Sanat tarihi, bizden önce yaşamış sanatçılar hakkında fikir ve eserler verirken; sanat dünyasına dair çarpık bir izlenim sunuyor. Çünkü sanatsal gelişmelerin, sanat eserlerinin ve onları yaratan sanatçıların kaydını tutanlar, diğer birçok şeyin yanı sıra, görünüşte belirli grupları veya bireysel insanları cinsiyetleri, etnik kökenleri veya sosyal konumları nedeniyle unutmuş olabiliyor. Geçmişi geri alamasak da, sanat tarihinin daha zengin bir resmini oluşturmak için çalışabilir, kariyerlerinde ihmal edilen sanatçıların eşsiz çalışmalarının kaybolmadığına şükredebiliriz. Küçük bir başlangıç yapmak için işte başarılı kadın ressamların sanat tarihinde ilgi çeken unutulmaz tabloları listemiz sizlerle. Keyifli okumalar!
1. Caterina Van Hemessen
Caterina (veya Catharina) Van Hemessen, Flaman Rönesans ressamıydı. Bilinen en eski kadın Flaman ressamı, çünkü bıraktığı eserlerle doğrulanabilen tek kişi. Kendisi 1540’ların sonları ile 1550’lerin başları arasında yaptığı kadın portreleriyle ve birkaç tablosunda oluşturduğu dini kompozisyonlarıyla tanınmaktadır. O dönemlerde ressam olmak isteyen Van Hemessen de dâhil olmak üzere çağdaş kadınların önünde bir dizi engel vardı. Eğitimleri kadavraların incelenmesini ve çıplak erkek formunun incelenmesini içeriyordu. Çıraklık sistemi, hevesli sanatçının dört ila beş yıl daha yaşlı bir sanatçı ile yaşaması gerektiği anlamına geliyordu. Bu genellikle 9 veya 15 yaşlarında başladı, bu da birçok kadının bu yoldan gitmesini neredeyse imkânsız hale getiriyordu.
2. Artemisia Gentileschi
Bugün İtalyan Barok ressamı Artemisia Gentileschi, Döneminin yetenekli ressamlarından biri olarak kabul ediliyor. Ancak sanatçı kendi döneminde kariyer yapmakta epey zorluklar yaşamıştır. Genç yaşta babası tarafından eğitim görmüştür. Yanında çalıştığı Agostino Tassi’nin kendisine tecavüz etmesine rağmen çalışmaya devam etmesi, şaşılmayacak şekilde, dönemden dolayı itibarının sorgulanmaya başlamasına neden oldu. Bununla birlikte, Artemisia, Florentine Güzel Sanatlar Akademisi’ne kabul edilen ilk kadın oldu. O zamanlar çok ender görünmesine rağmen eşinden ayrılarak evinin reisi oldu. Judith Beheading Holofernes ve The Conversion of the Madalene gibi güçlü eserlerindendir. Döneminde ve eserlerinde erkek meslektaşları yerine kadınlara odaklanmıştır.
3. Clara Peeters
Peeters, Anvers’ten gelmiş ve Flaman Barok resmi üzerine eğitim almış bir natürmort ressamıydı. Ancak kendisi kariyerini daha çok yeni Hollanda Cumhuriyetinde yaptı. O dönemde en eski ve önemli kadın ressam olarak sıra dışı bir ün kazandı. Hayatının ve işinin birçok kısmı, özellikle 1607-1621 dönemi dışında gizemini hala korumaktadır. Peeters da birçok kadın ressam gibi dönemin eğitim gereksinimleri gereği; kadın ressamların erişmesi zor olduğu için anatomi bilgisi gerektirmeyen natürmortlarda uzmanlaştı. Fakat o kendini yarattığı eserlerle Hollanda Altın Çağı sanat dünyasının bir parçası haline getirdi. Başarılı kadın ressamların dönemlerini göz önüne aldığımızda ilgi çeken unutulmaz tabloları kariyerlerini ne kadar zor şartlarda gerçekleştirdikleri unutulmamalıdır.
4. Adlaide Labille-Guiard
Fransız bir minyatür sanatçısı ve portre ressamıydı. Erkek sanatçılar başta Labille-Guiard ve o dönemdeki diğer kadın sanatçılar tarafından o kadar çok tehdit edildiler ki, sonucunda cinsel suiistimali ima eden söylentiler yaymaya başladılar. Fakat Guiard güçlüydü ve sanat yaratma hakkı için savaşmaya devam etti ve diğer kadınları da aynısını yapmaları iççin aktif olarak destekledi. Sanatçı dönemin eleştirmenlerinin yanlış olduğunu kanıtlamayı başardı ve Academie Royal’e kabul edildi. Döneminde eserlerini uzun süre sergiledi ve Peintre de Mesdames (Kadınların Ressamı) oldu. Bu da kralın teyzelerinin ressamı anlamına geliyordu. Ayrıca Labille-Guiard, Kraliyet Akademisi’ne üye olan ilk kadınlardan biriydi ve Louvre’da öğrencileri için bir stüdyo kurma izni alan ilk kadın sanatçıydı.
5. Marie-Gabrielle Capet
Marie-Gabrielle Capet, mütevazı bir geçmişe sahip Fransız bir Neoklasik ressamdı. Sanat eğitimi hakkında çok fazla bilgi yer almamaktadır. Ancak 1781 yılında Paris’teki Fransız ressam Adelaide Labille-Guiard’ın öğrencisi oldu. Capet, Labille-Guard’ın desteğiyle, üst-orta sınıftan, asil kesimden ve sonunda da kraliyet ailesinden güvence aldı. Yağlı boya tablolar, suluboyalar ve minyatür gibi çalışmalarıyla portre ressamı olarak başarılı oldu. Yeteneğine rağmen, Capet öldükten sonra sanatı belirsizliğe düştü. Bunun birkaç nedeni vardı. Sanatının modası düşüyordu; çünkü eserlerinin çoğu yıllar içinde dağılan özel koleksiyonlarda yer alıyordu. Diğer nedeni ise halkın genelinin o dönemde kadın sanatçıların çalışmalarını azaltma ve unutturma çabası yer alıyordu.
6. Harriet Powers
Herriet Powers, Georgia kırsalından bir Afrikalı-Amerikalı köle, Halk sanatçısı ve aynı zamanda yorgan ustasıydı. Yorganlarında yerel efsaneleri, İncil hikâyelerini ve astronomik olayları işlemek için geleneksel aplike teknikleri kullanıyordu. 2009’da keşfedilen bir mektubu sayesinde, Powers’ın kendi okuduğu ünlü hikâyeleri resimsel şaheserlere dönüştüren okuryazar bir kadın olduğu ortaya çıktı. Günümüzde sadece iki yorganının kaldığı bilinmektedir. 1886 yılında yaptığı İncil Yorgan ve 1898 yılında yaptığı Resimli Yorgan. Yorganları, 19. yüzyıl Güney yorganlarının en güzel örnekleri arasında kabul edilmektedir. Başarılı kadın ressamların, sanatçıların ilgi çeken unutulmaz tabloları ve eserleri günümüze kadar korunamamış olsa bile unutulmamasına sevinmeliyiz.
7. Margaret Macdonald Mackintosh
Margaret Macdonald Mackintosh, tasarım çalışmaları 1890’larda Glasgow Stilinin belirleyici özelliklerinden biri haline gelen İskoç bir sanatçıydı. Glasgow Stili genellikle mobilya ve gümüş işi biçimini aldı Kelt imgesine önem verdi. Margaret, kız kardeşi Frances ile birlikte Glasgow Sanat Okulu’nda tasarım dersleri okumuşlardı. Metal işçiliği, nakış ve tekstil dâhil olmak üzere çeşitli mecralarda çalıştı. Daha sonra daha iyi tanınan kocası mimar ve tasarımcı Charles Rennie Mackintosh ile iş birliği yaptılar. Kelt imgelerinden, Morris ve Rossetti’nin şiirlerinden, edebiyattan, sembolizmden ve folklerden ilham aldı. Kocası bir keresinde onu hakkında Margaret’in dehası benim de yeteneğim var açıklaması bile yapmıştır.
8. Hilma Af Klint
Hilma af Klint, resimleri ilk soyut sanatlar arasında yer alan İsveçli bir sanatçıdır. Bununla birlikte, eserleri Piet Mondrian ve Wassily Kandisky de dâhil olmak üzere erkek sanatçıların dikkatleri üzerine çekmesiyle göz ardı edildi. Hilma’nın soyut çalışmalarının hatırı sayılır bir kısmı, Kandisky’nin ilk tamamen soyut kompozisyonlarından öncedir. Klint, sözde Yüksek Üstatlar İle çoğu zaman seanslar yoluyla iletişim kurmaya çalışmanın önemine olan inancını paylaşan bir kadın grubu olan Beşli adlı bir gruba mensuptu. Bazen diyagramlara benzeyen resimleri, karmaşık ruhsal fikirlerin görsel bir örneğiydi. Yaptığı çalışma The Five ile 1896 yılında erken tarihte çizim yarattı ve onu hem dış hem de iç dünyadaki görünmeyen güçleri hayali bir geometri görsele doğru yönlendirdi.
9. Lyubov Popova
Popova, sanata, özellikle İtalyan Rönesans resmine büyük bir ilgiyle büyüdü. On bir yaşında evde resmi sanat derslerine başladı. Lyubov Popova, Rus avangardının en üretken ve etkili kadın sanatçılarından biriydi. Kendini bir kübist, üstünlük sahibi ve yapılandırıcı olarak gördü. 1915’te, ikon boyama ilkeleri ve avangart fikirlerine dayanan kendi nesnel olmayan sanat varyantını geliştirdi. Yaratıcılığa olan hayranlığı, şövale resmini kesinlikle reddedenlere katılmasını sağladı. 1921 yılında tamamen endüstriyel tasarıma yöneldi. Giyim ve kumaşların endüstriyel tasarımında mükemmelleşti. Posterler, kitap tasarımları ve seramikler üretti. 1924 yılında Moskova’da 35 yaşına geldiğinde; kızıl hastalığına yakalanan oğlunun ölümünden iki gün sonra sanatsal gücünün zirvesinde öldü.
10. Florine Stettheimer
İlk feminist çıplak otoportresini yaptı, tartışmalı ırk ve cinsel tercih konularını tasvir eden resimler yaptı. Florine Stettheimer, Amerikalı bir ressam, tasarımcı ve şairdi. Ayrıcalıklı bir geçmişe sahipti ve kız kardeşleri Carrie ve Ettie ile birlikte Manhattan’da Marcel Duchamp, Henry Mcbride, Carl Van Vecten ve Georgia O’keeffe’yi içeren Modernciler için bir salon düzenledi. Kendi çalışmalarıyla ilgili olarak, özel bir izleyici kitlesine sergilemeyi tercih ederek nadiren halka gösterildi. Aile kaynaklarıyla desteklenen Stettheimer, kendini tanıtmaktan kaçındı ve resmini tamamen özel bir uğraş olarak tanımladı. Ölümünden sonra eserlerinin yok edilmesini istiyordu. Ancak ne kadar şanslıyız ki vasisi ola kız kardeşi Ettie tarafından reddedilmiş ve özel olarak ölümünden sonra yayınlandı.
