Murphy Yasası, ters gidebilecek her şeyin ters gideceği inancıdır. Hayatın gerçeğini bir epigram şeklinde yansıtan basit bir ifadedir. Gerçek yasalardan daha gerçekçi akıl almaz Murphy Kanunları kaçınılmazdır. Çünkü Murphy Yasası basitçe “olacak olanın mutlaka olması” anlamında doğal gerçekleri tanımlar. Yaşanılması kaçınılmaz olsa da her zaman en kötüsüne hazırlanabilirsiniz. İşte en ince detaylarına kadar Murphy Kanunları, keyifli okumalar…
1. Murphy’nin Tarihçesi
Murphy yasasının son zamanlarında en önemli araştırmalar Amerikan Lehçe Derneği üyeleri tarafından yürütülmüştür. Dernek üyesi Stephen Goranson, Alfred Holt’un bir mühendislik topluluğunun 1877 toplantısında yaptığı bir raporda, yasanın henüz genelleştirilmemiş veya bu adı taşımayan bir versiyonunu buldu. Denizde ters gidebilecek herhangi bir şeyin genellikle er ya da geç ters gittiği keşfedilmiştir, bu nedenle gemi sahiplerinin güvenli olanı bilimsel olana tercih etmelerine şaşmamak gerekir. Murphy yasasının çağdaş biçimi, John Sack’in onu “eski bir dağcılık atasözü” olarak tanımlayan bir dağcılık kitabına bir epigraf olarak, 1952’ye kadar uzanır: “Yanlış gidebilecek her şey, yanlış gider.”
2. Murphy’nin Kökeni
İster inanın ister inanmayın, Edward J. Murphy gerçek bir insandı. Aslında, 1940’larda ABD Hava Kuvvetleri’nde geliştirme mühendisliğinde uzmanlaşmış bir Binbaşıydı. Çalışmalarının çoğu deneysel tasarımları test etmeyi içerdiğinden, sıklıkla plana tam olarak uymayan şeylerle karşı karşıya kaldı. Bilim adamları, “Murphy Yasası” ifadesi ilk ortaya çıktığında hangi kelimelerin orijinal olarak kullanıldığı konusunda farklılık gösterir. Ayrıca, Murphy ve ekibi yeni bir çığır açarken, sıfır hata sağlamak için ordunun başka yerlerinde etkin bir şekilde kullanılan denenmiş ve test edilmiş prosedürlere güvenemiyorlardı. Sonuç olarak, işleri doğru yapmak için kendi inisiyatiflerine güvenmek zorunda kaldılar.
3. Murphy’nin Tam Tersi
Murphy Yasası ne kanıtlanmıştır ne de çürütülmüştür. Bu gerçekten sadece onu destekleyen yalnızca nitel kanıtlar içeren hicivli bir ifadedir. Murphy kanunları her zaman kötü bir şey olacağının habercisi değildir. Sadece iyi ya da kötü bir şey olsun kaderinde ne varsa eninde sonunda olacağını iddia eder. Kötü bir şey olacağına veya bir kişinin bir şeyin olmasını engelleyebileceğine dair bir tahmin değildir. Murphy’nin yasasının tam karşılığı bir yasa bile çıkmıştır. Richard Zeckhauser için Yhprum Yasası (Murphy’nin tersten yazılımı) olarak bilinen Murphy Yasasının tersini bulmak çok zor olmadı. Nu yasa ise; “Doğru gidebilecek her şey, doğru gider” der.
4. Murphy’nin İçeriği
Peki bu Murphy kurallarından bazıları nedir? Hiçbir şey göründüğü kadar kolay değildir, her şey düşündüğünüzden daha uzun sürer, ters gidebilecek her şey ters gidecektir ve birkaç şeyin yanlış gitme olasılığı varsa, en çok zararı verecek olan yanlış giden olacaktır kurallardan bazılarıdır. Her kural birbirini tamamlayıcı görünür. Bunun yanında kendi haline bırakıldığında, işler kötüden daha kötüye gitme eğilimindedir, tünelin ucundaki ışık sadece karşıdan gelen bir trenin ışığıdır, her şey yolunda gidiyor gibi görünüyorsa belli ki bir şeyi gözden kaçırmışsınızdır ve bir şeyi kusursuz yapmak imkansızdır.
5. Murphy’nin Amacı
Murphy’e göre hiçbir şey %100 mükemmel şekilde tasarlanmamıştır; %99,9 güvenilir bir şey bile her bin denemede bir başarısız olmaya mahkumdur. Bir şey ters gidebilirse, gider. Başarısızlığın kaçınılmaz olduğunu biliyorsak, düşünebildiğimiz kadar çok hata modu tasarlamamız gerekir. Önemli olan önlem alıp en kötüsüne kendinizi hazırlamaktır. Duvar prizlerinizde aşırı gerilim koruyucular olabilir, çünkü nadiren de olsa güçteki ani artışlar feci sonuçlara yol açabilir. Arabanızda hava yastıkları var çünkü onları asla kullanmamayı umsanız bile, sizi bir çarpışmada yanlış gidebilecek birçok şeyden birinden kurtarabilirler.
6. Gündelik Hayatta Murphy
Aslında Murphy’nin kanunları o kadar sık olur ki, bazıları internette dolaşan bir şaka haline gelmiştir. Bir USB kablosunu doğru şekilde takmak için her zaman üç deneme gerekir. Sadece iki yönelime sahip olmasına rağmen, çoğu insan ilk denemede asla doğruyu elde edemeyecekleri konusunda hemfikir görünüyorlar. USB teknolojisinin arkasında yeterli ivmeyi yakalamak büyük ve zahmetli bir çabaydı, bu nedenle tasarımın riskleri en aza indirmesi ve kendi hedeflerini frenlemesi gerekiyordu. %50 şansımız olan bir kabloda bile, ilk denememizde kabloyu doğru sokamayacağımızı düşünmemizin belki de bir nedeni vardır.
7. Murphy ve Önlem Almak
Bir ürünün başarısız olmasının pek çok yolu vardır. Birinin bir ürünü kötüye kullanmasının da pek çok yolu vardır. Bir tasarımcı olarak, birçok yönden kartlar zaten size karşı yığılmış durumdadır. Ancak, ürününüzün arızalanacağını veya kötüye kullanılacağını garanti etmenin kesin bir yolunu istiyorsanız, kullanıcılarınızın ürününüzü güvenli ve rahat bir ortamda kullanan ortalama büyüklükte, güçlü kuvvetli, eğitimli eleştirel düşünürler olacağını varsaymalısınız. Murphy’nin kanunları ürünün tasarımcılarının her zaman için ekstra önlem alması gerektiğini ve farklı senaryolar çerçevesinde düşünmesini önerir.
8. Murphy’nin Örnekleri
Kayıp bir defter, bir anahtar takımı veya bir kazak olsun, Murphy Yasasına göre, onu değiştirdikten / aramayı bıraktıktan hemen sonra bulmayı bekleyebilirsiniz. Gününüz çok kötü geçtiği için yarının gelmesini mi bekliyorsunuz? Beklemenize gerek yok. Çünkü Murphy Yasasına göre yarınınızın bugününüzden daha iyi olacağına emin olamazsınız. Bu yüzden bugünden en iyi şekilde yararlanmalısınız. Önemli olan tek şey bugünmüş gibi. Bu yasalar bazen negatif ya da bir miktar karamsar duyuluyor olsa da aslında size daha iyi bir geleceğe odaklanmak yerine elinizdekileri taktir etmeyi öğretir.
9. Murphy’nin Değişmezleri
Gerçek yasalardan daha gerçekçi Murphy Kanunları yazısız kurallar gibidir. “Madde değeriyle doğru orantılı olarak zarar görür” kurallardan biridir. Belki siz de bunu tecrübe etmişsinizdir. En değerli eşyalarınızın geri dönülmez bir şekilde hasar alırken, umursamadığınız eşyalarınızın sonsuza kadar hasarsız kaldığını hiç fark ettiniz mi? Gözünüz gibi sakladığınız aynanız kontrolünüz dışında yere düşüp paramparça olurken, hiç umurunuzda olmayan anahtarlığınız aynı gün 8. kez yere düşmesine rağmen çiziksiz bir şekilde hayatına devam edebilir. Bu yüzden en çok değer verdiğiniz şeylere dikkat etmelisiniz. Çünkü mahvolma ihtimalleri yüksek.
10. Murphy’nin Özeti
Özetle Murphy, ters gidebilecek şeylerin gideceğini işaret eder. Piknik planlıyorsanız, aynı gün yağmur yağar. Yavaş bir sürücüyü geçmek için hızlanırsanız, hemen köşede bir polise denk gelirsiniz. Ne de olsa işiniz yok diye rahatlayıp evden dışarı çıkarsanız, dışarı adım attığınız an telefonunuz susmaz. Dakikalarca beklediğiniz otobüs gelmediği için markete su almaya giderseniz, siz marketteyken otobüs gelir. Çoğu insanın Murphy Yasasına atıfta bulunma şekli, kötü şans ve karamsarlığın birleşimidir. Oysaki gerçek yasalardan daha gerçekçi Murphy Kanunları, hepimizin hayatının bir parçası haline gelmiştir.
Yorum bırak