeşitli talihsizlik ve acılara maruz kalan yazar, her zaman dik duruşlu ve güçlü karakterini korumuştur. Papirüs dergisinin hem yazarlarından hem de kurucularındandır. Dili kullanmada ustadır ve kadınların dünyasını öykülerine yansıtmış, farklı konuları da soyut bir şekilde işlemiştir.
5. Aşkları
Şair ruhu olan öykücümüz Tomris Uyar için satırlar dolusu şiirler yazılmıştır. Özellikle belli bir grup, Tomris Uyar adına edebiyata çeşitli katkılar sağlamıştır. Bu grubun adı kuşkusuz “İkinci Yeni’dir.” İlk aşkını bir öğretmeni olarak gördüğü Ülkü Tamerle yaşamıştır. Aşk şiirleriyle tanıdığımız Cemal Süreya’nın ise, tutku dolu sevdasına uğramıştır. Turgut Uyar ile evlenmiş ve Edip Cansever’in ise imkânsız platonik aşkı olarak kalmıştır. Ülkü Tamer ile ilk evliliğini gerçekleştirmiş ve bir kız çocuğu dünyaya getirmiştir. Kızı Ekin’in henüz bebekken ölmesi sonucunda ise bu evlilik bitmiş ve tarafların psikolojisi yıpranmıştır. Ardından Süreya ve Tomris üç yıllık bir ilişki yaşamıştır. En sonunda ise Turgut Uyarla evlenmiş ve çiftin Hayri Turgut ismindeki çocukları dünyaya gelmiştir.
6. Kazandırdıkları
Edebiyatımızın en önemli grubu İkinci Yeniye ilham veren kişi kuşkusuz en başta Tomris olmuştur. Şairlere şiirler yazdırmış, en güzel aşk mısraları onun varlığıyla vuku bulmuştur. Cemal Süreya için Tomris, asla bitmeyecek bir tutkudur. Ve şairin çoğu şiirinde isimsiz de olsa Tomris’in ruhu bulunmuştur. Edip Cansever, içindeki tüm hisleri Tomris’in aşkına olan bağlılığıyla kâğıtlara dökmüştür. Hiç şiir yazmamış olan öykücümüz Tomris Uyar, yalnızca varlığıyla şiir dünyasını alt üst etmiştir. Modern Dünyaya kazandırdığı öyküleri ve kusursuz bir şekilde yaptığı çevirileriyle önemli katkılara imza atmıştır. Öykülerinde kadınsal konulara ve küçük de olsa burjuva yaşamına yer vermiştir.
7. Araştırmaları
Robert Koleji’nde aldığı eğitim neticesinde yabancı dili çok iyi bir evreye gelmiştir. Dünyanın en önemli eserlerinin çevirilerine imza atmıştır. Araştırmayı ve öğrenmeyi sevdiği için Boğaziçi Üniversitesi’nde akademisyenlik yapmıştır. Hem öğrencileri hem de tutkulu öykü okuyucuları ona hayranlık duymaktadır. Kitap ve öykü isimlerini akılda kalıcı ve yaratıcı kelimelerden seçmektedir. “Dizboyu Papatyalar, Babayasaları, Sekizinci Günah, Gecegezen Kızlar ve Günlerin Tortusu” yayımladığı enteresan hikâye kitaplarındandır. Uğruna şiirler yazılan edebi kadın Tomris Uyar’ın muhteşem yaşam öyküsü içeriğinin yedinci maddesinde yazarın araştırmalarına yer verilmiştir.
8. Unutulmazları
Yazdıkları, acıları ve aşkları ile edebiyatın hem en çok tanınan hem de en unutulmaz kadını listesine adını altın harflerle yazdırmıştır. Tomris Uyar, dört büyük şairin aşk ve hayranlık duyduğu bir kadın olarak eserlerinden çok romantik ilişkileriyle gündeme gelmiştir. Edebiyat dünyasını yakından takip edenler, onun yerinde olmak istemekte ve böyle sancılı bir yaşamın bedeli ne olursa olsun ödemeye bile razı olmaktadır. Kızı Ekin, boğularak ölmüş ve bu acı Tomris’in hem ruhunu hem de evliliğini bitirmiştir. Sonraki dönemlerde başka yeniliklerle hayata baştan başlamaya çalışsa da, içinde bulunduğu ruhsal durumu ve depresyonu sonsuza kadar devam etmiştir.
9. İkinci Yeniyle Bağlantısı
Tüm ömrünü yazarak ve okuyarak geçirmeye adayan Tomris, Ülkü Tamerle olan evliliği neticesinde yazarlar meclisine girmiştir. O dönem oluşan İkinci Yeni, edebiyat dünyasını sallamaktadır. Evliliğinin sonlarına doğru, bir dernekte Cemal Süreya ile tanışmıştır. Bu esnada Turgut Uyar, Edip Cansever ve Ece Ayhan gibi şairlerle de iletişimi bulunmaktadır. Cemal Süreya ve Tomris aşkı doludizgin başlamıştır ve İkinci Yeninin diğer edebiyatçıları da Tomris’e ilgi duymaktadır. Büyük Saat’in yazarı Turgut Uyar ile evlilik kararı verdikten sonra, Edip Cansever de kendi içine daha fazla kapanarak ruhsal şiirler yazmaya yönelmiştir. Dört büyük şaire de ilham vererek İkinci Yeninin, şair olmayan ancak unutulamayan kadını olmuştur.
10. Aramızdan Ayrılışı
Uğruna nice şiirler yazılan ve imrenilen kadın Tomris Uyar’ın sarsıntılı yaşam öyküsü derlememizin son maddesinden yazarın henüz erken bir yaşta aramızdan ayrılışına değinilmiştir. 2003 senesinin dört Temmuz günü, altmışlı yaşlarının başlarındayken vefat etmiştir. Doğup büyüdüğü büyüleyici şehir İstanbul’da hayatı sonlanmıştır. Arkasından pek çok öykü, edebi eser ve çevirdiği yapıtlar, bizlere miras olarak kalmıştır. Altmış yıllık yaşamına nice aşklar, hayal kırıklıkları ve sanatla dolu günler sığdırmıştır. Herkes adını bilmekte ve onu büyük bir minnetle hatırlamaktadır. Adına şiirler yazılan, kendisine mısralar atfedilen şair ruhlu kadın Tomris Uyar, hep gülümsenerek anımsanacaktır.