Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

5 dk okuma süresi


Tarih boyunca savaşlar birçok milletin kaderini belirledi ve şüphesiz ordular muharebelerin en mühim aktörleriydi. Savaşanlar için cenk meydanı kimi zaman bayram evi kimi zaman ise mezar yeri oldu; lakin bu savaşlardan biri var ki, bildiklerinizden biraz farklı… Zira bu muharebede taraflar birbirleriyle dahi karşılaşmadı; yahut şöyle ifade edelim, en azından Osmanlı Devleti bir orduyla karşılaşmadı ve tek bir kurşun dahi atmaya gerek kalmadan zafer elde etti. İşte sizler için derlediğimiz tarihin en ilginç savaşı olarak kayıtlara geçen Karanşebeş Muharebesi…

1. Muharebe Öncesi Tarafların Durumu

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

Osmanlı Devleti Küçük Kaynarca Antlaşması ile kaybettiği Kırım’ı geri alabilmek amacıyla, 1787 yılında Çarlık Rusya’ya savaş ilan eder; lakin hesaba katmadığı Avusturya Arşidüklüğü’nün Rusya ile müttefik olduğudur. Neticede kendini her iki devletle de savaşın içinde bulan Osmanlı, önce Avusturya ordusunu saf dışı bırakmayı düşünür. Avusturya Arşidükü 2. Joseph ise, Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu’nu eski günlerine döndürmek için Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda ki gücünün kırılması gerektiğine inanmaktadır. Taraflar arası ilk çarpışma da Muhadiye Boğazı’nda Sadrazam Koca Yusuf kontrolündeki Osmanlı Ordusu lehine sonuçlanır.

2. Adım Adım Karanşebeş’e Doğru

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

2. Joseph, yaklaşık 100.000 kişilik ordusu ve ardından sürüklediği 500’e yakın topla dev bir orduyu kontrol etmekteydi. Ancak şunu not etmek gerekir ki orduda başta Avusturyalılar olmak üzere İtalyanlar, Sırplar, Hırvatlar ve diğer azınlıklardan oluşan birçok milletten asker bulunmaktaydı. Bu askerler arasında ki iletişim son derece kısıtlıydı. Günümüz Romanya’sında bulunan Karanşebeş kasabasına varan 2. Joseph, ordugâhın buraya kurulmasını emreder. Öncü hafif süvari birliklerini 21 Eylül gecesi Osmanlıları aramak için Timiş Nehri’nin karşı yakasına geçirir fakat Osmanlı kuvvetlerinden hiçbir iz bulamazlar.

3. Anlaşmazlıkla Başlayan Kavga

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

Süvari birlikleri ordugâha dönerken önlerine bir çingene kervanı çıkar ve kervandaki kadınlar askerlere “schnapps” adında dönemin meşhur içkilerinden vermeyi teklif eder. Süvariler ise bu teklife hayır diyemez ve hep birlikte içmeye koyulurlar. Müteakiben ordugâhtan kontrol amaçlı gönderilen yeni piyade grubu Süvarilerin eğlencesini görüp onlara katılmak ister. Ancak süvariler bu isteklerini kabul etmez ve içkilerini korumak amacıyla bulundukları konumu tahkim ederler. Halen daha sarhoşken piyadelerle ateşli bir münakaşaya tutuşan süvariler, piyadelerin üzerine yürümesiyle kavganın fitilini ateşler. Karanşebeş savaşı bu şekilde başlar ve tarihin en ilginç muharebesi olarak anlatılır.

4. Kendi Ordusuyla Savaşan Süvariler

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

Askerler arasında çıkan arbede bir askerin silahını ateşlemesiyle kısa sürede çatışmaya döner. Bazı piyadeler kavgayı sonlandırmak ve süvarileri korkutmak için “Turci! Turci!” diye bağırmaya başlar. Bunu duyan süvariler ve arkadaşlarının yalan söylediğinden bihaber piyadeler gerçekten Türklerin geldiğini sanıp kaçmaya başlarlar. Ordunun rütbeli süvarileri her ne kadar kaosu sonlandırmak için arka arkaya Almanca “Halt!” yani “Dur!” diyerek askerleri durdurmaya çalışsa da bu eylem, ateşe benzin dökmek gibi bir etki yaratır; zira yukarıda da bahsettiğimiz gibi birbirinin dilinden anlamayan bu askerler rütbeli süvarilerin seslenişini “Allah Allah!” diye algılar ve kaotik ortam daha da büyür.

5. Keşmekeş Sonrası Firar

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

İçinde bulundukları kaostan kaçmaya çalışan çatışmanın baş aktörü hafif süvari birliği, ordugâha doğru hızla ilerlerken henüz ne olup bittiğine dair hiçbir fikri bulunmayan komutan Topçu General Colloredo, bunun Osmanlı ordusundan gelen bir süvari saldırısı olduğunu düşünür. Hemen topçu ateşi emri vererek savaşı bambaşka bir noktaya taşır. Oysa kendi askerlerine ateş ederler. Topların patlamasıyla ayağa kalkan kampta ki askerler ise ordugâhın baskın yediğini düşünüp hızla bulundukları bölgeden kaçmaya başlarlar. Askerler kaçarken gördükleri her gölgeye ateş etmeye başlarlar ve Arşidük 2. Joseph güç bela derenin aşağısına itilerek canını kurtarır.

6. Osmanlının Bölgeye Gelişi

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

İç çatışmadan yaklaşık iki gün sonra 1. Abdülhamit’in emriyle Serdar-ı Ekrem sıfatı verilmiş Sadrazam Koca Yusuf Paşa nezaretindeki yaklaşık 400.000 kişilik Osmanlı Ordusu Karanşebeş bölgesine varmıştır. Gördükleri duruma şaşırsa da kısa süre içerisinde bölgeyi kolayca ele geçirir. Tek bir kurşun dahi atmadan, kılıç sallamadan ve maddi manevi herhangi bir zayiat vermeden Şebeş zaferi elde edilmiştir. Avusturya ordusu kendi kendiyle savaşıp bölgeden çekilmiş ve ölülerini bile kaldıracak zaman bulamamıştır. Bu trajikomik olay Avusturya kaynaklarında yukarıda anlattığımız şekilde nakşedilmiştir. Ancak madalyonun bir de diğer tarafı vardır, tarih objektif ve tarafsız bakılmalıdır.

7. Osmanlı’ya Göre Karanşebeş

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

Koca Yusuf Paşa Karanşebeş yakınlarına geldiğinde tahkimat kurup beklemeye başlar. Muhadiye’den gelen kalabalık bir yeniçeri piyade birliği, Osmanlı ordusuna dahil olur ve Avusturyalı casuslar telaşa düşer. Aynı gün Rus cephesinden bir haberci gelmiş ve mektup da Özi Kalesinin kaybedildiğini içeren bir haber getirmiştir. Fakat Koca Yusuf Paşa bu haberin değiştirilmesini isteyip, Özi Kalesinin Osmanlı tarafından ele geçirildiğini yazdırmış ve tüm orduya bu şekilde okutmuştur. Bu haberle ordugâh şenlik havasına bürünmüştür. Morallerini yükselten bu haber sonrası Osmanlı ordusundan bir tabur, Avusturya tabyasına hücum edip onu ele geçirmiştir.

8. Avusturya’nın Geri Çekilme Olayı

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

Avusturya komuta heyeti; Osmanlı ordusunun zafer şenliği yapmasını ve bir tabyanın ele geçirilmesini sonraki gün üç taraftan sarılmış bir biçimde Avusturya tabyalarına Osmanlının saldırı yapacağı şeklinde yorumlar. Oysa böyle bir tertip Osmanlı kurmayları tarafından düşünülmemiştir. 2. Joseph, kuvvetlerine kesin ricat emri verir ve ordu çekilirken süvari birliklerini artçı olarak arkada bırakmıştır. Avusturya Ordusu köprüyü geçerken iki asker arasında içki mevzusundan dolayı kavga patlak verir ve bu kavga “Türkler geliyor!” feryatları ile büyük bir telaşa neden olmuştur. Köprüde birbirinin üzerinden basıp geçen ve sıkışan ordu mensuplarından dolayı Avusturya ordusu ciddi zayiat verir.

9. Tarihe Geçen Karanşebeş Zaferi

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

Bu sırada köprüde olan kargaşayı fırsat bilen Çerkes Hasan ve birlikleri, çekilmekte olan Avusturya kuvvetlerini takibe alırlar. Düşman ordusu Şebeş kasabasında Osmanlı güçlerini durdurmak için önce kasabayı ateşe verir sonra ise yangından kaçanları kılıçtan geçirip, kolayca zafer ilan edilir. Serdar-ı Ekrem Koca Yusuf Paşa karargâhını Avusturyalıların karargâhında bulunan imparator mahalline sevk eder. İlerleyen süreçte Osmanlı ordusu Pançova’yı yakıp, Belgrat’ın karşısına varıncaya kadar çatışmaya devam eder. Osmanlı birlikleri 80’den fazla top ele geçirmişlerdir. Ganimet cephane ve diğer eşyaların hesabı tutulamayacak kadar çoktur. Bu olay tarihin en ilginç muharebesi olarak, Karanşebeş savaşı adıyla kayıtlara geçer.

10. Muharebe Sonrası Kazanımlar

Tarihin En İlginç Savaşı Karanşebeş Muharebesi

1. Abdülhamit savaş sonrası “Gazi” unvanı almıştır. 2. Joseph ise Osmanlı Devleti’nin Rus akınlarında yenilmesinden cesaret alıp Belgrat’ı ele geçirdi. Sonrasında ise Fransız İhtilali’nin sonuçlarından korkup geri çekildi. Osmanlı Devleti Çarlık Rusya’yla yapılan savaşlarda başarı gösterebilseydi, muhtemelen Şebeş Muharebesi hayati bir zafer olarak tarih sayfalarımızda yer alacaktı. Olaya her iki taraftan da bakmaya çalıştık ve sizlere tarihin en ilginç savaşını aktardık. Arşivlere göre Avusturya kaynaklarının kendilerini eleştirdikleri görülmekte; zira Osmanlı kaynakları da Avusturyalıların yaptığı hatadan bahsetmekte ama taraflar arasında bir savaşın olduğu söylenmektedir.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
7
Beğen
Mutlu Mutlu
0
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
3
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
0
Üzgün
Olamaz Olamaz
0
Olamaz
Kızgın Kızgın
0
Kızgın
Komik Komik
8
Komik
İlginç İlginç
3
İlginç

Yorum bırak