Sanat yaşamı taklit eder ve edebiyat da buna dahildir. Zaman içerisinde pek çok yazar etraflarındaki insanlardan ilham almıştır. Çoğu hikâye kitabının veya romanın arkasında yıllar süren araştırma, deneyim ve gözlem barındırır. Okurken karşılaştığımız pek çok kurgusal karakterin arkasında da aslında esinlenilmiş olan bir insan yatar. Bu içerikte gerçek kişilerden ilham alınarak ve esinlenerek yaratılan meşhur kitap karakterleri incelendi. Keyifli okumalar!
1. Van Helsing
Drakula’nın azılı düşmanı olarak da bilinen Van Helsing karakterinin sadece Drakula kitabı değil pek çok farklı film ve dizi uyarlamasında da karşımıza çıktığı biliniyor. Van Helsing karakterinin esinlenildiği Lüteryan bir rahip olan Georg Andreas Helwing 1666 yılında Polonya’da doğdu. Pek çokfarklı şehirde felsefe, din bilim ve botanik eğitimi aldı. 1961 yılında babasının ölümüyle Węgorzewo şehrinde bir rahip oldu. Veba hastalığının Avrupa’da çok yaygın olduğu zamanlarda kurt adamlar ve vampirler ile ilgili çalışmalar yaptı ve zamanın insanların cenazelerde ölülerin kalbine kazık sapladığını fark etti. Drakula kitabının yazarı Bram Stoker, Macar bir Türkolog arkadaşının aracılığı ile Drakula ve Helwing hakkında bilgi sahibi olup bu bilgilerin günümüzde popüler kültürde bu kadar derinden yer etmesini sağlamıştır.
2. Santiago (Yaşlı Adam ve Deniz)
Ernest Hemingway’in ölümsüz eseri Yaşlı Adam ve Deniz’de tek başına balık tutmaya açılan yaşlı bir balıkçının gözünden müthiş bir hikâyeye tanık oluruz. 1928 yılında yani kitabın basımından 24 yıl önce Ernest Hemingway Gregorio Fuentes ile tanışır. Fuentes, Hemingway’in teknesinin kaptanı olur, onunla yemek yer ve birçok kez balığa çıkarlar. Hatta bir keresinde 300 kilo ağırlığında bir kılıç balığı yakaladıkları bilinmektedir. Bu nedenle pek çok uzman Hemingway’in ona birçok ödül kazandıran hikayesinde yaşlı adamın Fuentes olduğunu düşünür. Fuentes ise bu şöhretini ölene kadar gazeteciler ve araştırmacılarla röportaj yaparak korumayı başarmıştır.
3. Severus Snape
J.K. Rowling, herkesin en sevdiği Slytherin olan Severus Snape’i kendisinin bu role ilham kaynağı olduğunu öğrendiğinde şaşıran eski öğretmenlerinden biri olan John Nettleship’e dayandırdı. 2011 yılında vefat eden Nettleship’in ilham alındığını duyduğunda “dehşete düştüğünü”, “Sıkı bir öğretmen olduğumu biliyordum ama o kadar da kötü olduğumu düşünmemiştim” dediği aktarıldı. Uzun saçlı, huysuz bir kimya öğretmeni olduğunu ve kasvetli, kötü kokulu bir laboratuvarda ders verdiğini ve bu nedenle bağlantıyı görebildiğini itiraf etti. Snape’in tartışmasız tüm zamanların en karmaşık ve ilginç karakterlerinden biri olduğunu düşünürsek, bunun hiç de kötü bir ün olmadığını söyleyebiliriz.
4. Hazel Grace (Aynı Yıldızın Altında)
Gerçek kişilerden esinlenerek ve ilham alınarak yaratılan kitap karakterleri arasında belki de en trajik olan karakter belki de Hazel Grace Lancaster’dır. Aynı Yıldızın Altında adlı kitabı okuyan veya filmi izleyen neredeyse hiç kimse onu kuru gözlerle bitirmemiştir ve hikâyenin kahramanı Hazel’ın, Esther Earl adında, 13 yaşındayken ölümcül kanser teşhisi konan bir kızdan ilham alınmıştır. Earl yazarla internette tanışırlar ve ikisi konu hakkında konuşmaya başlar ve daha sonra bir toplantıda bir araya gelirler. Hazel’in kelimenin tam anlamıyla Esther olması amaçlanmasa da karakterin temeli olduğu ve yazar Green’in Hazel tasvirinin bu kadar hareketli ve gerçek olmasının bir nedeni olduğu açıktır. Esther, Youtube kanalı açık ve erişilebilir durumda olan ve yazıları ölümünden sonra 2014’te yayınlanan neşeli bir kişidir.
5. Sherlock Holmes
Gerçek kişilerden ciddi bir şekilde ilham alınarak yaratılan meşhur kitap karakterleri listesinde meşhur bir başka karakter ise Arthur Conan Doyle’un yarattığı Sherlock Holmes’dır. Doyle, 1877’de Edinburgh Kraliyet Revirinde kâtibi olarak görev yaptığı sırada cerrah Dr. Joseph Bell ile tanışır. Yazar Doyle Bell’in süper gözlem gerektiren metotlarından ve çok az bulguyla büyük varsayımlar yapma yeteneğinden ilham aldığını itiraf eder. Bell, bu bağlantıdan oldukça gurur duyuyordu ve hatta Doyle’un kitap karakterlerinde ilham olarak kullandığı Sir Henry Littlejohn ile birlikte İskoçya’daki polis soruşturmalarına yardım ediyordu. Bell ile Doyle arasında gerçek Sherlock Holmes’un kim olduğuna dair pek çok mektup yazdığı ve arkadaşlıklarını yazar ölene kadar devam ettirdiği biliniyor.
6. Norman Bates (Psycho)
Gerçek kişilerden ilham alınarak yaratılan, ancak pek de iyi bir şöhreti olmayan kitap karakterleri arasında sanırım en bilineni ve korkutucu olanı Ed Gein’dir. Robert Bloch’un psikolojik korku romanı Psycho adlı roman aynı adla yönetmen Alfred Hitchcock tarafından beyaz perdede yorumlandı. Özellikle film büyük yankı uyandırdı. Kitabın ana karakteri Norman Bates, Oidipus Kompleksi terimine yeni bir anlam kazandırırken, gerçek hayattaki katil ve mezar hırsızı olan ve kendisine annesini hatırlatan kadınların derilerinden giysi ve mobilya yapan Ed Gein’dan ihram alınarak yaratıldı. Bu hikâye size tanıdık gelebilir zira Gein ayrıca Kuzuların Sessizliği filminin katili Buffalo Bill’e de ilham verdi.
7. Tenten
1928’de, henüz 15 yaşında olan Danimarkalı genç Palle Huld, dünyayı dolaşarak genç Tenten’in dünyayı dolaşan karakterine ilham kaynağı oldu. Huld’un yolculuğu, tüm zamanların en iyi yazarlarından biri olan Jules Verne onuruna genç erkeklere 46 gün boyunca dünyayı dolaşacakları bir yarışma düzenleyen Politiken gazetesinin yardımıyla gerçekleşti. Seyahati tamamen yalnız geçiren Huld, 44 gün sonra 22.000 heyecanlı insan kalabalığına Kopenhag’a dönmeden önce İngiltere, İskoçya, Kanada, Japonya, Kore, Çin, Sovyetler Birliği, Polonya ve Almanya’ya gitti. Ne yazık ki, döndüğünde yanında sevimli bir İskoç teriyeri, Tenten’in köpeği olarak bilinen Milu yoktu.
8. John Silver (Define Adası)
Define Adası adlı eserdeki ünlü korsan Long John Silver karakteri aslında Robert Louis Stevenson’un yazar ve editör olan arkadaşı William Henley’den esinlenmiştir. Henley, Stevenson’ın üvey oğlu tarafından bol kahkahalı, büyük kızıl sakallı ve çocuklukta bir tüberküloz olduğu için sol bacağı dizinin altından kesilmiş, yaşam şehvetiyle iyi huylu bir adam olarak tanımlandı. Deniz ile pek de ilgisi olmayan bir karakterden bu kadar iyi bir kaptan yaratılması ise eserin hayranları tarafından hem yazarın ustalığı hem de edebiyatın ufku genişleten bir dünya olduğunun başka bir kanıtı olarak algılandı. Yazar ise daha sonra yakın arkadaşına ondan aldığını itiraf etti.
9. Alice (Alice Harikalar Diyarında)
En iyi bilinen edebi ilham kaynaklarından biri olan ve oldukça fazla medya organında yeniden yorumlanan Alice Harikalar Diyarında’nın (Lewis Carroll takma adıyla) yazarı Charles Lutwidge Dodgson ile daha 10 yaşında tanışan Alice Liddell olabilir. Dodgson, Liddell ailesiyle, özellikle de orijinal hikâyeyi kendisi için yazdığı genç Alice ile oldukça yakınlaştı. Yazar, 1863’te Alice’in 11 yaşındayken ailesiyle olan dostluğunu aniden kesmeden önce genç kızın sayısız fotoğrafını çekti. Liddell, daha sonraki yıllarda faturalarını ödemek için orijinal Dodgson elyazmasını müzayedede satmak zorunda kalmasına rağmen ve ünlü bir toplum figürü oldu.
10. Ağaçsakal (Yüzüklerin Efendisi)
Fantastik edebiyatın iki duayeni C.S. Lewis ve J.R.R. Tolkien Oxford Üniversitesindeki zamanlarında çok yakın arkadaşlardı. Tolkien Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi adlı eserler ile bilinirken meslektaşı C.S. Lewis ise Narnia Günlükleri adlı eseriyle adını fantastik edebiyat tarihine yazdırmıştı. Yarattığı fantastik dünyanın karakterlerini oluştururken Tolkien, Clive Staples Lewis’in tok ve yüksek sesle harika bir konuşmacı olmasından esinlenip Ağaçsakal karakterini ona adadı. Lewis ders verirken, insanlar onu kapalı kapılar ardında bile duyabiliyordu ve Tolkien bu durumdan esinlenerek ebedi dostunun güçlü sesini, Orta Dünya’da yaşayan en yaşlı Ent ile yaşattı.
