Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

5 dk okuma süresi


“Bağımlılık” diyoruz çünkü kitlelerin teknolojiden aldığı haz ve duydukları ihtiyacın kontrol dışı artışı tıpkı klinik bir bağımlıda görüldüğü gibi bir “yoksunluk” hissi doğurmaya başladı. Pek çok insan teknolojiyle daha fazla baş başa kalabilmek için gereken zamanı sosyal hayatından ve bireysel gelişiminden keserek sağlıyor. Türkiye’de ortalama bir insan günde yaklaşık 5 saatini akıllı telefonuyla geçiriyor. Buna iş bilgisayarı ve tableti, oyun konsolları ve televizyon kaçamakları da eklendiğinde gözlerimiz günde 11 saatlik dev bir mesaiyi tamamlamış oluyor. Sizler için teknoloji bağımlılığının insan hayatına ve bedenine olumsuz etkileri 10 maddede listelendi. İyi okumalar dileriz.

1. Çocuklarda Cinsel Şiddete Eğilim

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

UNICEF’in 2017 yılında yayımladığı “Dünya Çocuklarının Durumu: Dijital Dünyada Çocuk” başlıklı raporda ergenlik ve ergenlik öncesi yaşlardaki çocukların çevrim içi dünyada karşı karşıya kalacağı riskler 3 kategoride açıklanmıştı. Birinci kategori olan içerik riskleri, şiddet ve pornografi içeren web siteleri ve bu sitelere ulaşmanın kolaylığı üstüne. Rapor şiddet içeren cinsel içeriğin hızlı ve kolay erişilebilir olmasının çocuklar üstünde “normal ve sıradan” olduğuna dair bir algı yarattığı üzerine çarpıcı grafikler ve anketler içeriyor. 2013-2017 yılları arasında ABD’de yapılan bir araştırmada 13 yaşından küçük her 3 çocuktan birinin cinsel şiddet, cinayet veya işkence içerikli görüntülere maruz kaldığı ortaya çıkmış.

2. İstismar Travmaları

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

İkinci kategori olan iletişim riskleri, çocukların yetişkinler tarafından fiziksel, duygusal, cinsel ve ekonomik istismara uğraması üzerine. Çocuklarda ciddi suçluluk ve güven sorunları yaratabilen bu sorunlar yine çocukların kolaylıkla ulaşabileceği ve sahte kimlikler yaratarak kaydolabileceği “iletişim kurma” sitelerinden kaynaklanıyor. Ergenlik dönemindeki çocukların %41’inin çevrim içi cinsel istismara, %29’unun şantaja ve %31’inin tehdide maruz kaldığı raporun istatistikler bölümünde açıklanmış. ABD’nin iç istihbarat gücü FBI, 2020 yılında çocuk istismarı sebebiyle tutuklanan suçluların %97’sinin çevrim içi suçlara karışmış olduğunu belirtmiş.

3. Davranış Bozuklukları

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Üçüncü kategori olan davranış riskleri diğer iki kategoriden birine maruz kalan çocuklarda başlayan ve devam eden davranış bozukluklarını kapsıyor. Çevrim içi ortamda içerikten veya iletişimden negatif etkilenen çocuklar zamanla alışkanlık kazandıkları bu duruma adapte oluyor ve katkıda bulunmak istiyorlar. Çocukların diğer çocuklarda nefret unsurları uyandırabilecek materyaller üretmeye başlaması, yayımlaması ve dağıtması, günlük hayatta tehlikeli materyallerden referanslar vermesi ve taklit etmeye başlaması bu kategorinin kapsamına giriyor. Çocuklarda davranış bozuklukları dolayısıyla tehlikeli materyale katkıda bulunma yüzdesi ülkeden ülkeye %1,3 ile %9,9 arasında değişiyor.

4. Insomnia

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Yaygın bir uyku bozukluğu olan insomnia, uykuya dalmayı ve uykuda kalmayı zorlaştırdığı gibi uyku sürelerini de kısaltan bir rahatsızlık. Teknoloji bağımlılığı ise en büyük tetikleyicilerinden biri. Elektronik cihazların yaydığı mavi ışığın uykuya geçmemizi kolaylaştıran melotonin hormonunun salgılanmasını baskılaması sonucu ortaya çıkıyor. Elektronik cihazlarımızı hiç sıkılmadan ve dikkatimiz dağılmadan kullanmamızı sağlayan mavi ışık zihne devamlı dikkat kesilmesini söyleyen bir çeşit alarm halinin tetiklenmesine sebep oluyor. Elektronik cihazlar sebebiyle insomnia yaşayan ortalama bir yetişkinin uykuya dalma süresi 20 dakika ile 2 saat arasında uzayabiliyor.

5. Benlik Algısında Zedelenme

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Benlik algısında zedelenme yaygın olarak sosyal medya bağımlılığı sonucu ortaya çıkan, kişinin gerçeklik algısının yerine sosyal medyada tanıtılan dünyanın geçmesi sonucunda ortaya çıkan bir rahatsızlık. Çoğunlukla sosyal ortamdan kopuk olarak büyümüş veya büyüyen bireylerde görülen bu rahatsızlık, kişinin kendisini olağanüstü derecede yetenekli veya çekici insanlarla karşılaştırarak zayıf ve önemsiz olarak nitelendirmeye başlamasına sebep oluyor. Aynı zamanda kişilik bozuklukları olan ve sosyal becerileri zayıf insanların sosyal medyada hızla kazanılabilen ilgiye karşı bir düşkünlük geliştirdikleri de görülüyor.

6. Açık Arttırma ve Şans Oyunları

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Açık arttırma ve şans oyunlarının basit ve sanal para kullanan versiyonlarına ulaşmak çok kolay. Mobil oyunların kitlesel olanlarının neredeyse hepsinde bir şans oyunu sistemi var. Her birinin sistemi kullanıcıyı ihtimale bağlı ödül sistemine bağlayarak heyecanlı ve istekli tutmak üzerine kurulu. Tıpkı kumar gibi. 2018 yılında Belçika ve Hollanda aldıkları ortak bir kararla ülkelerinde milyonları aşan kullanıcılara sahip çevrim içi oyunların “ganimet kutusu açma” özelliklerini yasakladı. Çok düşük bir oranla çok nadir ve yüksek meblağlarda gerçek parayla satılabilen ödüllerin de çıkabileceği bu kutuların yasaklanmasının sebebinin “reşit olmayanlara dolaylı yoldan kumar oynatma” olduğu belirtildi.

7. Kompulsif Satın Alma Bozukluğu

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Basitçe alışveriş bağımlılığı olarak açıklayabileceğimiz kompulsif satın alma bozukluğu, internet alışverişinin pratikliği ve kolaylığı dolayısıyla hızlı ve çok alışveriş yapmanın beyindeki ödül sistemine zarar vermesi duruma deniyor. İstek ve ihtiyaca yönelik olan alışverişin yerini hedonik (hazcı, eğlenceye yönelik) alışverişin alması durumunda ortaya çıkan bu bozukluk durmaksızın devam eden indirim bildirimleri, satın almanın hızlı ve kolay olması, seçeneklerin sınırsızlığı gibi durumlarla tetikleniyor. Çoğunlukla başka bir kişilik bozukluğunun yanında ortaya çıkan KSAB, çabuk ve kolay elde edilebilen geçici bir mutluluk sağlayarak kişinin bireysel sorunlarından uzaklaşmasını sağlarken onu bu duruma bağımlı hale getiriyor.

8. Sosyal Anksiyete

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Teknoloji ve internet bağımlılığına bağlı olarak ortaya çıkan sosyal anksiyetenin sebepleri de de tıpkı alışveriş bağımlılığında olduğu gibi beynin ödül sisteminin zarar görmesine dayanıyor. Sosyal fobi de dene bu rahatsızlık tipik olarak ergenlik çağlarında başlıyor. Bireyin sosyal becerilerini kazanması ve geliştirmesi gereken yaşlarda yeni insanlarla tanışmak, toplum içinde konuşma yapmak, kendini kendi cümleleriyle ifade etmek gibi deneyimlerden teknoloji dolayısıyla uzak kalması sonucu da artış gösteriyor. Dış dünyadan alması gereken mutluluk hormonu olan dopamini elektronik cihazlardan almaya alışan beyin, mutluluğu da dış dünyada aramayı bırakıyor ve sosyal becerilerin gelişmesi duruyor.

9. Göz Yorgunluğu

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Dijital ekrana bağlı göz yorgunluğu sendromu, bilgisayar, tablet, akıllı telefon ve benzeri elektronik cihazların aşırı kullanımının yarattığı gözde ağrı, yanma, batma, karıncalanma veya sulanma gibi etkilerin genel adıdır. Teknoloji bağımlılığının yarattığı insan hayatına olumsuz etkileri olan fiziksel bir rahatsızlıktır. Bu problem genetik sebeplerle bireyin zayıf olduğu göz çevresinde beliren bazı alerji türlerini tetikleyebileceği gibi ömür boyu artış gösterebilecek olan göz kuruluğunun da başlangıcı olabilir. Özellikle 40 yaş ve üstü kişilerde görülen göz yorgunluğu normalde dakikada 12-16 defa göz kırpan bir kullanıcının elektronik cihazlar karşısında göz kırpma sayısını dakikada 6-8 defaya indirmesiyle ortaya çıkar.

10. Duruş Bozukluğu

Teknoloji Bağımlılığının İnsan Hayatına Olumsuz Etkileri

Teknoloji bağımlılığının insan hayatına ve vücuduna olumsuz etkileri arasında duruş bozukluğu en tehlikeli olanlardan biri. Her yaştan bireyde zaman algısının kaybedilmesine sebep olan teknoloji bağımlılığı, uzun saatler boyunca vücudun hareketsiz veya minimum hareketle sabit kalmasına sebep oluyor. Ergenlik çağındaki çocuklarda kamburluk, omuz düşüklüğü, kas gelişim problemlerine sebep olabilen bu durum yetişkinlerde de kuvvetsizlik, kas yorgunluğu ve sinir sıkışmalarına yol açıyor. Önlem alınmazsa artan boyun ve baş ağrılarının yanı sıra skolyoz, dizlerde bükülme, kürek kemiklerinde aşında gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
17
Beğen
Mutlu Mutlu
7
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
7
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
1
Üzgün
Olamaz Olamaz
1
Olamaz
Kızgın Kızgın
4
Kızgın
Komik Komik
0
Komik
İlginç İlginç
3
İlginç

Yorum bırak