Gazi Koşusu, at yarışları denildiği zaman akla ilk gelendir. At sahipleri için Gazi Koşusu önemlidir çünkü atlar yalnızca 3 yaşındayken Gazi Koşusunda koşabilmektedir. Ancak 3 yaşına gelen tüm atlar Gazi Koşusunda koşamaz, bu yaşa kadar başarılar kazanarak yüksek puana sahip olması gerekmektedir. Koşu yarışları 2400 metrelik mesafede yapılmaktadır. Ayrıca Atatürk adına düzenlenen Gazi Koşusu tüm yarış severler, yetiştiriciler ve jokeyler hakkında oldukça önemli detaylar içermektedir. Gazi Koşusunu kazanan jokey, at veya yetiştirici kariyeri açısından önemli ve özel bir unvanı kazanmış olur. Sahaya her yıl 2000 kadar at gelmiş olsa da bunlardan sadece 22 tanesi Gazi Koşusunda koşabilmektedir.
1. Gazi Koşusu
Atatürk adına düzenlenen gazi koşusu tüm detaylar ile hakkında araştırılıp öğrenilmeye açıktır. Buna göre Gazi koşusu; ilk kez Mustafa Kemal Atatürk’ün emri ile düzenlenmiştir. Hatta ilk Gazi Koşusunu Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü birlikte izlemişlerdir. Gazi Koşusunun en büyük özelliği ise sadece üç yaşındaki safkan İngiliz taylarının katılabilmesidir. Ayrıca Gazi Koşusuna katılan taylar yarış hayatları boyunca sadece bir defa gazi koşusuna katılabilirler. Gazi koşusu diğer yarışlara göre özel bir anlam taşımaktadır ve bu koşuya tay olarak katılmak bile büyük bir ayrıcalıktır. Gazi koşusunu kazanan bir safkan tayı yılın en başarılı atı olarak adlandırılmaktadır.
2. İlk Gazi Koşusu
1927 yılında Atatürk’ün emri ile ilk kez Gazi Koşusu düzenlenmiştir. İlk Gazi Koşusunu Ali Muhiddin Hacıbekir kazanmıştır. Ali Muhiddin Hacıbekir’in safkanının ismi Neriman’dır. İlk Gazi Koşusu kazananı Neriman’ı, Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü yarışırken seyretmiştir. Gazi Koşusu 1927 yılından beri her yıl yapılır. Hatta İstanbul’daki ilk Gazi Koşusu 1968’de yapılmıştır. İstanbul’un ilk Gazi Koşusu birincisi Burhan Karamehmet’in Asuvan adlı safkanı olmuştur. İlk kez 10 Haziran 1927’de gerçekleştirilen koşu 2 metrelik mesafede düzenlenmiştir. Birincilik ikramiyesi 2 bin lira olarak belirlenmiştir.
3. Gazi Koşusu Tarihçesi
1926 senesinde Türkiye’deki at yarışları tek bir otoritenin Yüksek Yarış ve Islah Encümeni yönetimine girmiştir. Atatürk adına en yüksek ikramiyeli bir koşu düzenlenmeye karar verilmiştir. İlk Gazi Koşusu yaş sınırlaması olmadan yani 3 yaşında olma zorunluluğu getirilmeden İngiliz atlarına mahsus gerçekleştirilmiştir. Yunanlıların Uşak’a girdiği 1920 senesinde, Mustafa Kemal Paşa Ankara’da at yarışları yapılmasını emretmiştir. Bu kararın asıl nedeni vatandaşların biraz bile olsa savaşın stresinden uzaklaşmasını istediğindendir. Zamanın önde isimlerini yarışların düzenlenmesi işinde görevlendirmiştir. Bu kişiler mebuslar, paşalar ve valilerden oluşmaktadır. Bu yarışlar için müşterek bahis komitesinin kurulmasını Mustafa Kemal Atatürk istemiştir.
4. Gazi Koşusu Kazanan Cumhurbaşkanları
Celal Bayar 1929 yılında Cap Gris Nez ile yarışı kazanırken, İsmet İnönü 1930 yılında Olgo ile Gazi Koşusu kazanan cumhurbaşkanları arasında yerlerini almışlardır. Türk siyasetçisi Celal Bayar, Türkiye’de önemli roller oynamış olan Mustafa Kemal Atatürk’ün son başbakanı ve asker kökenli olmayan ilk cumhurbaşkanıdır. İsmet İnönü, Osmanlı Dönemi albayıdır ve Cumhuriyet Döneminde orgeneral, eski Genelkurmay Başkanıdır. Cumhuriyetin ilanından sonra ise Türkiye’nin ilk Başbakanı, ikinci Cumhurbaşkanı olmuştur. Gazi Koşusunun anlam ve önemini bilerek bindikleri atlarında yarışları da kazanmayı başarmışlardır.
5. Gazi Koşusu Adı
Atatürk adına düzenlenen Gazi Koşusunun adı 1970’de konmuştur. Türk yarışlarının en büyük klasiği haline gelmiş olan Gazi Koşusunun armağanı da 1970 yılından itibaren Gazi Koşusu kazananlarına verilmektedir. Atatürk adına düzenlenen Gazi Koşusu tüm detaylar ile her yıl düzenlenmeye devam etmektedir ve yarış hakkında konuşmalar da artmaktadır. Gazi Koşusunu bu kadar anlamlı kılan bir özelliği de her yıl düzenleniyor olmasıdır. 27 Aralık 1936 tarihinde yapılan Ankara Atatürk koşusu atletizm yarışıyla birlikte Cumhuriyet tarihinin hiç kesintiye uğramadan gerçekleşen iki spor organizasyonundan birisidir.
6. Gazi Koşusu Rekoru
Gazi Koşusunda elde edilmiş en iyi derece 2’26’’22. Bold Pilot isimli at 1996 yılında bu skora imza atmıştır. Özdemir Atman’ın sahibi olduğu Bold Pilot isimli safkan en iyi derece ile Gazi Koşusu tarihine geçmiştir. 1995 yılında yarış hayatına Asuvan koşusu ile başlamıştır. Bold Pilot, o yarışta starttan geç çıkmıştır fakat son 200’deki muhteşem sprinti ile birinciliği elde etmişti. Bold Pilot, yağmurlu havayı hiç sevmezdi. Startingbox’a girerken huysuzluk çıkararak tehlike yaşardı. O koştuğu zamanlarda Startingbox’a daha rahat girmesi için ona özel seyirci gelirdi. Blod Pilot’un sakatlanmaması için hipodromdaki insanlar büyük bir sessizlik içerisine girerek birbirlerini sustururlardı ve tribünlerden çıt çıkmazdı.
7. Gazi Koşusunun Armağanı
1970 yılında Gazi Koşusu kazananlarına unutulmaz bir armağan verilmeye başlanmıştır. Ünlü heykeltıraş Doç. Dr. Şadi Çalık’ın eseri olan armağan Atatürk’ün at üzerindeki som gümüş heykelidir. Bir klasik haline gelmiş olan Gazi Koşusunda Atatürk’ün bu anlamlı heykelini ilk kez “Sadettin” adlı safkanın sahibi Sadun Atığ almıştır. Ayrıca Gazi Koşusu kazananlarına özel belli bir miktar maddi ücret de bulunmaktadır. Böylelikle ilk üçe giren yarışmacılara ödül verilmektedir. Koşuyu kazanacak safkanın sahibi, aynı zamanda safkanın yetiştiricisi ise kazanacağı toplam ikramiye tutarı miktarı artabilmektedir.
8. Gazi Koşusunun Anlam Ve Önemi
Mustafa Kemal Atatürk adına düzenlenen Gazi Koşusu Atatürk’ün spora olan önemini de göstermektedir. Atatürk yarışları takip etmiştir ve yarışları izlemiştir. Onun bu davranışı ülkemizde yarışçılığın gelişmesine büyük katkı sağlamıştır. Onun katkıları bu koşuyu diğerlerinden özel kılmaktadır. Atatürk önderliğinde başlatılan bu organizasyon 2021 ile birlikte 95 kez düzenlenmiştir. Gazi Koşusuna atlar sadece 3 yaşındayken katılabilir ve böyle olması koşuyu daha anlamlı kılmaktadır. Koşuya katılan safkanlar hayatları boyunca sadece bir kez Gazi Koşusuna katılabilmektedirler. Bir Cumhuriyet geleneği haline gelmiş olan Gazi Koşusunu kazanan safkan yılın en başarılı atı unvanına sahip olmaktadır. Böylece yarışçılık tarihinde farklı bir yere sahip olmaktadır.
9. Gazi Koşularında Unutulmayacak Kavga
Her insan birbiri ile anlaşacak diye bir kural yoktur. Bu anlaşmazlık durumları önemli bir anda da gerçekleşebilmektedir. Gazi Koşularında unutulmayacak olan kavga gibi sonucu cezalandırma ile de bitebilmektedir. Bu kavga 1995 Gazi Koşusunda gerçekleşmiştir. Sakab’ın jokeyi Ertul Cankılıç ile Jerry Lewis’in jokeyi Süleyman Akdı arasında gerçekleşmiştir. Yarış sonunda iki jokeyin de ceza almasına neden olmuştur. İki ismin böyle bir olaya karışması başarılarına gölge düşürememiştir. Anlaşmazlıklar tatlıya bağlanırken geride sadece anıları bırakmaktadır. Böylece 2021 yılında 95. Gazi Koşusu pandemi önlemleri ile düzenlenmiştir.
10. Gazi Koşusunu Üst Üste Kazanan
Gazi Koşusunu en çok kazanan jokey Mümin Çılgın’dır. 9 kez kazanmıştır. Gazi Koşusunu 3 kez arka arkaya kazanan başarılı jokey ise Ekrem Kurt’tur. 1971 yılında Minimo, 1972 yılında Akkor ve 1973 yılında Karayel ile bu unvanı kazanmaktadır. Türkiye at yarışlarında akla gelen ilk isimlerden birisidir Ekrem Kurt. Ününü Türkiye’de olduğu kadar yurt dışında da duyurmuştur. 1948 yılının Mart ayında İzmir Hipodromu’nda yapılan 1000 metrelik bir koşuda Göksu’ya binmiştir ve girdiği bu ilk yarışta hayatının da ilk birinciliğini elde etmiştir. Tabi 14 yaşındaki bu genç bileğinin alçıya alınmış olmasına rağmen sakat eliyle koşuya katılmıştır. Her şeyi göze almasının sonucunda birinciliği elde etmiştir. Bu koşudan sonra Ekrem Kurt’un ünü yayılmaya başlamıştır.
