Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

6 dk okuma süresi


Türk edebiyatında modernist akım, Batı’da ortaya çıkan modernizm akımının etkisiyle gelmiştir. Türk yazarlarımız bu türü benimserken doğal olarak kendi kültürel normlarımıza uyarlamış ve özgünlükleriyle zenginleştirmiştir. Konularıyla herkesi ortak noktada buluşturmayan bu kitaplar, edebiyatseverlere farklı bir deneyim sunar. Sembollerin ve göndermelerin yoğun olarak kullanıldığı bu eserler, okuyucunun kendi yaşam deneyimleri ile bağlantı kurmalarını sağlar. Kitaptaki göndermeler okuyucunun iç dünyasında farklı duygu ve anlam öbeklerini harekete geçirebilir. Yani kitaptaki göndermeler bir okuyucuda farklı duygular uyandırabilirken, bir başkasında tamamen farklı anlamlar taşıyabilir. Modernist romanın yeni deneysel anlatım biçimleri, edebiyatımıza farklı bakış açıları getirmiş ve geleneksel edebiyat kurallarına meydan okumuştur. Biz de sizler için Türk edebiyatında kesinlikle okunması gereken 10 modernist roman listesini derledik. Keyifli okumalar!

1. Tutunamayanlar – Oğuz Atay

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Oğuz Atay şüphesiz hayal dünyasının içinde yaşadığı, tartıştığı düşünceleri, duygu durumlarını ve derdini romanlarına yansıtabilmeyi başarmış bir yazardır. Oğuz Atay, bu romanında tam 76 sayfa boyunca noktalama işareti kullanmamıştır. İlk kitabı olmasına rağmen kendi tarzını ortaya koyan yazarlardan biridir. Romanda Selim Işık’ın intihar ettiğini öğrenen arkadaşı Turgut Özben, bu haberle sarsılır. İntiharının arkasında yatan nedeni merak eder ve Selim’in hayatını araştırmaya başlar. Birçok kişiden Selim’in hikayesini dinler. Her bir insanda Selim’in farklı bir yönünü keşfeder. En sonunda kafasının içinde düşünen, sorgulayan ve bu yüzden “tutunamayan” Selim Işık canlanır. Roman, Selim’in iç monologları ve bilinç akışı teknikleriyle anlatılır. Turgut’un kendi benliğini keşfettiği bu yolculuk okuyucuları da bir benlik arayışına davet ediyor.

2. Kumral Ada Mavi Tuna – Buket Uzuner

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Kişinin en zor savaşı, kendisiyle vermiş olduğu iç savaştır. Bu savaş bir bağımlılığı bırakmakta olabilir, duygularına karşı gelmekte. Bu romanda da Tuna karakterinin verdiği iç savaşı okuyoruz. Tuna’nın aşık olduğu kıza duyduğu hisler çerçevesinde şekillenen roman, insanın en büyük savaşının kendi iç dünyasındaki savaş olduğuna dikkat çekiyor. Tuna, sevdiği kız olan Ada’yı ilk gördüğünde hayatında büyük bir yer kaplayacağını düşünür ve bu hisler onu ürkütür. Bir türlü cesaretini toplayıp hislerini ona açamaz ve zaman geçer. Tuna ilerleyen senelerde abisi olan Aras ile Ada’nın birbirine aşık olmasını izler ve bunu kabullenmekten başka seçeneğinin olmadığını görür. Romanda ne kadar Tuna karakterinin ruhsal savaşını okusak da birçok karakter Tuna gibi iç dünyalarında kendisiyle, dış dünyada ise toplumla bir mücadele halindedir.

3. Anayurt Oteli – Yusuf Atılgan

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Bu romanda karakterimiz Zebercet, Anayurt otelinin kâtibidir. Ailesini erken kaybetmiş etrafından çok sevgi ve ilgi görmeyen Zebercet, kalabalığın içinde yalnızdır. Bu sıkıcı, monoton hayatı bir gün otelde kalan bir kadınla değişiyor. Kadına duyduğu hisler sayesinde hayatı boyunca bastırmış olduğu tüm duyguları ve sıkıntıları yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar. Oteline gelen ve bir gece kalan kadın artık hayallerini süslüyordur. Fakat zaman ilerledikçe o kadının bir daha oteline gelmeyeceğini anlar. Zaten karakteri gereği iyi durumda olmayan Zebercet’in ruh durumu iyice kötü bir hal almıştır. Gittikçe psikolojik buhrana düşen Zebercet, artık oteline gelen müşterileri kabul etmemeye başlamıştır. Bu roman daha çok bireyin topluma yabancılaşmasını konu aldığından dolayı yalnızlık teması altında kaleme alınmıştır.

4. Gece – Bilge Karasu

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Okuduğumuzda bizi adeta farklı bir dünyaya davet eden “Gece”, okuyuculara edebiyatın sınırlarını zorlatan, düşündüren ve sorgulatan bir deneyim sunar. Bilge Karasu, romanında karakterlerinin adlarını gizli tutarak baş harfleriyle ya da takma adıyla belirtmekte. Romanındaki kişiler belirsiz adeta gölge gibidirler. Eser, kendine özgü eşsiz bir anlatıma sahip. Roman, birçok farklı kişinin düşüncelerini, hayallerini, anılarını ve gerçeklerini iç içe geçiren bir dizi anlatım şeklinde. Romanın içinde belirgin bir ana karakter veya geleneksel bir kurgu yok. Yazar, kitabı için okuyanların hayal gücünü harekete geçiren bir anlatıma sahip. Bu deneysel yaklaşımda, biz okuyucuları farklı ve olağanüstü bir zihinsel yolculuğa çıkarır. Bu romanın ayrıca Türk edebiyatında önemli bir yeri var. Bilge Karasu, ilk romanı olan Gece ile Amerika’da verilen “Pegasus Ödülü”nü almaya hak kazanan tek Türk yazar olmuştur.

5. Kılavuz – Bilge Karasu

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Yazarın ikinci romanı olan Kılavuz kitabında, düş ile gerçeklik kavramlarının sıklıkla birbirine karıştığını görmekteyiz. Uğur karakteri gördüğü rüyaları gerçek zanneder. Romanı gizemli yapan da Uğur’un gerçekle muğlak arasındaki çizgiyi bulanıklaştırmasıdır. Kirasını ödemekte zorlanan karakterimiz, bir gün gazetede gördüğü iş ilanına başvurur. İş ilanını veren Yılmaz Bey, seyahate çıkacağı için amcasına bakacak birini aramaktadır. İş görüşmesi için Yılmaz ile buluşan Uğur, biraz muhabbet ettikten sonra işverenin güvenini hemen kazanır ve işi alır. Uğur işe alınmasının çok kolay olduğunu düşünür. Aklına oturmayan birkaç şey vardır. Bu işi aldıktan sonra kendini büyük sorular ve sorunlar ortasında bulur. Romanın akışını, kendi kendine mırıldanmalarıyla, iç monologlarıyla ilerleten Uğur, bizi gizemli bir dünyaya sürüklüyor.

6. Bir Cinayetin Romanı – Pınar Kür

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Türk edebiyatında okunması gereken ve modernist düşünce dünyasında yer alan 10 roman listemizin bir diğer önemli kitabına daha geldik. Pınar Kür, Bir Cinayet Romanı kitabında kendine özgün üslubu ile okuyucularını başka bir diyara götürüyor. Yazar aslında eserini bir cinayet romanının parodisi olarak ele alıyor. Kitap, tanınmış bir kadın yazar olan Akın Erkan isimli karakterin Ölümün Vazgeçilmez Çekiciliği isimli bir polisiye yazması isteği üzerine kurulu. İsmi belli olan bu kitabın konusu belli değildir. Yazmak istediği romanın daha en başından diğer kitaplara benzemeyeceğini görüyorsunuz. Hikayenin bazı bölümleri bizzat maktul tarafından yazılır. Roman içinde roman ve onların içine gizlenmiş gizemi çözmeye çalışacaksınız. Kitapta bir cinayetin işleneceği yazar tarafından okuyucuya veriliyor. Okuyucu kitap boyunca bunun nasıl gerçekleşeceğini ve neden gerçekleşeceğini bir bulmaca gibi çözmeye çalışıyor.

7. Tuhaf Bir Kadın – Leyla Erbil

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Leyla Erbil, ülkemizde Nobel’e aday gösterilen ilk kadın yazardır. Konusu gereği feminist bir çizgiye sahip olan bu eser, Türk edebiyatında önemli bir yeri olan aynı zamanda okunması gereken 10 modernist roman arasında başı çeker. Leyla Erbil, bir kadının ailesiyle, çevresiyle ve eşiyle yaşadıklarını anlatmakta olup ayrıca genç kızken, kadınlığa ve evliliğe doğru akan yaşam sürecini farklı bir anlatım ile ortaya koymuştur. Kendini toplumdan farklı hisseden Nermin, edebiyat bölümü öğrencisidir. Aykırı düşünceler içinde olduğu için maalesef pek bir arkadaşı yoktur. Çevresindekiler gibi evlilik hayali kurmayan ve onlara göre daha farklı fikirlere sahip olan Nermin, etrafındakilerin ve ailesinin istediği role girmez. Çevresindeki insanlarla ve hayatla çatışan bir karakterdir. Gelenekler ile düşünceleri arasında kadın olmaya çalışan adeta içimizden bir insanın romanı.

8. Hakkari’de Bir Mevsim – Fırat Edgü

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

İsimsiz olan baş kahramanımız Hakkari’ye öğretmenlik yapmak için gelmiştir. Kendisini kazazede ya da sürgün olarak tanımlayan karakterimiz zamanla kendisine yabancılaşır. Aynadaki yansımasını bile tanıyamaz hale gelir. Hatta topluma öyle yabancılaşır ki artık kendini tanıtırken “Ben O’yum” der. Roman insan ve doğa arasındaki uyumsuzluğu, kent ve kır yaşamındaki farklılığı, modernleşme sürecindeki toplumsal gerçekleri ve kavramları sorgular. Yabancılaşmanın şiirsel romanıdır diyebiliriz. Daha önce büyük şehirden başka bir yaşam alanı bilmeyen öğretmenin farklı bir şehre gitmesi, hiç duymadığı, hiç bilmediği insanların hayatlarına tanık olması gerçekçi bir şekilde işlenmiştir. Ayrıca bu romanın 1982 yılında çekilmiş bir filmi de bulunuyor. Filmi de en az kitabı kadar güzel. Elbette önce kitabını okumanızı daha sonra da filmini keyifle izlemenizi öneriyoruz!

9. Sevgili Arsız Ölüm – Latife Tekin

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Sevgili Arsız Ölüm, Latife Tekin’in ilk kitabıdır. İlk eseri olmasına rağmen büyük ses getirmiş bir eserdir. Kitap, köyde yaşayan bir ailenin şehre taşınıp o hayatı benimsemeye çalışmasını konu alır. Roman aynı zamanda yazarın yaşamından da izler taşır. Yazarın ailesi de tıpkı romandaki gibi köyden göçüp büyük kente gelmiştir. Yazarın, bu kitabı deneyimleriyle harmanlayıp bize sunduğunu söyleyebiliriz. Kitap bir ailenin kopuşunu, aile içi çatışmaları ve şehir hayatı ile köy hayatının arasındaki farkı gözler önüne seriyor. Çevremizde duyduğumuz ya da ailemizde büyüklerimizin bize anlattığı ibretlik hikayelere aşinayızdır. İşte o hikayeleri bu romanda bulacaksınız. Masallarla, efsanelerle ve halk hikâyeleriyle anlatımı zenginleştirilen kitap, ders çıkarılması gereken bir eser. Belki de bakış açınızı değiştirecek ve olaylara farklı yaklaşmanızı sağlayacak.

10. Berci Kristin Çöp Masalları – Latife Tekin

Türk Edebiyatında Okunması Gereken 10 Modernist Roman

Yazar bir röportajında ilk kitabı Sevgili Arsız Ölüm’ü yazdıktan sonra edebiyat eleştirileriyle tanınan editör Memet Fuat’a götürdüğünden bahsetmiştir. Memet Fuat, kitabı çok beğenmiş ancak bu kitabın başarısından sonra, pek çok yazarın başına gelen, bir daha aynı nitelikte roman yazamama olasılığından endişelendiğini belirtmiş. Bu yüzden başka bir roman yazmasını daha sonrasında ise ilk kitabını basacağını söylemiş. Türk edebiyatında olmazsa olmaz okunması gereken 10 modernist roman listemizin son eseri ve yazarın ikinci kitabı: Berci Kristin Çöp Masalları. Eserimiz Çiçektepe adı verilen bir gecekondunun kurulması ve orada yaşayan insanların hikayesiyle başlar. Gecekondu mahallesinin sorunlarını ele alan kitapta farklı karakterin sorununa değinildiğini okuyoruz. Onların mücadelesini, gecekondularını nasıl yaşam alanına çevirdiklerini muhteşem bir hayal gücüyle anlatıyor.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
19
Beğen
Mutlu Mutlu
12
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
8
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
1
Üzgün
Olamaz Olamaz
1
Olamaz
Kızgın Kızgın
2
Kızgın
Komik Komik
2
Komik
İlginç İlginç
2
İlginç

Yorum bırak