Saman ve bahar nezlesi olarak da bilinen polen alerjisi, mevsimsel alerjilerin en yaygın tetikleyicilerindendir. Polenler, çiçeklerin büyümesi için önemli olsa da bazı çiçekler polenlerini hava yoluyla yaymazlar. Bu sebeple alerjik reaksiyona sebep olmayan bazı özel çiçekler mevcuttur. Polen alerjisi olanların evde ya da bahçesinde yetiştirebileceği birbirinden güzel çiçekler listemizi sizler için hazırladık. Keyifli okumalar dileriz!
1. Begonya
Begonyagiller familyasından bitki türüdür. Bu çiçek türü ilk kez İngiltere’de keşfedilmiştir. Çiçeğin anavatanı Güney Afrika, Güney Amerika ve Asya’dır. Bilimsel sınıflandırmada Kapalı Tohumlular (Magnoliophyta) bölümünde, İki Çenekliler (Magnoliopsida) sınıfında, Cucurbitales takımında yer almaktadır. Çok az polen üreten çiçeklerden biri olduğu için, alerjisi olanlar tercih edebilmektedir. Polen oranı çok az olduğu için alerjisi olanlara etki etmemektedir. Kısa ve derin bir saksıya dikilmemelidir. Çiçeklerini yaz döneminde açmaktadır. Aydınlık konumda, güneşten faydalanabileceği bir konuma koyulmalıdır. Nemi seven bir bitki olduğu için topraktaki nem kontrol edilerek sulanmalıdır.
2. Ortanca
Anayurdu Japonya olan ortanca çiçeği, Asya ve Amerika’nın yerel bitkilerden sayılmaktadır. Bilimsel sınıflandırmada Kapalı Tohumlular (Magnoliophyta) bölümünde, İki Çenekliler (Magnoliopsida) sınıfında, Cornales takımında yer almaktadır. Bol çiçekli, büyük yapraklı bitkiler polen alerjisine zarar vermemektedir. Pee Gee, Oak Leaf ortanca tiplerine dikkat edilmesi gerekir. Bunun dışında ortancalar, polen alerjisi olanların tercih edebilecekleri çiçeklerdendir. Bilinen 80 kadar türü vardır. Yarı gölge yerlerde daha iyi yetişirken, güneşli yerlerde de sorun yaşamazlar. Eksi sıcaklılara kadar dayanabilmektedir. Düzenli sulamaya dikkat edilmesi gerekir. Mineralce zengin toprakları seven ortancalar, bazı mineraller sayesinde kırmızı ya da mavi renklerde açabilmektedir.
3. Açelya
Açelyaların anayurdu Kuzey Amerika ile Asya olarak bilinmektedir. Daha çok bataklık, gölge, akarsu kıyıları ve ormanlarda yetişmektedir. Alerjen bir çiçek değildir ama zehirli bir çiçektir. Zehirli olarak bilindiği için yakından koklamamaya dikkat etmek gerekir. Bilimsel sınıflandırmada Kapalı Tohumlular (Magnoliophyta) bölümünde, İki Çenekliler (Magnoliopsida) sınıfında, Ericales takımında yer almaktadır. Japonya tarafından 1000 yıldır cüce çeşitleri yetiştirilmekte ve formülü gizli tutulmaktadır. Hint açelyası 1680’de Hollandalılar tarafından Avrupa’ya götürülmüş ve Avrupa’da yeni türleri geliştirilmiştir. İlk yılında çimlenmeye başlayan, humuslu toprakları seven bir çiçek türüdür. Doğrudan güneşe ihtiyaç duymasa da dolaylı olarak güneş görmelidir.
4. Kamelya
Anavatanı Asya bölgesi olarak kabul edilen bir çiçek türüdür. 2-20 metre arası büyüyebilmektedir. Bilimsel sınıflandırmada Kapalı Tohumlular (Magnoliophyta) bölümünde, İki Çenekliler (Magnoliopsida) sınıfında, Ericales takımında yer almaktadır. Polenlerinin tozlaşma için çok uzaklara gitmesi gerekir. Bu sebeple polen alerjisi olanlar rahatlıkla tercih edebilir. Ilıman iklimlerde yetiştirilebilen bir çiçektir. Ilıman iklimlerde açık alanlarda yetiştirilebilirken, soğuk bölgelerde kapalı alanda yetiştirilmelidir. Gün ışığı ihtiyacı vardır, aydınlık yerlerde daha hızlı büyümektedir. Hafif humuslu, asitli ve nemli toprakta yetiştirilmelidir. Yaz aylarında haftada iki, kış aylarında hafta bir olmak üzere yağmurlama şeklinde sulanmalıdır. Solan yaprakları kesilerek budama yapılmalıdır.
5. Begonvil
İlk olarak 1768’de Brezilya’da keşfedilmiştir. Polen alerjisi olanların yetiştirebileceği birbirinden güzel çiçekler arasında yer almaktadır. Bilimsel sınıflandırmada Plantae aleminden Kapalı Tohumlular (Angiosperms) bölümünde, İki Çenekliler (Eudicots) sınıfında, Caryophyllidae takımında yer almaktadır. Çiçekleri mor, pembe, beyaz, kırmızı renklerde açmaktadır. Anavatanı Güney Amerika’dır. Polen alerjisi yapmayan, kuraklığa dayanaklı ve kışın dona karşı hassas çiçeklerdendir. Yaz aylarında fazla su istemesine rağmen çiçeklenme zamanında az su ile yetinebilir. Çiçekleri açtıktan sonra da az su yeterli olmaktadır. Gelişme döneminde ağustos ayına kadar besin takviyesi yapılmalıdır. Mart ayında budanmalı ve saksısı değiştirilmelidir.
6. Haseki Küpesi
Bu çiçek çeşidi, bitkilerdeki nektarı seven kuşlar ve böceklerle tozlaştırma gerçekleştirir. Havaya polen saçmadan canlılar aracılığıyla döllenme yapar. Bu sebeple polen alerjisi olanları etkilemez. Kuzey yarımkürenin her yerinde bulunurlar. Kökleri güçlü yapıda olan çiçeklerdir. Bu sebeple yerine alıştığında ve iyi bakıldığında güzel gelişim gösterirler. Humus bakımından zengin ve su tutma özelliği olan toprakları sevmektedir. Bol güneş alan aydınlık ya da yarı gölgeli yerlerde konumlandırılmalıdır. Yaz aylarında su ihtiyacı için bolca sulanması gerekir. Toprak yüzeyinin hafif kuruması, sulanma ihtiyacı için işaret olabilmektedir. Ilıman iklim bitkisidir, toprağa ekim zamanı ilkbahar ayları için uygundur.
7. Sardunya
400’e varan türü bulunan sardunyaların ana vatanı Güney Afrika’dır. Çok az polen saçtığı için polen alerjisi olanların yetiştirebileceği birbirinden güzel çiçeklerden birisidir. Cildi hassas kişiler sardunyanın taç yapraklarına dokunduğunda kaşıntıya ve öksürüğe neden olabilir. Fazla sıcak ya da fazla soğuktan hoşlanmazlar. Çiçeklenme döneminde hafif gölgeli bölgelerde konumlandırmanız iyi olacaktır. Sardunya için nem çok önemlidir. Nemin az olduğu yerlerde fazla verim alamazlar. Sulaması toprağın her yerine eşit olacak şekilde yapılmalıdır. Çiçeği suladıktan sonra saksının altındaki tabaktan fazla su boşaltılmalıdır ve düzenli olarak aynı şekilde sulanmalıdır. Doğrudan çeşme suyu yerine oda sıcaklığında bekletilmiş su vermeniz faydalı olacaktır.
8. Aslan Ağzı
Kuzey yarımkürede, özellikle Akdeniz çevresinde yoğunlukla yetişmektedir. Bilimsel sınıflandırmada Kapalı Tohumlular (Magnoliophyta) bölümünde, İki Çenekliler (Magnoliopsida) sınıfında, Lamiales takımında yer almaktadır. Farklı renklerde, salkım biçiminde çiçekleri vardır. Kapalı olan çiçekleri, arıların içine girmesine eğimlidir. Bu sebeple polenlerini içeri tutma eğilimindedir. Bol güneşli ve yarı gölgeli yerleri sever. Kış dönemlerinde ılık ve nemi yüksek mekânlarda yetiştirilmesi gerekir. Zengin, kumlu, kireçli topraklar aslanağzı için uygundur. Çürümüş gübre ile karıştırılmış bahçe toprağından kolaylıkla yetişmektedir. Çiçeklenme döneminde haftada bir su alması yeterli olmaktadır. Kış döneminde daha seyrek sulama yapılabilir.
9. Unutma Beni Çiçeği
Polen bakımından zengin olmasına karşın, polenlerini rüzgara bırakmadığı için alerjisi olanlarda sorun teşkil etmemektedir. Mine çiçeği olarak da bilinir. “Unutma Beni Allah’ım” diye dua ettiklerine dair bir efsane olduğu için bu ismi daha yaygındır. Küçük küçük çiçeklerden oluşmaktadır ve hoş kokuludur. Güneşe ve karanlığa dayanaklıdır. Toprak bakımından özel bir bakım gerektirmese de az nemli toprak tercih edilmelidir. Toprağa ekilmesinin ilk haftasında her gün, sonraki haftalarda haftada bir sulanması yeterlidir. Mart ayında ekildiğinde yaz aylarında çiçeklerini açmaktadır. Uzun yıllar yetiştirilebilecek bir çiçektir. Bu çiçek için dikkat edilmesi gereken en önemli şey küftür. Bahar aylarının sonlarında doğru gübreleme yapmak faydalı olacaktır.
10. Hercai Menekşe
Hercai menekşeler kalın, yapışkanlı polene sahiptir. Bu polenler ağır olduğu için rüzgarın taşıması çok zordur. Bu sebeple polen alerjisi olanların tercih edebileceği çiçeklerdendir. Bilimsel sınıflandırmada Kapalı Tohumlular (Magnoliophyta) bölümünde, İki Çenekliler (Magnoliopsida) sınıfında, Malpighiales takımında yer almaktadır. Eşit büyüklükte olmayan beş kadifemsi taç yaprakları bulunmaktadır. Kuzey yarımküre anavatanıdır. Tek veya iki yıllık olan, kısa boylu ve otsu çiçek türüdür. Güneşli veya yarı gölgeli yerlere konumlandırılmalıdır. Hafif killi, iyi gübrelenmiş, humuslu, nemli toprakta yetiştirilmelidir. Bitkinin solan çiçekleri olduğunda koparılmalı ve çiçek açması teşvik edilmelidir.