Enflasyon, bir servise ya da hizmete ilişkin fiyatın sürekli olarak artmasını ifade eder. Tek başına bu artış enflasyon oluşturmadığı gibi paranın satın alma gücünde gerçekleşen düşüş de enflasyona neden olur. Enflasyon sonucu meydana gelen problemler yıllar boyunca tüm ülke ekonomilerinin karşılaştığı en büyük sorunlardan biridir. dergiCE ekibi olarak sizler için enflasyonun en yüksek olduğu 10 ülkeyi listeledik.
1. Venezuela
Venezuela’da enflasyonun net bir örneğini görmek mümkündür. Güney Amerika ülkesi olan Venezuela, son yıllarda enflasyon nedeniyle ekonomisin parçalanmasının önüne geçemiyor. İzlenilen yanlış politikalar, büyük yolsuzluklar ve düşen petrol fiyatları Venezuela’da hiperenflasyon yaşanmasına neden oldu. Uluslararası Para Fonu (IMF), 2019 yılı enflasyon verilerine göre enflasyonun en yüksek olduğu ülke yüzde 10 milyon ile Venezuela’dır. Bu da fiyatların inanılmaz bir artışla yükseldiği anlamına gelmektedir.
2. Zimbabwe
IMF verileri, dünyada enflasyonun en yüksek olduğu ülke olarak yüzde 73,4 ile Zimbabwe’yi gösterdi. Afrika ülkesi Zimbabwe 10 yıldır bir ekonomik krizden diğerine savruluyor. Özellikle 2000 yılı sonrası ülke ekonomisinin kötü bir dönemden geçtiği gözlendi. Başlıca nedenler olarak siyasi belirsizlik, istikrarlı yürütülemeyen dış borç politikaları, likidite zorlukları, eski teknoloji ve makinelerle faaliyet gösteren sektörler, altyapı ve enerji yetersizliği gösterilebilir.
3. Sudan
Sudan ekonomisi tarım ve hayvancılık merkezli olup, sanayi sektörü gelişim gösteren bir yapı içindedir. 1999 yılında ihraç edilmeye başlanan petrol, ekonominin lokomotifi haline gelmişti. Ancak 2011 yılında Güney Sudan’ın ayrılması nedeniyle petrolün yüzde 75’inden ve sonucu olarak ihracat gelirlerinin yüzde 90’ından mahrum kalan Sudan gelinen noktada, aynı otoritenin verileri ışığında yüzde 49,6 ile 3’ncü sırayı almaktadır.
4. Arjantin
Mali kaynakların kontrolsüz harcanması sebebiyle sık sık ekonomik darboğazla karşı karşıya kalan ve 2000’li yıllardan itibaren kriz söylentilerinin bitmediği konuşulan Arjantin, yüzde 43,7 ile 4’ncü sırada yer alıyor. Son olarak döviz kontrolü getirilmesinin ardından derinleşen ekonomik krizin yarattığı enflasyon Güney Amerika ülkesinin vatandaşlarını olumsuz yönde etkiledi. Geçmişte de borç yükü temelli krizlerle karşı karşıya kalan ülke, sorunun çözümü için birçok kez IMF kapısını çalmıştı.
5. İran
Uluslararası Para Fonu (IMF), İran’daki enflasyon oranının geçtiğimiz yılda yüzde 40’ın altına düşeceğini öngörmüştü. ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından İran’a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya koyması ülkedeki enflasyon oranını dramatik bir şekilde arttırdı. Tahran yönetimi, bahsi geçen anlaşmanın Avrupalı taraflarının ABD’nin yaptırımlarına karşı gerekli reaksiyonu göstermesi beklentisi içerisinde. İran yüzde 37 ile listemizin 5’nci sırasında.
6. Güney Sudan
Güney Sudan, halkın üçte birini yaşadıkları topraklardan koparan, yarısından fazlasını ise yardıma muhtaç hale getiren iç savaşın ardından ekonomik yapısı ve enflasyonu ile Birleşmiş Milletler (BM) kriterlerine göre en az gelişmiş ülke kategorisindedir. Ülke gelirlerinin %98’ini, milli gelirin ise %80’ini petrol ihracatı oluşturur. Petrol bölgelerinde devam eden çatışmalarla yarıya düşen petrol üretimi ve dünya genelinde petrol fiyatlarında yaşanan düşüş devlet gelirlerini azaltmıştır. Güney Sudan Mart 2018’de ekonomik iflas ilan etmiştir. Enflasyon oranı yüzde 24,5.
7. Liberya
Liberya’da 2014 yılında meydana gelen ebola salgını etkisi ekonomiye büyük darbe vurmuştur. Ülkede halkın %50’si çalışmayı bırakmış ve tarımsal üretimde büyük düşüş yaşanmıştır. Bunun sonucu olarak cari açığın artması, fiyatların yükselmesi, gıda güvenliğinin tehlikeye düşmesi ve yoksulluğun artması IMF verilerine göre Liberya’yı enflasyonun en yüksek olduğu 10 ülke arasında gösteriyor. Yüzde 15 ile 25 arasında saptanan bir enflasyona sahip.
8. Yemen
Arap Yarımadası’nın en fakir ülkesi olarak gösterilen Yemen’de meydana gelen ayaklanmanın ardından ülke ekonomisi toparlanmaya başladı. Kamu yatırımlarının yüzde 32 artışı dibe vuran ekonominin düzelmesinde aslan payına sahip. IMF, Amerika Birleşik Devletleri ve Suudi Arabistan’nın kredi ve yardım taahhütleri gelinen noktada yüzde 15 ile 25 arası bir enflasyon ile Yemen listemizde 8. sırada.
9. Türkiye Cumhuriyeti
Yüzde 17 ile 9. sırada yer alan Türkiye’de son birkaç yıldır yaşanan kur artışı enflasyonun yükselmesinde önemli etkenlerden. En son dönemden alınan büyüme ve enflasyon verilerinin, geçtiğimiz yılda krizle boğuşan ülke ekonomisine ilişkin temkinli bir iyileşme yarattığı söylenebilir. Ancak krizden çıkış reçetesinin bulunamayışı, 2020 yılına olan kaygıları arttırmaya devam ediyor. Ekonomi alanındaki isimler ve akademisyenler tarafından dile getirilen ortak kanı 2020 yılının ülke ekonomisi için önemli bir sınav vereceği yönünde. Enflasyonla mücadele ve sağlıklı büyüme önceliği içeren politikaların tüm sektörlerde yıl sonu hedeflerini yakalayacağı söylemlerinde bulunulmuştu.
10. Sierra Leone
Yüzde 15 ile son sırada yer alan Sierra Leone, 1961 yılında İngiltere’den bağımsızlığını ilan etti. 2002’de biten iç savaş sonucu toparlanma belirtileri gösterse de halen dünyanın en yoksul ülkeleri arasında. Madencilik, iç savaş sonrası canlanmış ve ülke ekonomisinin lokomotif sektörü haline gelmiştir. Son yıllarda tespit edilen petrol ve doğalgaz rezervleri de ülke geleceği açısından umut verici. Ülkenin başlıca gelir kaynaklarından olan elmas ihracatı BM tarafından ambargoya tabi tutulmuşsa da bu ambargonun kaldırılması ülke ekonomisi açısından sevindirici bir gelişme olarak kabul edilmektedir.