Ormanlar, gezegenimizdeki hayatın sürdürülebilir olması için gerekli en önemli yapı taşlarıdır. Yaşamımızı borçlu olduğumuz oksijenin yarısından fazlası ormanlar tarafından üretilir. Kırk insanın altmış dakikada havaya bıraktığı karbondioksit, büyük bir çam ağacı tarafından bir saat içerisinde oksijene dönüştürülür. Yemyeşil ağaçlara, sayısız canlı çeşitlerine ve bitki türlerine sahip ormanların, yerküre üzerindeki alan miktarı ortalama 3.869 milyon hektardır. Günümüzde modern tıbbi ilaçların pek çoğu tropik ormanlar sayesinde üretilir ve bu ilaçlar ile insan hayatı daha kaliteli bir seviyeye taşınır. Haydi gelin, muhteşem güzellikte dünyayı süsleyen ve yaşam kaynağımızı üreten en büyük ormanlar listemiz ile bu doğa harikalarını daha yakından tanıyalım. Nefesimizi borçlu olduğumuz ormanlara teşekkür ederken, sizlere keyifli okumalar diliyoruz!
1. Amazon Yağmur Ormanları
Muhteşem güzellikte dünyayı süsleyen ormanlar arasında yer alan Amazon Yağmur Ormanları, Amazon Havzası (Güney Amerika) içerisinde bulunan dünyanın en büyük ormanıdır. 5.500.000 kilometrekare alana sahip bu ormanlar, yeryüzünde kalan yağmur ormanlarının dörtte üçünü oluşturur. Dünyamızın su kaynaklarının ise beşte birini içinde barındırır. Amazon Yağmur Ormanları, atmosferimizdeki oksijen ve karbondioksit dengesinin koruyucusudur. Biyoçeşitlilik açısından oldukça zengin olan bu ormanlık arazi, içerisinde sayısız endemik ağaç, kuş, balık, omurgasız hayvan ve bitki türlerini barındırır. Muhteşem güzelliğe sahip en büyük orman olan Amazon Ormanları’nda yaşayan yüzlerce türün halen keşfedilmediği düşünülmektedir.
2. Kongo Yağmur Ormanı
Dünyayı süsleyen, ikinci en büyük muhteşem güzellikte ki orman ise Kongo Yağmur Ormanı’dır. 2.000.000 kilometrekare büyüklüğündeki bu orman, Kongo Havzası’nda bulunur ve Orta Afrika’nın yağmur ormanlarının çoğunluğunu meydana getirir. Ekvator ikliminin etkisinde, yoğun yaprak dökmeyen ağaçlardan oluşan bir ormandır. Çeşitli ağaç türü ve yaklaşık 10.000 hayvan çeşitliliğine sahip olan Kongo Yağmur Ormanı, biyolojik yelpazede en üst sıralarda yer alır. Orman filleri, şempanzeler, goriller, leoparlar, su aygırları en yaygın ev sahiplerine örneklerdir. Bugüne kadar Kongo Yağmur Ormanı’nda keşfedilmiş sayısız memeli türün yaklaşık %39’u, Dünya’nın başka hiçbir yerinde mevcut değildir.
3. Atlantik Ormanı
Brezilya, Arjantin ve Paraguay Cumhuriyet’i boyunca uzanan Atlantik Ormanı 1.315.460 kilometrekarelik bir yüz ölçümüne sahiptir. Ormanların tahribatı, meralaşma, yangın gibi sebeplerden orijinal ormanların çok azı kalmasına rağmen, Atlantik Ormanı gezegenimizdeki üçüncü en büyük ekosistemdir. Mevsimlik nemli ve kuru geniş yapraklı tropikal ormanlar, savanlar ve çalılıklar, Mangrovlar (Tuzlu veya acı suda yetişen bodur ağaç çeşidi) Atlantik Ormanı’nın en yaygın bitki örtüsü çeşitleridir. En büyük ormanlara örnek olan Atlantik Ormanı, dünyayı muhteşem güzellikte süsleyen ve nesli tükenmeye çok yakın olan altın aslan demirhindisine, yünlü örümcek maymunlarına, kırmızı kuyruklu papağanlara ve jaguarlara ev sahipliği yapan bir yaşam alanıdır.
4. Valdivian Ilıman Yağmur Ormanı
248.100 kilometrekare genişliğindeki Valdivian Ilıman Yağmur Ormanı, Şili ve Arjantin içine yayılır. Neotropikal bir bölgedir ve bölgenin ismi Valdivia şehrinden gelir. Bambu, eğrelti otları ve yaprak dökmeyen angiospermler (çiçekli bitkiler) Valdivian Ormanını karakterize eden ağaç türlerinden bazılarıdır. Valdivian ekolojisinde dört temel orman ekosistemi vardır. Bunlar; Yaprak döken ormanlar, geniş yapraklı yaprak dökmeyen ağaçlar, kozalaklı ağaçlar ve iğne yapraklı ağaçlardır. Keseli bir hayvan olan “Monito del Monte”, dünyanın en ufak geyiği olarak bilinen “Güney Pudu” ve Güney Amerika’nın en küçük kedisi “Kodkod”, Valdivian Ilıman Yağmur Ormanında yaşamaktadır.
5. Tongass Ulusal Ormanı
Dünya üzerinde bulunan beşinci en büyük orman Tongass Ulusal Ormanı’dır. 68.000 kilometrekarelik alana sahip ve ağaçlarla örtülü bu geniş saha, Amerika Birleşik Devletleri’nin içerisinde yer alan Ulusal bir ormandır. Ilıman yağmur ormanlarını, nesli tükenmekte olan canlıları ve nadir olarak mevcut olan Flora ve Faunaları (bitki örtüsü ve vahşi yaşam) burada görmek mümkündür. Theodore Roosevelt tarafından 1907 yılında imzalanan resmi mevzuat ile Tongass Ormanı, ulusal orman ilan edildi ve daha sonraki süreçlerde genişletildi. Batı baldıran otu ve Sitka ladini hakimiyeti altındaki Tongass; dağ keçileri, vizonlar, kel kartallar, uçan sincaplar gibi pek çok vahşi hayvana ev sahipliği yapmaktadır.
6. Xishuangbanna Yağmur Ormanları
Xishuangbanna Yağmur Ormanı, Çin’in Yunnan Eyaletindeki 19.223 kilometrekarelik boyutuyla Asya kıtasının en geniş ve dünyanın altıncı en büyük ormanıdır. Çin’in total bitki yelpazesinin %16’sını oluşturur. Biyolojik çeşitliliğin de fazla olduğu Xishuangabanna’da pek çok kuş, memeli, sürüngen ve amfibiler bulunmaktadır. Çeşitli bitki ve hayvan sınıfına sahip olan bu arazi son dönemlerde yüksek ölçüde tahrip edilmiştir. Özellikle, insanlara kullanıma açıldığından beri büyük zarar görmüştür. Geriye kalan ormanlık alanlarda kaplan, leopar, altın saçlı maymunlar ve filler yaşamını sürdürmektedir. Çin’i ve dünyayı süsleyen dahası muhteşem güzellikte göz kamaştıran en büyük ormanlar arasında yer alan Xishuangbanna’da yapılan turizm, tarım ve balıkçılık ülke rezervindeki ana ekonomik endüstrilerdir.
7. Sundarban Ormanı
Hindistan ve Bangladeş içerisinde yer alan, 10.000 kilometrekarelik bu yaşam alanı bir milli park olarak düzenlenmiştir. Su yolları, çamur tabakaları ve ufak Mangrov adacıklarından oluşan orman; ekolojik olarak hareketlidir. Dünyayı süsleyen ve muhteşem güzellikte en büyük ormanlar arasından birisi olan Sundarban Ormanı, içerisinde dikkat çekici bir vahşi hayatı barındırır. Bengal kaplanları, Hint pitonları, Ganj yunusları, nehir ağzı timsahları; Sundarban habitatında gözlemlenebilecek canlılara en güzel örneklerdir. Sundarban içerisinde bulunan dört koruma alanı UNESCO tarafından Dünya Mirası Alanları olarak kabul edilmiştir. Bu alanların başında Sundarban Ulusal Parkı gelmektedir.
8. Daintree Yağmur Ormanı
Yaklaşık 1.200 kilometrekare alana sahip, Avustralya’nın kuzeydoğu şeridinde yer alan Daintree Yağmur Ormanı, dikkat çekici bir güzelliğe sahip olmakla beraber bulunduğu kıtanın en büyük tropikal yağmur ormanıdır ve Avustralya’yı yeşillerle süsler. Daintree içerisinde yer alan Islak Tropik Yağmur Ormanı yerkürenin geriye kalan en eski tropikal yağmur ormanı olma özelliğine sahiptir ve Queensland Dünya Mirası içerisinde yer alır. Endemik olarak rastlanan 85 bitki türü, 13 adet değişik yağmur orman türü ve dünya üzerindeki 12 ilkel çiçekli bitkilerine ev sahipliği yapar. Okaliptüs ve eğrelti otu türünün tamamı burada korunma altındadır. Benekli kuyruklu dasyure ve misk-sıçan kanguru, Daintree Yağmur Ormanı’nın en önemli konuklarıdır.
9. Kinabalu Ulusal Parkı
Malezya’da bulunan ilk milli parklardan birisi olan Kinabalu Ulusal Parkı, 1964 yılında kurulmuştur. 754 kilometrekareden oluşan park, UNESCO tarafından 2000 yılında “Malezya’nın ilk Dünya Mirası” olarak tanımlanmıştır. Montan meşesi, orman gülü, iğne yapraklı ormanlar, Alpin çayır bitkileri ve bodur çalılardan oluşan Kinabalu, dünyayı süsleyen yegâne ve muhteşem güzellikte en büyük ormanların bir tanesidir. Bu nedenle bir doğa harikasıdır. Orangutan, Malaya gelinciği, küçük pençeli su samurları, Borneo gelinciği porsuğu; Kinabalu Ulusal Parkı’nda kendisine yaşam alanı bulan canlılara örnek gösterilebilir. Park, Malezya’nın en çok rağbet gören ve ziyaretçi çeken turistik yerlerinden birisidir.
10. Mindo-Nambillo Bulut Ormanı
119 kilometrekare büyüklüğüne sahip Mindo-Nambillo Bulut Ormanı, Güney Amerika’da And Dağları üzerinde bulunmaktadır. Dikkat çeken en büyük özelliği bulutlarıdır. Bulut Ormanı bölgesi günümüzde ekolojik alan ve biyoçeşitliliğin korunması adına önemli bölgelerden birisidir. Düzensiz dağlık araziye sahip olması nedeniyle oldukça güzel manzaralara sahip olan Mindo-Nambillo Bulut Ormanı olağanüstü vahşi yaşam ve bitki çeşitliliğine sahiptir. Örneğin; Epifit (başka bitkilerin üzerinde yaşam bulan çiçek) bitkilerden olan Orkideler göze çarpar. Mindo-Nambillo Bulut Ormanı’nda yaşadığına inanılan Basilisks ile orman bütünleşmiş bir efsaneyi bizlere sunar. Canlı yaşamına bir diğer örnek olarak ise Ketzeller (kemirgen gagalı) verilebilir.