Enneagram, insanın kendi kişiliğini tanıyarak özüne ulaşmasını sağlayan bir tipoloji terimidir. Yunanca “Ennea” (dokuz) ve “Gramma” (çizili veya yazılı olan şey) birleşiminden oluşan bu kelime, adında da belirtildiği gibi 9 adet kişilik tipi içerir. Enneagram sistemine göre, bu kişilik tipleri dünyayı algılama, çevreye tepki verme, kişisel idealler ve tutkular gibi kriterler çerçevesinde şekillenir. Her bir tipin çekimser veya baskın olduğu özellikleri, hem pozitif hem de negatif yönleri bulunur. Bu test, birtakım sorulara verilen samimi cevaplarla kişinin özüne inerek, gerçek karakterinin ortaya çıkmasına yardımcı olur. Günümüzde ücretsiz olarak Enneagram testi yapan birçok site vardır. Arama motorlarına “Enneagram testi” yazarak kendinize bu testi uygulayıp hangi kişilik tipinde olduğunuzu kolaylıkla öğrenebilirsiniz. Kendinizi keşfedeceğiniz bu yolculukta size yardımcı olacak Enneagram testinde var olan kişilik tipleri özelliklerini sıraladık. Keyifli okumalar!
1. Hangi Kişilik Tipleri Bulunur?
Kendinizi daha yakın hissettiğiniz kişilik tipinin hangisi olduğunu tahmin ederek adım atabilirsiniz. Bu basamak, enneagram testinde yer alan kişilik tipleri özelliklerinizi, kendinizi keşfedeceğiniz alanları ve gizli kalmış yönlerinizi ortaya çıkarmak için önemli bir başlangıçtır. Testi uyguladıktan sonra, ait olduğunuz grupla kişisel özellikleriniz ne kadar uyuşuyor?, Bilmediğiniz veya henüz keşfetmediğiniz özellikleriniz nelerdir? gibi sorulara cevap bulabilirsiniz. Öncelikle gelin bu testte hangi kişilik tipleri olduğuna göz atalım. Her şeyin en iyisine ulaşmaya çalışan mükemmeliyetçi ve idealist tip, insanlara yardımcı olmayı amaç edinen yardımcı ve sevecen tip, kariyeri için yaşayan azimli ve başarı odaklı tip, duygularını belli etmekten hoşlanmayan bireysel ve içe dönük tip, okuma ve araştırma tutkusuyla yanıp tutuşan araştırmacı ve yenilikçi tip, her grupta mutlaka olması gereken arabulucular; sadık ve koruyucu tip, coşkulu ve eğlenmek için yaşayan eğlenceli ve maceracı tip, liderliği ve kontrolü elden bırakmayan baskın ve mücadeleci tip, en son olarak da herkese uyum sağlamakta zirve yapmış huzurlu ve uysal tip. Kendinizi hangi gruba daha yakın gördüğünüzü düşünüp testi uyguladıktan sonra sonuca şaşırabilirsiniz.
2. Mükemmeliyetçi Ve İdealist Tip
Tip 1’e sahip olanlar; vicdanlı, mantıklı, etik, sorumlu, idealist, ciddi, öz disiplinli, kararlı, kendilerini ve dünyalarını geliştirmek için kişisel olarak yükümlü hisseden insanlardır. Her zaman bir şeyleri mükemmelleştirme çabasındalardır. Onlara göre hiçbir şey, hatta kendileri bile yeterli değildir. Her şeyi mükemmel yapma arzularından dolayı beklentileri hep çok yükseklerdedir. Spontane davranmakta zorlanan bu tipler, rahatlamaya çalışmakta bazen sorun yaşayabilirler. Oyunu kurallarına göre oynamaktan ve standart çizgilerin içerisinde kalmaktan daha memnun olurlar. Stres altında; öfkeli ve yargılayıcı bir tutum sergileyebilirler. Bu nedenle zaman zaman arkadaşlık noktasında sıkıntı çekebilirler. En temel korkuları, yanlış bir hareket yapmaktır. Tip 1 kişiliğine sahip olanlara örnek olarak Rahmi Koç, Papa John Paul II, Ahmet Necdet Sezer, Kanunî Sultan Süleyman, George Harrison gibi isimleri söyleyebiliriz.
3. Yardımcı Ve Sevecen Tip
Tip 2’ye sahip olanlar; içten, sevgi dolu, cömert, yardımsever, çekici, gururlu, paylaşımcı ve gösterişli insanlardır. İlişkilere çok önem verirler. Adeta insanlara yardımcı olmak için doğmuşlardır. İhtiyacı olan herkesin yardımına koşarlar. Bu tipteki insanlar yaptıkları iyiliklerle anılmak isterler. Emek, onlar için çok kıymetlidir, zamanlarının çoğunu ilişkilerine emek vererek harcarlar. Onlara ihtiyaç duyulduğunu hissetmekten çok hoşlanırlar. Onay almak pahasına genellikle “hayır” demekten kaçınırlar. Çünkü “hayır” derlerse sevilmeyeceklerini düşünürler. Sürekli insanlara yardımcı olmakla meşgul oldukları için kendi sorunlarını fark etmekte güçlük yaşarlar. Başkalarına sorunlarını açmaktan ve güçsüz görünmekten hoşlanmayan bu grup, yardım istemekte de iyi değillerdir. Stres altındayken abartılı duygu patlamaları ve manipülatif davranışlar gösterebilirler. Tip 2’ye sahip kişilere Adile Naşit, Drew Barrymore, Goldie Hawn, John Denver, Richard Simmons, Taylor Swift’i örnek verebiliriz.
4. Azimli Ve Başarı Odaklı Tip
Tip 3’e sahip olanlar; becerikli, verimli, yeterli, hırslı, kendine güvenen, başarılı, dinamik kişilerdir. Statü bilincine sahiptirler ve ilerlemek için oldukça istekli görünürler. Başarıya ve yeteneğe odaklı yaşarlar. Çevreden onay alabilmek için sürekli başarılı olmak gerektiğine inanırlar. Rol modeli olmak için ellerinden geleni yaparlar. Çok çalışkan ve rekabetçi kişilerdir. Seçtikleri alanlarda yükselmek onlar için çok zor değildir. Sosyal ilişkileri çoğu zaman iyidir. Kendilerini sosyal ortamlarda oldukça özgüvenli tanıtabilirler. Kurumsal çalışmaya çok uygunlardır çünkü kurumsal şirketler çalışkan ve rekabetçi insanları her zaman öncelikli olarak tercih eder. En iyiye sahip olmak, hayat amaçlarından biridir. Onlar için en iyiye ve en güzele sahip olmak mutluluğun formülü gibidir. Mutlu olmasalar bile en azından mutluymuş gibi davranırlar. Kariyere çok önem verirler ve güçlü görünmek için bazen maske takarlar bu da yakın ilişkiler kurmalarını zorlaştırır. Stres altında; kendini fazla öven ve gösteriş meraklısı olabilirler. Bu tip kişilere örnek olarak; Cüneyt Özdemir, Arnold Schwarzenegger, Elvis Presley, Brooke Shields, Bill Clinton, Denzel Washington, Hülya Avşar’ı gösterebiliriz.
5. Bireysel Ve İçe Dönük Tip
Tip 4’e sahip kişiler; duyarlı, derin, kendine özgü, tutkulu, içten, dürüst ve çekingen özelliklere sahiptir. Bu tipe sahip insanlar, diğer insanlardan farklı olduklarını ve dolayısıyla kimsenin onları anlayamayacağını veya yeterince sevemeyeceğini hissederler. Kendilerini benzersiz özellikte, türünün tek örneği olarak görürler. Aynı zamanda da herkesten daha dezavantajlı veya daha kusurlu olduklarına inanabilirler. Diğer kişilik tiplerine göre daha fazla kendilerinin farkındadır ve kendine odaklıdır. Normal ve sıradan olmak istemezler. Bu benzersiz olma duyguları, hayatta ufak şeylerden mutlu olabilme lezzetini azaltır. Eksik bulma ve kusur aramada zaman zaman çok takıntılı olabilirler. Ayrıntılarda kaybolup derin analizlere girebilirler. Bu yüzden karanlığa düşüp, umutsuz bir ruh haline bürünmeleri çok olasıdır. Aşka çok değer verirler, empati yetenekleri çok yüksektir. Sevilmiş ve tamamlanmış hissetmek için, ideal aşkı ve mükemmel koşulları bulmak gerektiğini düşünürler. Fantezileri, hayal güçleri ve sanata bakış açıları çok gelişmiştir. Melankoliye yatkın bir tarafları da vardır. Stres altında fazla melankolik ve depresif olabilirler. Tip 4’e sahip; Candan Erçetin, Michael Jackson, Kaan Tangöze, Feridun Düzağaç, Johnny Depp, Marilyn Manson örnek verilebilir.
6. Araştırmacı Ve Yenilikçi Tip
Bu kişilik tipine sahip insanlar; uyanık, anlayışlı, meraklı, bilgili, zeki, objektif, kendi kendine yeten ve bilinçli bireylerdir. Kendi dünyalarına çekilip gözlem yapmayı severler. Okumak ve araştırmak onlar için bir tutkudur. Araştırmayı çok seven insanlar oldukları için ilgi alanlarında uzmanlaşabilirler. Zeki, dikkatli ve bağımsız bireylerdir. Rekabet etmekten hiç hoşlanmazlar, onlar sadece çok çalışmak ve ustalaştıkları şeyleri düşünmek isterler. Çevresindekilerin taleplerini karşılamak konusunda yeterli hissetmedikleri için, geri çekilmeyi ve kayıtsız kalmayı tercih ederler. Bu kayıtsızlık insanlarla arasına aşılması zor mesafeler koyabilir. Ama insanlarla sağlıklı bağlantılar kurmayı başardıklarında onları tehdit olarak algılamayı bırakıp iyi ve sadık arkadaşlar olabilirler. Dünyanın tehlikelerinden korunmak için akıllarına sığınırlar. Duygularla vakit kaybetmek istemezler. Kendi kendilerine yeterli olmaya çalışırlar. Stres altındayken; gerçek dünyadan kopan, gergin ve zihni aşırı meşgul kişiler olabilirler. Tip 5 kişilerine örnek olarak; Tim Burton, Stephen King, Albert Einstein, Stephen Hawking, Bill Gates, Charles Darwin’i gösterebiliriz.
7. Sadık Ve Koruyucu Tip
Kendinizi keşfedeceğiniz Enneagram kişilik tipleri testinde Tip 6’ya sahipseniz sorgulayıcı, şüpheci, sıcak, doğal, sorumluluk sahibi ve güvenlik arayışı içerisinde olma özelliklerine sahipsiniz demektir. Mükemmel sorun gidericiler olarak adlandırdığımız bu gruptaki insanlar aileleri ya da bağlı oldukları grupları korumak için ellerinden geleni yaparlar. Sempatik ve doğal mizaçlı kişilerdir. İnsanlara güven verirler fakat insanlara güvenmeleri çok kolay değildir. Lakin güvendikleri zaman bağlılıkları ve yakınlıkları tartışılmazdır. Kendilerine destek verecek gerçek ve somut bir şeyler ararlar. Sürekli bir şeylerin yanlış gittiğini düşünme eğilimleri vardır. Bazen fazla şüpheci olabilirler. Bu tipteki insanlar, çevresinde güvendikleri insanlara danışmadan kolay kolay karar alamazlar. Kendilerini garantiye alma huyları vardır. Güvensizlikleri yüzünden hatalarında çevrelerindeki insanları suçlayabilirler. Stres altında; hoşlanmadıkları kişileri düşman ilan edebilirler. Bu kişilik tipine sahip olarak Devlet Bahçeli, George Bush, Müjdat Gezen, Julia Roberts, Marilyn Monroe, Tom Hanks, Princess Diana’yı örnek verebiliriz.
8. Eğlenceli Ve Maceracı Tip
Tip 7’deki insanlar; dışa dönük, iyimser, çok yönlü, şakacı, pratik zekâlı, coşkulu, heyecanlı, eğlenceli ve büyüleyici tiplerdir. Hayatlarını sürekli bir macera içerisinde görmek isterler. Enerjileri çok yüksektir. Zeki ve esprilidirler. Coşkuları her daim zirvededir. Çok sıcakkanlı oldukları için çevreleri çok geniştir. Olumlu ve iyimser tavırları onları sevimli yapar. Yeni şeyler denemeyi seven bireylerdir. İlgi alanlarını keşfederlerse başarılı olabilirler. Acıdan, yalnızlıktan ve depresif duygulardan kaçınırlar. Bu olumsuz duyguların onların dünyalarında yeri yoktur. Bunlardan uzak durabilmeleri için sürekli uyarılmaları ve eğlenmeleri gerekir. Bu nedenle bağımlı olmaya daha yatkın kişilerdir. Sorunlara yoğunlaşmaktan sürekli kaçındıkları için geç olgunlaşırlar. Sıkılmak ve problemlerle uğraşmak hiç onlara göre değildir. Kendi duygularıyla ilgilenmedikleri gibi başkalarının duygularıyla da ilgilenmezler. Bu yüzden empati yetenekleri çok gelişmemiştir. İleriye dönük kişilerdir fakat bu huy sürekli yenilik içerisinde olmalarına sebep olur. Dolayısıyla gerçek anlamda neye ihtiyaç duyduklarını anlayamadıkları için hiperaktif hale gelebilirler. Tatminsiz ve açgözlü hale gelmeleri olasıdır. Stres altında dikkatlerini toplamakta çok zorlanırlar. Kendinizi keşfedeceğiniz Enneagram kişilik tipleri testinde 7. grup ünlüleri Kenan Doğulu, Robin Williams, Okan Bayülgen, Jack Nicholson’dır.
9. Baskın Ve Mücadeleci Tip
Bu tipteki insanlar; koruyucu, becerikli, dürüst, açık sözlü, güçlü, bağımsız ve kararlı özellikler taşır. Meydan okuyan bir tavırları vardır. Yönetilmek ve kontrol edilmek yerine liderlik etmeyi ve kontrol altına almayı tercih ederler. Enerjileri çok yüksektir. Oturarak bir şey elde edemeyeceklerine inanırlar. Pratik ve güçlü yanları baskındır. Zorluklar karşısında sorumluluğu ele alırlar ve çevrelerini kontrol altında tutmaya çalışırlar. Pasif durmaktansa etkili bir rol almayı tercih ederler. Fiziksel güce çok önem verirler bu nedenle vücut geliştirici ve kas gücünü artıran sporları yapmaları çok olasıdır. Zayıf yönlerini göstermezler, hep güçlü durmaya çalışırlar. Savunma mekanizmaları gelişmiştir fakat bu sebeple yakın ilişkiler kurmakta zorlanırlar. Hassaslaştıklarını hissettiklerinde daha otoriter ve kontrolcü davranırlar. Bu tutum ilişkilerinde güven problemlerine yer açabilir. Güvendikleri kişileri sonuna kadar savunurlar ve onlara son derece cömertlerdir. Stres altında; çok öfkeli olurlar, acımasız ve tehlikeli davranabilirler. Riskli davranışlar sergileyebilirler. Bu tip kişilere örnek olarak; Donald Trump, Aristoteles, Fatih Terim, Kadir İnanır, Pablo Picasso’yu verebiliriz.
10. Huzurlu Ve Uysal Tip
9. tipteki insanlar; sakin, rahat, huzurlu, uyumlu, destekleyici, doğal, iyimser ve güvenilir kişilerdir. Oldukça nazik insanlardır. Herkesi mutlu ve memnun etmek onlar için en önemli görevdir. Sevilmek, değer görmek ve huzurlu bir yaşam için, hayatın akışına ayak uydurulması gerektiğine inanırlar. Bu tip insanlar genelde içe dönük kişilerdir. Kendilerini kaostan uzak tutmak için izole bir hayatı tercih ederler. Sosyal yaşama atılırken bile kendilerini tam anlamıyla açamazlar. Sempatik ve iyimser kişilerdir ama kendi duyguları hakkında konuşmak istemezler. Hatta kendi duygularının farkında da değillerdir. Uyum sağlamaya çok odaklandıkları için hislerini önemsemeyebilirler. İnsanlara güvenirler ve herkesin içinde mutlaka iyi bir şeyler var olduğuna inanırlar. Çok iyi dinleyicilerdir. İnsanlara sevgi dolu ve anlayışlı yaklaşırlar. Gruplarda ara bulucu olarak bu insanları görebilirsiniz. İnsanlardan hiçbir şey talep etmedikleri için insanlar tarafından göz ardı edilme ihtimalleri çok yüksektir. Stres altında umursamaz ve pasif-agresif davranışlar sergileyebilirler. Bu tipteki insanlara örnek olarak; Bülent Ecevit, Carl Jung, Kraliçe Elizabeth, Deniz Seki’yi söyleyebiliriz.
