Dünyanın en büyük sorunlarından biri de kadına şiddet. Toplumsal cinsiyet üzerinde eşitliği talep ettiğimiz ve ülkemizde de hemen hemen her gün mücadelesini sürdürdüğümüz bu sorun, sorun olmaktan çıkmış büyük bir problem haline gelmiştir! Her gün daha da artmakta olan bu toplumun acı gerçeği, kadına şiddeti konu alan diziler, kimi zaman meşrulaştırmakta kimi zamansa baş kaldırmakta. İşte kadına şiddeti konu alan o diziler!
1. Adını Feriha Koydum
Türkiye’nin bir başka acı gerçeği olan sınıfsal ayrımcılık hikayesine dayanan bu dizide, Feriha adındaki kadın karakteri, aile yapısının getirmiş olduğu baskıcı tavırlar yüzünden sürekli babası ve abisinden şiddet görmekte. İçeriğinde çokça aile baskısı ve cinsiyet ayrımcılığı gözümüze çarpmakta olan bu dizide ailenin erkek çocuğuna davranışı ile kız çocuğuna olan davranışı çok farklı. Kadına şiddetin fiziksel, psikolojik her şekilde devam ettiği bu dizinin Feriha karakterine bekaret testi sahnesi çekilmek istenmiş fakat Hazal Kaya bunu kabul etmemiş. “Normalize etmemek için sahneyi oynamadım”. O dönem bu sahne çekilmeyerek rafa kaldırılmış.
2. Hercai
Ekranlara geldiği günden beri kadına şiddeti, aşağılamayı ilk günden beri konu alan bu dizi reyting kurbanı bile olmadan ilk sıralarda yerini korudu. Aşiret, töre dizilerinin temelinde kadın üzerinden yapılan anlaşmalar, namus davaları artık iyice canımızı sıktı. Sadece kadın-erkek şiddeti değil dizide kadının kadına şiddeti bile söz konusu. Her türlü şiddetin kapısını aralayan bu dizi, ilk bölümlerinde kadının namusu üzerinden intikam alınan bir konuya sahiplik etmekte. Toplum tarafından ilgiyle izlenmekte! Bir reyting uğruna yapılması ve toplumu olumsuz yönde etkileyecek bu cinsiyetçilik anlayışı hiçbir dizide var olmamalı.
3. Sen Anlat Karadeniz
Yayınlandığı günden beri kadın üzerinden reyting yapılan bir başka dizi, Sen Anlat Karadeniz. Dizinin ilk bölümü şiddet gören bir kadının çocuğu ile kaçıp Karadeniz’e sığınmasını anlatmakta. Şiddetin büyük boyutlarına şahit olduğumuz bu dizide öyle sahneler var ki akıl almaz! Öyle ki dizinin yayınlanan bir sahnesi Twitter’da gündem olmuş, kadınlar binlerce tweet atıp yetkili kanala ve RTÜK’e bu dizinin kaldırılması için çağrıda bulunmuş. Şiddetin başrol olduğu bu dizide Vedat karakterinin bir an önce hastaneye yatırılması gerektiğine hem fikiriz! Dizi kadına şiddeti normalleştirmekle beraber şiddeti estetikleştiriyor.
4. Alev Alev
Diğer dizilerden farklı olarak konu aldığı, şiddetin normalleştirilmesine karşın biz kadınlar hep direneceğiz, mesajları, adeta toplumun şiddete bakış açısını değiştirmekte kararlı. Demet Evgar’ın başrolünü oynadığı bu dizide Cemre, kendini geçmişte farklı tanıtarak evlendiği Çelebi’nin gün geçtikçe gerçek karakterine şahitlik etmekte. Çelebi birtakım psikolojik problemleri olan ama bu zayıflığını kapatmak için çok çalışarak belli bir yerlere gelmiş bir karakter. “Bir insanın hayatı hashtag olana kadar aklınız nerde?” diyen Cemre, gerçek hayattaki kadın cinayetlerine de çokça dikkat çekmekte.
5. Yeni Hayat
Dışarıdan bakıldığında oldukça kibar ve saygın bir beyefendi ile gençken tanışmış Yasemin, Timur’a aşık olmakta ve hemen evlenmekte. Zengin ve saygın olan Timur, gün geçtikçe genç karısına kıskançlık sebebiyle şiddet göstermekte. Her defasında Yasemin’den af dileyen Timur, şiddetin derecesini arttırarak devam ettirmekte. Fakat bu sefer tehditler ve şantajlar ile birlikte. Yasemin’in susmaktan dayanamadığı bir noktada dizi, birkaç tanıtım ile odağını kadın şiddeti üzerine yoğunlaştırdı. Yasemin, konuşmacı olarak katıldığı konferansta, kadınların yaşadığı şiddete dikkat çekti. Dizi bu sahne ile Twitter’da çokça konuşuldu.
6. Kırmızı Oda
Hayatımıza girdiğinden beri psikiyatr eşliğinde birçok hikayeye şahitlik ettiğimiz bu dizide, gerçek yaşanmış olaylar yer almakta. Kırmızı oda, toplumun “şiddet sadece vurarak olmaz!” acı gerçeği ile birlikte kadına uygulanan pek çok şiddeti, konu alan diziler arasında. Dizide Nesrin karakteri büyük mevkilere gelmiş bir kadın fakat kocasından şiddet görmekte. Her an yeniden onarılabileceğini sandığı bir ilişkiyle başa çıkmakta. İzlediğimiz andan itibaren birçok fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kalan kadınlar ve bunun sonucunda; hırçınca silmek istedikleri fakat ne kadar silse de hep oralarda bir yerlerde izi kalan yaralardan ibaret hayatlar.
7. Alemin Kralı
Bir dönem komedi türünde yayınlanmış olan bu dizi aslında hiç de komik değil! Kubat ve Nihale karakterinden oluşan bir çiftin sürekli birbirini yediklerini görmekteyiz. Fakat bununla kalsalar iyi, Kubat karakteri saf olan Nihale karakterine sürekli şiddet uygulamakta. Bu sahneleri oynarken de ikili sürekli şiddeti komik hale getirerek ve abartarak oynamakta. Ağır şiddetlere ve argo kelimelere maruz kalan kadın, bu şiddeti komşularına anlatırken bile eşinin aslında onu ne kadar sevdiğini söylemekte. Nihale’nin öğrenilmiş çaresizliği komedi olarak verilen bu dizide, RTÜK, şiddetin meşrulaştırılması gerekçesi ile diziye para cezası uyguladı.
8. Aşk Ağlatır
Kırsal içerikli, baskı dizisinden biri olan Aşk Ağlatır, fragmanı yayınlandığı andan beri sosyal medya ortamlarında tartışılan dizilerden biri oldu. Babasının ocakta elini yakmasından tutun, saçını yolmasına kadar gösterilen bu diziden oldukça etkilenen izleyiciler, büyük tepki gösterdiler. Böylece Show TV, büyük yatırımlar alan bu dizisinde şiddet içerikli görüntüleri kaldırma kararı aldı. Akıllara Sen Anlat Karadeniz dizini getiren bu dizi çok sürmeden final yaptı. Yapımcılar bu dizilerin kadına yönelik şiddete dikkat çekmek için yapıldığını savunsa da, sosyolog ve psikologlar “şiddete böyle dikkat çekilmez ancak meşrulaştırılır”.
9. Fatmagül’ün Suçu Ne?
Bir dönemin oldukça sansasyonel ve ses getiren dizilerinden biri olan Fatmagül’ün Suçu Ne ?, yayınlandığı ilk bölüm ile oldukça dikkat çekmiş ve büyük reyting toplamıştı. RTÜK’e çok şikayet edilen diziler arasında olan bu dizide Fatmagül’ün hayatına tanıklık etmekteyiz. Şiddeti, toplumun acı gerçeği olarak nitelendirdiğimiz bu yapım kadına ve kadın haklarını konu alan diziler arasında en ses getireni diyebiliriz. Çünkü burada psikolojik ve fiziksel şiddetten ziyade cinsel şiddetten de bahsediyoruz. İlk bölümlerde fazla tepki toplamış bu dizide yol aldıkça başkarakterin, bu şiddet içerisindeki baş kaldırmasına tanıklık etmekteyiz.
10. Doğduğun Ev Kaderindir
Gülseren Budayıcıoğlu’nun bir diğer kitap uyarlaması olan “Doğduğun Ev Kaderindir” dizisi, Türk dizi tarzına uyarlanmış geleneksel ve karmaşık konuya sahip. Mehdi karakteri kitapta doktor olmasına rağmen, diziye tamirci olarak uyarlanmış. Türk dizilerinde gelenekselleştirilmiş bu karakter her problemin çözümünü şiddette arayan, kaba, namus davası güden bir karakter olarak karşımızda bulunuyor. Bazı bölümlerinde başkarakterden ziyade, yan karakterlerde de kurgulanan şiddet, bu görüntüleri barındırdığı için diye çok şikayet yağdırılmasına neden oluyor. Umarız ki, bundan sonra şiddeti normalize eden diziler yerine, eşitlik ilkesine dayanan dizilerle karşılaşırız!