Tiyatro oyunları, gerek sahne ışıkları gerekse oyuncularıyla bizi yüzyıllardır kendine çekmeyi başarmıştır. Farklı konularda sahnelenen tiyatro gösterimlerini tiyatro salonlarında yakından izleyebileceğiniz gibi artık evinizde bulunduğunuz zamanlarda da rahatlıkla izlemek mümkün. Dijital çağın hızla gelişmesi hızlı değişimleri beraberinde getirdi. Son zamanlarda sanatseverlerin ve sanatçıların bir araya gelme şekli dahi değişmeye başladı. Biz de siz tiyatro severlerin online izleyebileceği ücretsiz oyunlar ile ilgili bir top 10 listesi hazırladık. Şimdiden herkese iyi seyirler dileriz!
1. Yalınayak Sokrates
Dostlar Tiyatrosu’nun Maxwell Anderson imzalı oyununda, Sokrates rolünde karşımıza usta tiyatrocu Genco Erkal çıkıyor. Çevirisi ise Mine Urgan’a ait. Aynı zamanda oyunu yönetmeyi de üstlenen Genco Erkal, 1998 yılında 153 kez sahneledikleri ve o yıllarda oldukça ses getiren bu keyifli ve bol mesajlı oyunu bizler için geçtiğimiz haftalarda Youtube kanalına yükledi. Düşüncelerini ölümü pahasına savunan ünlü filozof Sokrates’i konu edinen oyunu, Genco Erkal’ın Youtube kanalında bulabilirsiniz. Yine de biz, sizlere kolaylık olması için linkimizi buraya bırakıyoruz.
2. Gergedan
Uyumsuz tiyatronun meşhur yazarı Eugène Ionesco kaleminden çıkan Gergedan’ı, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’ndan izliyoruz. Çevirisini ise Hasan Anamur gerçekleştirmiş. Dünya tiyatro tarihinin önemli oyunlarından ve klasiklerinden olan Gergedan, tiyatro severlerin gözünden kaçmasın istedik. Oyun, varoluşunu sorgulayan ve anlamlandırmaya çalışan, bireysel özgünlüğe ve özgürlüğe sahip olmayan, kalıplara sıkışmış modern çağ insanının çaresizliğini anlatıyor. Gerek sahnelenişi gerek temasıyla mutlaka izlenmesi gereken bir oyun.
3. Kral Lear
Dünyanın en iyi oyun yazarı olarak bilinen William Shakespeare’den, Kral Lear. Özdemir Nutku bizler için Türkçeye çevirmiş, Bornova Belediyesi Şehir Tiyatrosu ise bizler için 2 perde olarak sahnelemiş. Kendileri, sanata en çok ihtiyacımız olan bugünlerde bizlere ilaç niyetine bu güzide oyunlarını erişime açmışlar. Kral Lear, yaşlandığını düşünmeye başladığında topraklarını üç kızına paylaştırmaya karar verir. Fakat bu kararı verirken kimin, ne kadar hak ettiğini bilmek ister. Duymak istenene inanmak kolaydır, ta ki gerçekler su yüzüne çıktığında yüzleşene dek.
Kral Lear’ın 2. perdesini izlemek için tıklayabilirsiniz.
4. Nâzım’a Armağan
2002 yılında, şairin doğumunun üzerinden 100 yıl sonra, anısına hazırlanan eserin sahibi Genco Erkal’dır. Nâzım Hikmet şiirlerinden, biyografisinden esinlenerek 13. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali açılışında, Rumeli Hisarı’nda sahnelenen ve “özel proje” olarak nitelendirilen eserdir. Üstelik Yıldız Kenter, Ayla Algan, Zeliha Berksoy, Tilbe Saran, Jülide Kural, Zuhal Olcay, Sema, Zeynep Tanbay ve Işık Yenersu gibi kıymetli isimler yer almaktadır. Dans, koro, müzik, şiir ve canlı orkestra ile dolu duygusal bir şölen adeta. Üzerinden 18 sene geçmiş bu eseri de İKSV’nin Youtube kanalından online olarak izlemeniz mümkün.
5. Beckett
Absürt Tiyatro kavramıyla anılan Samuel Beckett, yine kendi oyunlarından oluşan ortak temalı bir eser ile bizlerle. Tiyatro Mundus yaratıcılığı ile oluşturulan bu özgün kolaj konsepti, tiyatro severlere farklı bir seyir keyfi veriyor. Beckett’in sırayla Quad, Sözsüz Oyun 1, Ben Değil, Sözsüz Oyun 2 ve Adımlar adlı kısa oyunlarından derlenmiş bir halde karşımıza çıkıyor. Doğum, yaşam ve ölüm başlıklarını beden ağırlıklı bir performansla harmanlayarak bizlere sunuyor. Arkanıza yaslanın ve bu Beckett kolajının tadını çıkarın!
6. Keşanlı Ali Destanı
Ülkemizde epik tiyatronun öncüsü olarak tanınan kıymetli isim Haldun Taner’in yazdığı oyunu sergilerken Eskişehir Şehir Tiyatroları’ndan izliyoruz. Modern epik tiyatronun en önemli örneklerinden kabul edilen eserin dünya prömiyeri, 1964 senesinde Karaca Tiyatrosunda yapılmıştır. 1970 senesine kadar ise 493 kez sahnelere konuk olabilmeyi başarmıştır. Türk tiyatro tarihinin fenomenlerinden olan bu eser, aynı zamanda birçok film ve dizi formatına da uyarlanmıştır. Bu değerli oyunu da Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin Youtube kanalından ücretsiz izleyebilirsiniz.
7. Şark Dişçisi
İlk kez duyuyorsanız, görmezden gelmeyin derim. Hagop Baronyan adlı çok geç tanınmış ve keşfedilmiş Ermeni oyun ve mizah yazarının kaleminden çıkan bir oyun. Hagop Baronyan, “Ermenilerin Molieri” olarak bilinirmiş. Aynı zamanda Osmanlı Devleti’nde yayımlanan ilk Türkçe mizah dergisinin de sahibidir kendisi. Fakat ülkedeki siyasi ve politik vaziyetten dolayı olsa gerek, tanınabilmeye zamanında fırsat bulamamış. 2007’de ise Boğaziçi Üniversitesi’nde yürütülen kültürel çalışmalar sayesinde onu duymaya başlayabilmişiz. Boğaziçi Üniversitesi’ne bu önemli çalışmaları için, Nilüfer Belediyesi Kent Tiyatroları’na da bu önemli oyunu sahneledikleri için teşekkür ediyor, sizi eser ile tanışmanız için baş başa bırakıyoruz.
Şark Dişçisi’nin 2. perdesini izlemek için tıklayabilirsiniz.
8. Hizmetçiler
Ünlü oyun yazarı Jean Genet kalemiyle hayat bulmuş gerçek bir hikaye olan eserin esin kaynağı Papin Kardeşler Olayı. Kendisini üne kavuşturan eseri de bu olmuş. Salâh Birsel ise dilimize çevirisini yapmıştır. Kimlik sorunu, toplumda cinsiyet gibi kritik kavramları arka planında barındıran, eğlenmek değil daha çok düşünmek için tiyatro izlemek isteyen seyirci kitlesine hitap eden bir oyundur. Proje No2’nin Youtube kanalından ulaşabilirsiniz. Sorgulayarak ya da tedirgin olarak izleyecek bir eser arıyorsanız, burada doğru yerdesiniz.
9. Eşek Kulaklı Kral Midas
Yetişkinlere bu zorlu dönemde harika eserler sunduk ama tabii ki çocuklarımızı da unutmadık. Asıl onların erken yaşta tiyatroyla, sanatla tanışması lazım ki gelecekte duyarlı ve estetik zevki olan nesiller yetiştirebilelim. İzmir Devlet Tiyatrosu da bizimle aynı fikirde olacak ki, bu süreçte çocuk oyunlarını da bizlere sunmuş. Aman çocuklar, sakın haksızlık yapmayın. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Youtube kanalından ulaşabileceğiniz Eşek Kulaklı Kral Midas sizlerle!
10. Küçük Kara Balık
Tiyatro severlerin online olarak izleyebileceği ücretsiz oyunlar ile ilgili listemizin sonuncusu Küçük Kara Balık’tır. Çocuklarımızın, kendileri için hazırlanan tiyatroyu şimdilik sanal ortamdan da olsa çok sevdiği ve ilk fırsatta gerçek tiyatro salonu koltuğunda izlemek istedikleri umuduyla bir oyun daha paylaşmak istedik; Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin sahnelediği Küçük Kara Balık. Bu hikayemizde ise küçük, meraklı bir balıkla tanışıyoruz, kendisini izlerken arkadaş oluveriyoruz. Çok yüzdüğü ve çok gezdiği için olsa gerek bu özgüvenli ve cesur balığımızın yolcuğuna ortak oluyoruz. Aynı zamanda kendisinden adalet, eşitlik gibi kavramları öğreniyoruz.