Tarih boyunca pek çok sanat akımı, resim, heykel ve fotoğrafçılık gibi sanat dallarının yanında mimarlık sanatını da etkisi altına almış, kentleri, yapıları ve yaşam alanlarını doğrudan etkilemiştir. Bunların en başında Gotik Sanat, Rönesans, Rokoko, Barok, Romantizm, Kübizm gibi akımlar gelmektedir. Kiliselerin, mabetlerin, sarayların, konutların iç mekanlarında, yapıların dış cephelerinde, süslemelerinde, bezemelerinde bu sanat akımlarının izleri gözlenmekte ve kentlerin geçmişi hakkında bizlere fikir vermektedir. Günümüz sanatını etkileyen akımlardan birisi olarak Minimalizm de iç mekan tasarımında popüler yaklaşımlardan birisidir. Siz de evinizi, iş yerinizi, ofisinizi Minimalist tarzda dekore etmek istiyorsanız, iç mekan tasarımında bilmeniz gerekenler içeriğimizi yakından inceleyin. Keyifli okumalar diliyoruz.
1. Minimalizm Nedir?
Mekanlarımızı Minimalist bir tarz ile dekore etmeye başlamadan önce minimalizmin felsefesini anlamak gerekir. Minimalizm, Budizm, Sufizm gibi felsefelerle de ilişkilendirilen bir sanat akımıdır. Bugünkü anlamı ile bir sanat akımı olarak popülerlik kazanması ve sanatçılar tarafından da benimsenmesi 20. yüzyılı bulmuştur. Ancak minimalizm sadece resim, heykel, mimarlık alanında kullanılan bir sanat akımı olmaktan öte bir yaşam felsefesidir aslında. Her türlü fazlalıktan kurtulmayı, arınmayı, sadeleşmeyi, öngörür. Doğal olanı tercih etme, işlevselliği önceleme, bedeni, ruhu, ilişkileri, yaşam alanlarını dingin hale getirebilme çabalarının bir bütünüdür. O zaman denebilir ki, sadece iç mekanları belirli ilkeler ile tasarlamak yeterli olmayacaktır. Peki, özgürleşme, dağınıklıktan kurtulma, öze dönme deneyimlerini vadeden bu felsefeyi kabullenen bir “minimalist” olmaya var mısınız?
2. Minimalist Kimdir?
Bir minimalist olarak yaşamaya karar verdiniz ve kimdir ki bu minimalist acaba diye kısa bir araştırma yaptınız. Muhtemelen sürdürülebilirlik kelimesi ile de karşılaşmış olmalısınız. Bir minimalistin, sürdürülebilirlik, tek kullanımlık plastiklerin çevreye verdiği zararlar, gereksiz alışveriş alışkanlıkları, reddetme, azaltma, yeniden kullanma döngüsü hakkında da az çok bilgi sahibi olması beklenir. Yaşamındaki alışkanlıkları çevre lehine değiştirmek için motivasyonu olması gerekir. Fazlalıklardan kurtulma işini, enine boyuna ve düşüne taşına yapar. Minimalist, öncelikle ihtiyaç duymadığı eşyaları tamirat, tadilat gibi yöntemlerle yeniden kullanılabilme şansı olup olmadığını değerlendirir. Sonra bağışlama, hediye etme, ihtiyaç sahiplerine verme, satma gibi seçenekleri düşünür. Minimalist çöpe atmayı asla düşünmez, en son seçeneği ise geri dönüşüme göndermek olabilir.
3. Sürdürülebilirlik İle İlişkisi Nedir?
İç mekan tasarımında minimalist olmak ve bilmeniz gerekenler üzerine bir araştırma yaptınız. Renk paletinin açık ve nötr olması gerektiği, ışığın doğal olması gerektiği, aksesuarların sade ve az olması gerektiği, mobilyaların düz hatlara sahip olması gerektiği gibi temel bazı bilgi kalıplarını öğrendiniz. Bunlar hiç şüphesiz minimalist iç mekan tasarımında bilmeniz gereken temel tasarım ilkeleridir. Bu bilgiler ile rahatlıkla minimalist bir iç mekan dekorasyonu elde edebilirsiniz. Bu iç mekanlar, sadelik, ferahlık dinginlik duygusunu fazlasıyla yaşatabilir. Ancak tüm eşyaları atıp, büyük bütçeler ayırıp, mekanı baştan aşağı dekore etmek minimalizmin ruhundaki felsefe ile pek de örtüşmez. Peki nedir minimalizmin sürdürülebilirlik ile ilişkisi? Bu içeriğimizde; ışık, renk vb. temel tasarım kriterlerine yer verilmekte, ancak tüm seçimlere, sürdürülebilirlik penceresinden bakılmaktadır.
4. Nereden Başlanır?
Minimalist iç mekan tasarımına nereden başlanır sorusuna cevap aramadan önce, Minimalist kimdir? başlığını okuyup “bir minimalist” olup olamayacağınıza samimiyetle karar vermeniz gerekir. Aksi halde renk, ışık, mobilya, aksesuar kriterlerine uyma heyecanı ile yola çıkıp, kendinizi en yakın yapı markette, perdecide, mobilyacıda alışveriş yaparken bulabilirsiniz. Ancak o zaman minimalizmin gerçek felsefesine uymuş olmazsınız. İhtiyaçların ve ihtiyaç olmayanların ayrımı ve fazlalıklardan kurtulma başlangıç noktasıdır ve kritik önem taşır. Bir süredir kullanılmayan giysiler, kitaplar, bakım ürünleri, mutfak eşyaları gibi küçük eşyalardan başlamak işinizi kolaylaştırabilir. Biblo, vazo, heykel, mumluk, şamdan, fotoğraf çerçeveleri gibi küçük aksesuarları azaltarak işe başlayabilirsiniz. Daha sonra da fazlalıkları satma veya hediye etme gibi elden çıkarma yöntemlerini düşünebilirsiniz.
5. Minimal Mobilya Nasıl Seçilir?
Minimal mobilyalar; beyaz, bej, gri gibi nötr renklerden oluşan renk paletine sadık, düz ve köşeli geometrik hatlara sahip modern mobilyalardır. Gerçekten de bu tasarım prensibi, iç mekanda, sade, dingin, ferah bir his yaratır. Ama bordo çiçek desenli, klasik, ahşap ve sağlam bir koltuk takımınız varsa onu elden çıkartıp, köşeli krem renkli modern bir köşe koltuk almak ilk çözüm olmamalıdır. Koltuğun döşemesi eskidiğinde, minimalist renk paleti ile uyumlu doğal bir kumaş ile kaplatmak düşünülebilir. Antika, vintage, ikinci el mobilyalara şans vererek, tamirat, tadilat yaptırarak da pekala minimalist mobilya tarzına sahip olabilirsiniz. Yeni satın almak zorunlu ise, bütçe dostu, uzun ömürlü, birden fazla amaca yarayan, işlevsel alternatifleri tercih etmek daha doğru olur. Malzemelerin doğal, dönüştürülebilir olanlarını tercih etmek de minimalist tarzın ruhu ile tamamen uyumludur.
6. Depolama Çözümleri Neler?
Minimalist mekanlarda eşya dağınıklığı istenmez. Düzenli, görünmeyen yaşam alanlarının zihnin ve düşüncelerin de karmaşasına sebep olduğuna inanılır. Dolayısıyla minimalist iç mekan tasarımında depolama çözümleri, dağınıklıktan kurtulmanın altın anahtarıdır. Dolaplarda ütü, ütü masası, çamaşır kurutmalığı için özel bölmeler yaptırmak, akıllıca olur. Yatakların bazalı seçilmesi, giysi dolaplarında raf, çekmece, askılık bölümlerinin sizin kullanımlarınıza özel tasarlanmasının büyük yardımı olur. Koltukların sandıklı bölmelerinin olması, banyoda temizlik malzemelerinin kapalı bir dolapta saklanması, işinizi kolaylaştırabilir. Katlanır ev tipi merdiven, duvara katlanabilen ütü, çalışma, yemek masaları, katlanabilir sandalye ve tabureler, iç içe geçebilen mutfak eşyaları önemli yer tasarrufu sağlayacaktır. Ancak daha da iyisi depolamaya ihtiyaç duyacak kadar çok eşyaya sahip olmamaktır.
7. Işık ve Enerji Tasarrufu Nasıl Yapılır?
Doğal ışık, iç mekanları olduğundan büyük gösterme ilüzyonuna sahiptir. Ayrıca doğal gün ışığı sayesinde D vitamini sentezini artırarak, fiziksel ve seretonin hormonunu artırarak ruhsal sağlığınızı iyileştirebilirsiniz. Minimalist iç mekan tasarlamaya karar verdiğinizde bolca doğal ışık almaya özen göstermelisiniz. Açık renk, şeffaf perdelerin seçimi, duvarlarda ayna kullanarak ışığı yansıtmak, açık renk duvar ve mobilya seçimi ışığın etkisini artıracaktır. Yapay ışık kullanmanız gerekirse ise, doğrudan gözü rahatsız etmeyen, dolaylı aydınlatma elemanlarının seçimi daha doğru olacaktır. Geri dönüştürülebilir, doğal ışığı taklit edebilen led ampüllü aydınlatma elemanlarının kullanımı ve doğal ışıktan maksimum faydalanmanıza yardımcı olur. Enerji sarfiyatı azalır, tasarruf sağlanır. Aydınlatma elemanları mutlaka gizli veya gömme spotlar olmak zorunda değildir. Göz yormayan sade çizgilere sahip avize, aplik, lambader seçimleri de minimalist iç mekan tasarlamanıza önemli katkı sunacaktır.
8. Minimalist Aksesuar Seçimi Nasıl Yapılır?
Minimalist tarzda bir ev tasarlamaya karar verdiğinizde ilk elden çıkarılabilecek olanların aksesuarlar olduğu söylenebilir. Gerçekten, küçük küçük ve pek çok sayıdaki obje dikkat dağıtır, göz yarar ve dağınıklık görüntüsü verir. Ancak bu durum, sizi hiç aksesuar kullanmamalısınız sonucuna götürmez. Bilakis az sayıda aksesuar kullanacağınız için, bu obje bir anda mekanın odak noktası haline gelecektir. Aksesuar tercihinizi el yapımı bir tablo, geniş bir ayna, özel bir avize, aplik veya lambader, 3 boyutlu bir sanat heykeli, büyük bir saksı içerisinde yeşil yapraklı bir çiçekten yana yapabilirsiniz. Örtülerde, kırlentlerde pamuk, keten gibi dönüştürülebilir, doğal malzemeler, dokunma ve temas hissi yaratacaktır. Az sayıda ve özenle seçilmiş olmak şartıyla anısı, yaşanmışlığı olan aksesuarlar da kişisel dokunuşlardır. Duvarlarda ise mümkün olduğunca çok “boşluğa” alan tanımak gerekir.
9. Yerel Üretim ve El İşçiliğinin Önemi Nedir?
Minimalist iç mekan tasarımına başlamadan önce, bir minimalist olarak yaşamayı da düşünmemiz gerektiğinden bahsetmiştik. Bir minimalist tüketim tercihlerinde sorgulayıcıdır. Minimalist; imalat süreçlerinde karbon ayak izinin azaltılmaya çalışıldığı, çalışanın esenliğine, haklarına önem verilerek üretilen, enerji ve su tasarrufuna, atık azaltmaya özen gösteren yöntemler kullanılır. Sürdürülebilir ve dönüştürülebilir ürünler kullanmayı tercih eder. Yerel üretimi destekler. Zira ürünlerin, kargo, nakliye, kargo personeli, zaman, yakıt maliyetleri de ürün fiyatını etkilediği gibi, çevresel etkileri açısından da pek çok olumsuzluk içerir. El işçiliği kendine has parmak izleri içeren, benzersiz, kıymetli bir üretim yöntemidir. El işlemesi masa örtüsü, el işi kırlent, el örgüsü TV battaniyesi, el yapımı tablo, el yapımı lambader, biblo ya da heykel tercih ederek, dekorasyona eşsiz minimalist bir özellik katmış olursunuz.
10. Minimalist Yaşam Tarzının Kazandırdıkları Neler?
İç mekan tasarımında minimalist bir kişi olmaya ve bilmeniz gerekenler listesindeki maddeleri uygulamaya karar verdiniz. Sürdürülebilir minimalist felsefeyi benimsediğinizde ruhsal, sosyal, dijital, elektronik, zihinsel ve bedensel arınma gibi yollarla her türlü fazlalıktan kurtulma şansı bulursunuz. Gereksiz satın alma alışkanlıklarından vazgeçmiş olursunuz. Bütçenizde tasarruf yaparsınız. Nereye koyacağınızı bilemediğiniz eşyalarla evinizi yeniden doldurma riskini bertaraf etmiş olursunuz. Doğal malzeme ve doğal gün ışığı kullanımı ile fiziksel, mental, ruhsal sağlığınıza yatırım yapmış olursunuz. İç mekanlarda huzur, dinginlik ferahlık duygusunu yaşarsınız. Sürdürülebilir ve dönüştürülebilir ürün tercihleriniz ile gezegenimizin esenliğine, bütünün iyiliğine katkı sağlarsınız. Özetle minimalist yaşam ve dekorasyonun size kazandırdıkları, geleceğe miras bırakabileceğiniz kıymetli bir yatırım aracıdır.
