Sağlık, kişilerin bedenen ve ruhen tam bir iyilik halinde olmasını ifade eden, hayatın en önemli bütünlüğünü kapsar. Tam bir iyilik haline erişebilmek için de birçok tedavi yöntemi geliştirildi, uygulandı ve uygulanmaya da devam ediyor. Geçmişe dönüp baktığımızda en modern görülen tedavi yöntemleri bile zamanın ilerlemesiyle çağ dışı kalabiliyor. Döneminde mucizevi olarak görülen birçok buluş ve operasyon eskide kalarak kendini revize ediyor ya da uygulanmamak üzere kenarda bırakılabiliyor. Bazı buluşlar ve teknikler ise şaşkınlığa uğratarak günümüze minnet duymamıza yardımcı oluyor. Eski çağlarda uygulanmış en ilginç tedavi yöntemleri listemizi sizler için hazırladık. Keyifli okumalar dileriz.
1. Migren ve Epilepside Trepanasyon
Migren, kafaya alınan ağır darbeler, epilepsi gibi sebeplerle uygulanan trepanasyon işlemi, modern beyin cerrahinin atası olarak biliniyor. Hipokrat dönemine kadar uzanan geçmişi olan trepanasyon, kafaya alınan ağır darbelerin iyileştirilmesi için kullanılmıştır. İlerleyen zamanlarda Avrupa’da kafa travmalarını iyileştirmek için kullanılmaya devam edilmiştir. İşlem, başın herhangi bir bölgesinde baş derisinin kaldırılarak beyine zarar vermeden bir parçanın çıkartılmasını hedef almıştır. Dünyada tespit edilen ilk ameliyat örneklerinden sayılacak kadar eski ve bilinen bir yöntemdir. İlginç bir tedavi yöntemi olmasına karşın hastaların %80’inin hayatlarına rahat bir şekilde devam ettiği gözlemlenmiştir. Hayati risk taşımasına rağmen çoğunlukta başarılı sonuçlar alındığı bilinmektedir.
2. Çocuk Felcinde Mekanik Akciğer Kullanımı
Çocuk felci (poliomyelit) sinir hücrelerine zarar veren polio virüsün yol açtığı bulaşıcı bir enfeksiyondur. Çocuk felci sebebiyle 1900’lere kadar birçok çocuk yaşamını yitirmiştir ya da sakatlık yaşamıştır. Ciddi ve yıkıcı etkileri sebebiyle 1900’lü yılların başında mekanik akciğer geliştirilmeye başlanmıştır. İşkence aletlerine benzeyen mekanik akciğerlerin içlerine çocuklar yerleştiriliyordu. Korkunç görünümün yanı sıra içerisine koyulan çocuklar, haftalarca bu aletin içerisinde hareketsiz bir şekilde kalmak durumundaydılar. Sıkılmalarını engellemeye yönelik yapılan tek şey ise kafatası hizalarına ayna yerleştirilmesiydi. Böylece oturdukları yerden etrafı görmeleri sağlanıyordu. Makine içerisinde sadece nefes verme işlemi yapılırken konuşulabiliyordu. Günümüzde çocuk felcinin tedavisindeki en iyi yöntem ise aşı yoluyla hastalığı önlemektir.
3. Veba Salgınında Kırbaçlama Yöntemi
Avrupa’nın üçte birinin hayatını kaybettiği veba salgını, insanlık tarihinde kaydedilmiş en ölümcül salgınlardandır. Vebaya yakalanan Hristiyanlar dönemin katı inanç sistemiyle veba üzerinden sorular sormaya başladılar. Tanrı kendilerine neden böyle bir salgın vermişti? Aranan cevap işlenen suçlarda ve Tanrı’ya itaatin yetersizliğinde bulunca, kırbaçlama yöntemi ile cezalandırma başladı. İnsanlar kendilerini kırbaçlayarak veba salgınına yakalanmamayı ve iyileşmeyi bekliyorlardı. Salgını tedavi etmek için çağrılan doktorlar, içi çiçeklerle dolu maskelerle hastalara gidiyorlardı. Hastalara uyguladıkları tedavi yöntemlerinden biri de kırbaçlama yöntemiydi. Bu uygulamayla Tanrı’nın cezalandırmasına karşı kefaret uyguladıklarına inanıyorlardı.
4. Skolyoz İçin Askıya Alma Tedavisi
Skolyoz, merkezi sinir sisteminin en önemli bölümlerinden olan omuriliğin eğirilmesine verilen isimdir. Genelde çocukluk çağlarında başlayan bir hastalıktır. Tedavi edilmediğinde hayati riske yol açabilir. Günümüzde cerrahi yöntem, korse tedavisi, göğüs kafesinin genişletilmesi operasyonu, fizik tedavi egzersizleri gibi yöntemlerle iyileştirilme sağlanmaya çalışılmaktadır. Skolyozun tedavisi için eski çağlarda bulunan yöntem ise askıya alma yöntemiydi. Kısaca hastanın kol ve bacaklarından tavana asılması! Çok yanlış bir uygulama olan bu tedavi yöntemi ile insanlar çok acılar çekmiş ve tedavilerinde gerileme kaydetmişlerdir. Omurga sağlığı için bu kadar ağır bir yöntemin günümüzde uygulanması mümkün olmasa da geçmiş dönemlerde uzun yıllar boyunca kullanılmıştır.
5. Kanserli Bölgelere Radyum Kapsülleri
Radyum, ışın etkinliği çok olan radyoaktif bir maddedir. Nobel ödüllü ilk kadın olan Marie Curie ve eşi tarafından bulunmuştur. Marie Curie’nin bu tehlikeli maddeyi buluşu kendi ölümüne de sebep olmuştur. Radyum, bulunuşunun ardından ciddi bir propagandayla günlük hayatta kullanılan en ünlü maddelerden biri haline gelmiştir. Adına üretilen ilacı, “Yaşayan ölüleri tedavi eder” sloganıyla piyasaya sürülmüştür. Doktorlar ameliyatla kanserli bölgelere radyum kapsülleri dahi yerleştirmiştir. Kulak-burun damlası olarak da kullanılmıştır. Diş sağlığında, kozmetik sektöründe sıkça tercih edilmiştir. Radyum travmatik ölümlere sebep olmuştur ve büyük yankı uyandırmıştır. Kontrolsüz kullanımı bu sebeple yasaklanmıştır. Özellikle üretiminde çalışan işçilerin direkt teması sebebiyle çokça ölüm gerçekleşmiştir.
6. Saç Bitlerini DDT ile Öldürme
Genelde insan saçında yaşamayı seçene bitler, hızla büyür ve hayatı durduracak kadar rahatsız edici noktalara varabilir. Kanla beslendikleri için ciddi rahatsızlıklara sebebiyet verebilirler. Geçmişte bu minyatür parazitlerden kurtulmanın yolunu ise DDT ile bulmuşlardı. DDT (dikloro difenil trikloroethan) çok zehirli bir böcek ilacıdır. Bu zehirli böcek ilacı direkt insan saçına uygulanıyordu ve bu durum normal karşılanıyordu. Bilinen şey bu ilacın yutulmaması halinde kişiye zarar vermeyeceği idi. Bilinenin aksine bu zehirli böcek ilacı, nefes ve deri yoluyla teması sebebiyle insanlarda zehirlenmelere ve kanser hastalığına yakalanmaya sebebiyet vermiştir. Eski çağlarda uygulanmış en ilginç tedavi yöntemleri arasında yer almaktadır.
7. Frengi ve Ölümsüzlük İçin Civa Klorür
Bel soğukluğu olarak da bilinen Frengi, cinsel yolla bulaşan kronik bir enfeksiyondur. Cıva Klorür cıva ve klorun kimyasal bileşiğidir. Cıva klorürün günümüzde çok toksik bir bileşen olduğu ve akciğer hasarı, kalp hızında artış gibi etkileri olduğu biliniyor. Geçmişte bu zararlı kimyasal, frengi ve birçok farklı hastalık için tercih ediliyordu. 19. yüzyılda depresyon, diş tedavisi ağrılarında kullanılıyordu. Bu tedavi sanılanın aksine hastalıklarda daha kötü etkilere sebep olmuştur. Tarih boyu yaşlanmayı durdurmanın izinde giden insanlar da sıvı civa kullanmıştır. Vermilion olarak bilinen cıva sülfürlü kırmızı boya, zararlarını bilmeyenler için ölümsüzlük umudu yeşertmiştir., Çin’de imparator olarak hüküm sürmüştür. Çin’de imparator olarak hüküm sürmüş olan Qin Shi Huang, cıva içerikli haplar kullandığı için hayatını kaybetmiştir.
8. Ruhsal Hastalık Tedavisi Lobotomi
Lobotomi akıl sağlığını tedavi etmek amaçlı 1930’lu yıllarda revaçta olan bir yöntemdi. Lobotomi beyin loblarından birinin operasyonla alınmasını ifade eder. Çoğu kaynak yöntemin mucidini Egas Moniz olarak belirtir. Kafatasında delik açılıp beyaz maddenin kesildiği operasyonlardan birinde hasta çılgına dönerek silahla ateş edince Egas Moniz felç kalmıştır. Operasyonlardan sonra hastalarda sakinlik ve dinginlik gözlemlendiği için başarılı bir yöntem olduğu düşünülmüştür. Hatta Egas Moniz, lobotominin tedavi edici etkiye sahip olduğu düşünüldüğü için 1949’da Fizyoloji ve Tıpta Nobel Ödülü’nün sahibi olmuştur. Yöntem popülerleşerek geliştirilmiş ve buz kıracağı ile göz yuvalarından sokularak uygulanmaya başlanmıştır. Hastaların çoğu lobotomi ameliyatı sebebiyle hayatını yitirmiştir. 1950’lerde Thorazine antipsikotik ilacın piyasaya sürülmesiyle lobotomi de popülerliğini yitirmiştir.
9. Kilo Vermek İçin Arsenik Diyeti
Tarihte fazla kilonun verdiği zararlardan kurtulmak için ya da tamamen güzellik algısı sebebiyle pek çok garip yöntem uygulanmıştır. Fazla kilo her ne kadar sağlığa zararlı olsa ve günümüzde doktorlar tarafından takibiyle sağlıklı kilo vermeyi sağlasa da, hızlı şekilde kilo kaybetme yöntemleri ölümle sonuçlanabiliyor. Ölümle sonuçlanan diyetlerden biri de arsenik diyeti. Victoria döneminde uygulanan arsenik diyeti zayıflatıcı etkisinin yanı sıra ölümcül sonuçlara neden olmuştur. O dönem birçok ilaç kilo verme yöntemi olarak satılıyordu. Mucize olarak adlandırılan bu ilaçların içeriğinden çoğu insan haberdar bile değildi. Ürünün pazarlamasında, içeriğinde bulunan arseniğin hızlıca kilo verdirdiğinden ve uzun vadede kilo kaybını sağladığından bahsediliyordu. Yüksek dozda alımının zehirlenmeye yol açtığı arsenik, kilo kaybetmek isterken hayata veda etmeyi beraberinde getirmiştir.
10. Raşitizmli Çocuklara Solaryum Tedavisi
D vitamini eksikliğini ifade eden raşitizm, özellikle kemik gelişiminin hızlı olduğu çocukluk çağlarında çok sık görülen bir hastalıktır. Eski çağlarda çocuklardaki D vitamini eksikliğini giderilmek için ilginç bir yöntem uygulanıyordu. Şaşırtıcı ve göz önüne getirmesi güç olsa da uygulanan yöntem solaryumdu. D vitamini takviyesinin olmaması tedavi yöntemi olarak solaryuma itmişti. Günümüzde D vitamini takviyesi alınabilmektedir. Tarihte bu ihtiyaç solaryum odalarıyla gerçekleştirilmekteydi. Çıkış noktası iyi niyetli olsa da, çocukların geleceklerinde muhtemel sıkıntılı sonuçlar doğurmuştur. Eski çağlarda uygulanmış en ilginç tedavi yöntemleri arasına altın harflerle girmiş uygulamalardandır. Günümüzde solaryumun cilt kanserine sebep olduğu bilinmektedir.