Sağlıklı bir hamilelik süreci için dikkat edilmesi gereken birçok husus bulunmakta. Bu süreçte fiziksel ve psikolojik olarak buna hazır olmak ve çiftlerin bu konuda birbirlerini desteklemeleri çok önemlidir. Anne adayının hamilelik sürecini sağlıklı geçirilebilmesi için hamilelik öncesi doktora gitmesi ve bu dönemin en doğru şekilde geçirilebilmesi adına planlama yapılması çok faydalı olacaktır. Yapılması gereken testler, hamilelikte beslenme, zararlı alışkanlıkların bırakılması, mevcut hastalıklar, hamilelikte ilaç kullanımı, çalışma koşulları ve süreçte yaşanacak değişimler vb. birçok yaşam alışkanlıkları hakkında uzman bilgisi ile ilerlemek gerekmektedir.
1. Beslenme Önerileri
Hamilelik döneminde sağlıklı beslenmek, bebeğin sağlıklı gelişimi için çok önemlidir. Anne adaylarının ihtiyacı ölçüsünde beslenme yiyeceklerini çeşitlendirmesi ve uzmanların önerilerini dikkate alarak bebeğin gelişimine destek veren bir beslenme alışkanlığı edinmesi gerekmektedir. Güne kahvaltı ile başlamak, alkol ve sigara kullanmamak, kahve tüketimini ve içinde kafein barındıran içecekleri sınırlamak, işlenmiş gıdalardan uzak durmak, yeterince su tüketmek bunlardan en önemlileri olarak sıralanabilir. Tüketilen besinlerin yeterli gelmemesi durumunda, doktorun tavsiye ettiği takviye ve vitaminlerin zamanında kullanılması sağlıklı bir hamilelik süreci için oldukça önemli.
2. Mide Bulantısı ve Kusma
Hamilelik süresince sıklıkla karşılaşılan şikayetler arasında mide bulantısı ve kusma yer almaktadır. Mide bulantıları kişiden kişiye değişmekle birlikte yaygın olarak ilk üç ay olarak tanımlanan 1. trimester döneminde görülmekte ve çoğu kadında kendiliğinden sona ermektedir. Bulantılar doğrudan anne ile bebeğe zarar vermemekte ancak aşırı kusmaya bağlı susuz kalma ve yetersiz beslenme durumunda mutlaka doktora danışılmalıdır. Özellikle sabah bulantısını önlemek için yatağının baş ucunda sağlıklı atıştırmalıklar bulundurması, sabah yataktan kalkmadan önce bir şeyler yemesidir. Gün içinde sık ve az beslenmenin önemini vurgulayan uzmanlar, beslenme şeklini alışkanlık haline getirene kadar alarm kurmanın, hatırlatıcı notlar bırakmanın faydalı olacağı görüşündedir.
3. İlaç Kullanımına Dikkat!
Sağlık bir hamilelik süreci için ilaç kullanımı, dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan birisidir. Annenin aldığı tüm besinler gibi alınan ilaçların birçoğunun da bebeğe geçtiği unutulmamalıdır. Özellikle ilk üç ay olarak tanımlanan 1. trimester döneminde, bilinçsiz ilaç tüketiminin bebeğin organ gelişiminde duraksamalara ve bozukluklara neden olduğu kanıtlanmıştır. Anne adayının, kronik bir hastalığının olması ve düzenli ilaç kullanımının bulunması durumunda ise riskli bir durum yaşanmaması için hamilelik planının iyi yapılması çok önemlidir.
4. Uyku ve Önerilen Yatış Pozisyonu
Hamileliğin ilk dönemlerinde yüzüstü ve sırt üstü uyunabilirken özellikle son dönemlerde bu pozisyonlardan kaçınmak gerektiği bebeğin rahat hareket edebilmesi ve annenin bel ve sırt ağrısının oluşmaması için önemlidir. Hamilelikte en doğru yatış pozisyonunun genellikle sola yana yatarak, sağ bacak hafif bükülmüş bir biçimde yatmak olduğu belirtilmektedir. Böylelikle kan dolaşımı rahatladığı için vücuttaki şişlik en aza iner ve plasentaya giden kan miktarının artması sebebiyle bebeğin de iyi beslenmesi sağlanır.
5. Diş Sağlığı Çok Önemli!
Hamilelikte ağız ve diş sağlığı ihmal edilmemesi gereken en önemli hususlardan birisidir. Her hamilelikte diş kayıplarının yaşanacağı konusunda yaygın bir inanış bulunsa da yeterli beslenme ve ağız ve diş bakımı yapıldığı taktirde diş problemleri en aza indirgenmektedir. Özellikle ilk aylarda mide bulantısı şikayeti, diş eti kanaması yaşayanların diş fırçalamaktan kaçındıkları gözlemlenmiştir. Diş fırçalanamadığı durumlar yaşansa dahi ağız çalkalanmalı, bakteriyel plak birikiminin hem anneye hem de bebeğe zarar verebileceği unutulmamalıdır.
6. Kişisel Bakım Nasıl Olmalı?
Hamilelik dönemini sağlıklı bir biçimde atlatabilmek için vücudumuzdaki değişimlere ayak uydurmamız bazen güçleşebilir ancak kişisel bakımdan mahrum kalınacağına anlamına gelmez. Buna bağlı olarak anne adaylarının ılık su ile banyo yapmaları, gereğinden fazla duşta vakit geçirmemeleri, vücut ağırlığı ve ağırlık merkezi değişikliği sebebiyle oturarak yıkanmaları olası riskleri azaltmaktadır. Mevsimine uygun ve kolay giyilebilen rahat kıyafetler seçmeleri, iç çamaşırlarını pamuklu tercih etmeleri özellikle meme sağlığı için bedenine uygun ve meme uçlarına sürtünme yapmayan sütyen kullanılması önerilir.
7. Yolculuktan Önce Doktora Danışın
Hamileliğin hangi dönemlerinde yolculuğa çıkılıp çıkılamayacağı birçok insan için merak konusudur. Sağlıklı ve problemsiz bir seyahat için hamileliğin dönemlerine göre ulaşım aracı seçilmesi yararlı olacaktır. Yolculuk için en uygun dönem ikinci üç ay olarak tanımlanan 2. trimester dönemi olduğu belirtilmekle birlikte hamileliğin seyrine göre doktorun tavsiyesi alınmalıdır. Bulantı, kusma ya da sık sık idrara çıkma gibi bir durum var ise kendi aracınız ile seyahat etmek anne adaylarını daha iyi hissettirebilir. Seyahatlerde hareket etmek çok önemli olduğundan uçak, otobüs, tren yolculuklarında seyahat/mola sürenizi ve koridorda hareket edip edemeyeceğiniz konularını planlamak gerekmektedir. Uçak yolculuklarında hava yolu şirketleri, hamileliğin son aylarına doğru uçuşa uygun olup olmadığınıza ilişkin doktor raporu talep edeceğinden öncesinde hava yolu şirketi ile iletişime geçmeniz tavsiye edilir.
8. Hayvanlarla Etkileşimimiz Nasıl Olmalıdır?
Sağlıklı bir hamilelik süreci hayvanlarla etkileşimimizde dikkat edilmesi gereken en önemli husus bazı hastalıkların bulaşabileceği gerçeğini unutmadan önlem almaktadır. Vahşi hayvanlarla temas kurmamaya özen göstermeli, evde beslenen sürüngenlerin evde ve mutfakta serbest dolaşmamasına özen göstererek, kafes ile temas ettikten sonra mutlaka ellerimizi dezenfekte edilmesi önerilmektedir. Sıklıkla beslenen kedi ve köpekler için aşılarının takibinin yapılması, çiğ et ve pastörize edilmemiş süt yerine kuru mama ile beslenmeleri, sokak ile temasında sınırlandırılmaya gidilmesi çok önemlidir. Özellikle kedilerin “toxoplasma gondi” adı verilen etken parazitten korunmak için dışkısı ile temas edilmemelidir.
9. Spor Yapmak Oldukça Önemli!
Hamilelik sürecinde spor yapmak, fiziksel ve psikolojik açıdan iyi geldiği gibi doğumu da kolaylaştıran en etkili yöntemlerden biridir. Spor yapmak, doğum için gerekli kas aktivitesini çalıştırdığı, sindirim sistemini düzenlediği ve diyabet riskini önlediği tespit edilmiştir. Hamileliğin ilk üç ayında hafif tempolu yürüyüşler iyi gelirken ilerleyen süreçlerde yoga, pilates, esneme egzersizleri, yüzme de yapılabilmektedir. Hamilelik sürecinin sonlarına doğru değişen ağırlık merkezi sebebiyle de oturarak yapılabilecek egzersizler de bulunmaktadır. Doğum kanalını oluşturan kasları korumak ve güçlendirmek için pelvik egzersizleri yapılması önerilmektedir.
10. Stresten Uzak Durun!
Hamilelik dönemindeki stresi azaltmak ve kontrol altında tutmak için özellikle sağlıklı beslenmeye, uyku düzenine, egzersiz yapmaya özen gösterilmelidir. Stres hisseden anne adayının nefes egzersizleri ile sakinleşmeye çalışması, keyif veren ilgi alanları oluşturabilmesi çok önemlidir. Gün boyu keyif alınan müzik dinlemek, yapılacak işleri kısa vadeli şekilde planlamak, her hamileliğin kendine özgü olduğu unutulmadan olumsuz deneyimlerden çok profesyonel eğitmenlerden bilgi almak sağlıklı bir hamilelik süreci için çok önemlidir.
