Antlaşmalar, iki veya daha fazla ülke arasında yaşanan sorunlara hukuki bir çözüm getirmek amacıyla yapılır. Devletlerarası barışı sağlamak için imzalanan bu belgeler, vatandaşların refah içinde yaşamasının en önemli adımlarından biridir. Ciddi özenle hazırlanmış bu tarihi evraklar, ülkelerin geçmişlerine ışık tutarlar. İşte siz değerli okuyucularımız için derlediğimiz tarihte şimdiye kadar imzalanmış, okuduğunuzda sizi şaşkınlığa uğratacak en çılgın antlaşmalar… Keyifli okumalar!

1. Kellogg-Briand Paktı

Tarihteki en çılgın antlaşmalardan biri olan ve 1928 yılında Paris’te imzalanan Kellogg-Briand Paktı, savaşı yasaklamak üzere tasarlanmıştır. O yıllarda, milletlerin artan askerîleşmesini durdurmanın ve küresel çatışmaların bir daha yaşanmamasını sağlamanın bir yolu olarak tanıtılmıştır. Savaşın ulusal siyaset aleti olarak kullanılmasını yasaklamak üzere oluşturulan bu antlaşma; Avustralya, Almanya, Yeni Zelanda, Fransa, Çekoslovakya, Kanada, Polonya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi 15 ülke tarafından imzalanmasına rağmen başarısız olmuştur ve on yıldan biraz daha uzun bir süre sonra İkinci Dünya Savaşı patlak vermiştir.

2. Washington Antlaşması

Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık arasındaki birçok sorunu çözmek için hazırlanan Washington Antlaşması, 1871 yılında imzalanmıştır. Bu antlaşmaya sebebiyet veren şey ise, ülkelerin sakinlerinden birinin bir domuzu öldürmesi! Domuzun vurularak öldürülmesi, her iki ülkenin de küçük bir adayı işgal etmesine sebebiyet vermiş ve 12 yıl süren bir anlaşmazlığa neden olmuştur. İngilizlerin tetikçiyi tutuklamakla tehdit etmesi üzerine, ABD askerleri adaya gelmiştir. Giderek artan bu kışkırtıcı durum sonucunda barışçıl bir sonuç elde etmek amacı ile bu antlaşma iki taraf arasında arabuluculuk yapmış ve Almanya Kralı Kaiser Wilhelm’in, ABD’nin San Juan Adası’nda yaşanan bu olayda haklı olduğuna karar vermesiyle sonuçlanmıştır.

3. Louisiana Purchase Antlaşması

Mississippi Nehri’nin batısında bulunan Louisiana, Amerika Birleşik Devletleri tarafından Fransa’dan 1803 yılında satın alınmıştır. ABD tarihindeki en büyük toprak alımı olan bu bölge, tam tamına 2,100,000 km²’lik bir alanı kapsamaktadır ve ABD bu bölge için Fransa’ya 15 milyon dolar ödemiştir. Bu hesapla hektar başına sadece 7 cent ödeme yapmış olmaktadır. Paris’te imzalanan antlaşma ABD topraklarının büyük oranda genişlemesini ve stratejik açıdan güçlenmesini sağlamıştır. Federal yapının sağlamlaşmasıyla beraber, ABD’nin yayılma politikasına doğru bir eğilim göstermesine sebep olmuştur. Günümüzde ise birçok ABD eyaletini oluşturan bu bölge, ülke topraklarının %23’üne denk gelmektedir.

4. Küba-Amerika Antlaşması

İlk kez 1903’te, ardından 1934’te imzalanan ve tarihte imzalanmış enteresan antlaşmalardan biri olan Küba-Amerika Antlaşması, Küba ve ABD arasındaki tuhaf bir iflas anlaşmasıdır. Guantanamo Körfezi, Amerika Birleşik Devletleri’ne ücret karşılığında kömür ve deniz üssü olarak kiraya verilmiştir. Daha da tuhaf olan şey ise, kira kontratının belirsiz olması ve ABD’ye bölgeyi gerekli gördüğü sürece kullanma fırsatı verilmiş olmasıdır. Bu olay, nihayetinde ABD hükümetinin bir gözaltı merkezi açmasına yol açmıştır. Sonrasında, pek de iyi ilişkileri olmayan bu iki ülke arasında büyük bir gerginlik meydana gelmiştir.

5. Berberi Antlaşmaları

Berberi Antlaşmaları; Berberi Devletleri olarak da bilinen, yarı özerk Kuzey Afrika şehir devletleri; Tunus, Cezayir, Trablus ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki çeşitli anlaşmalardan oluşmaktadır. Bu antlaşma, o dönemde Kuzey Afrika şehir devletleri tarafından şantajın kullanılmasını ve bunun Amerika Birleşik Devletleri tarafından ödenmesini yasallaştırmıştır. İmzalanan bu ilginç antlaşmanın temelinde ise ABD’nin nakliye çıkarlarını korumak; bölgede bulunup ele geçirilen ABD’li denizci ve tüccar mahkûmların güvenli bir şekilde serbest bırakılmaları için korsanlara ödeme yapmasını gerektiren bir dizi maddeler yatmaktadır.

6. Tilsit Antlaşması

Şimdiye kadar imzalanmış en çılgın antlaşmalardan bahsederken, Tilsit’e yer vermemek olmazdı. 1807 yılında Rusya ve Fransa arasında imzalanan Tilsit Antlaşması’nın nerede imzalandığı ise bu antlaşmayı oldukça ilginç kılıyor. Bir sal üzerinde! Hayır, yanlış okumadınız. Rusya ve Prusya’ya karşı kazandığı zaferler sonrasında Napolyon, Büyük Britanya’ya yoğunlaşmak istediği için barış görüşmelerini başlatmak istedi. Ancak bir sorun vardı. Ne Fransız İmparatoru ne de 1. Alexander barış için bir diğerinin yanına gitmeyi kabul ediyordu. Bundan dolayı, iki kamp arasında bulunan Neiman Nehri üzerine karşıt taraflar için çadırlar kurulmuş bir sal inşa edildi. Birkaç gün süren müzakereler sonucu antlaşma imzalandı.

7. Göçmen Kuş Antlaşması

Bu antlaşma, 1990’ların başında üreme mevsimi için yetiştirilen kuş türlerinin, farklı amaçlarla öldürülmesine dayanmaktadır. Bu içler acısı olayın durdurulması ve bütün bu değerli kuş türlerinin ticari amaçlarla öldürülmesini engellemek için “MBTA” olarak bilinen, “Migratory Bird Treaty Act” yani Göçmen Kuş Anlaşması Yasası, orijinalinde; ABD ve Kanada arasında, 1918 yılında imzalanmıştır. Bu yasa temelde doğal yaşam döngülerinin bir parçası olarak göç eden kuşları korur; avlanmasını, yakalanmasını ve ihracatını yasaklar. Antlaşmayı özel kılan şey ise 800’den fazla kuş türünü koruma altına almış olmasıdır! Yasayı kabul eden ülkelerin sayısı ise, Japonya, Rusya ve Meksika başta olmak üzere gün geçtikçe artmaktadır.

8. Tordesillas Antlaşması

Tordesillas Antlaşması, 15. yüzyılın sonlarında iki süper güç haline gelen İspanya ve Portekiz arasında imzalanan bir antlaşmadır. İspanyol ve Portekizli kâşifler tarafından Avrupa dışında yer alan yeni toprakların keşfinden sonra, iki ülke bu bölgelere kimin sahip olması gerektiğine karar vermeye çalışırken anlaşmazlığa düşmüştür. Harita eksikliği ve ülkelerin kendi imparatorlukları dışında kalan topraklar hakkındaki bilgi yetersizliğinden dolayı İspanya’ya, Kuzey ve Güney Amerika’da bulunan neredeyse tüm topraklar verilirken; Portekiz, Brezilya’nın yalnızca küçük bir bölümüne sahip olmuştur. Antlaşmanın belki de en ilginç kısmı ise 1494 yılında imzalanan bu belgenin diğer Avrupa ülkelerini kapsamamış, sadece bu iki ülke arasında imzalanmış olmasıdır.

9. Açık Semalar Antlaşması

Batı ve Doğu blokları arasında yer alan, 34 ülkeyi kapsayan Açık Semalar Antlaşması; bölgelerin hava güvenliğini sağlamak amacıyla 1992 yılında Helsinki’de imzalanmıştır. Kara üzerinde belirlenen sınırlar gibi, ülkelerin hava sahaları da bölgelere ayrılmıştır. Bu kapsamda, antlaşmayı imzalayan ülkelerin kara sınırlarının üzerlerinde gözlem uçuşları gerçekleştirilmektedir. Antlaşmayı en çılgın kılan özellik ise dünya üzerinde şimdiye kadar imzalanmış olan, teknik açıdan en detaylı antlaşma olmasıdır. Bununla birlikte teknolojik gelişmelere ayak uydurmak amacıyla sürekli olarak yenilenmesidir. ABD 22 Mayıs 2020 tarihinde bu antlaşmadan çekildiğini beyan etmiştir.

10. Dahala Khagrabari Antlaşması

Şimdiye kadar imzalanmış en çılgın antlaşmalar arasından bir diğeri ise Hindistan ile Bangladeş arasındaki bazı sınır anlaşmazlıklarına çözüm bulmak için yapılmıştır. İki ulus da kendi içlerinde, resmi olarak, diğer ülkenin toprağı sayılan birtakım yerleşim bölgelerini bulundurmaktaydı. Yani bazı Bangladeş toprakları, Hindistan’a ait bölgelerdeydi; bazı Hindistan toprakları ise Bangladeş’e ait yerleşim yerleriyle çevriliydi. Dahala Khagrabari ise dünya üzerindeki tek “üçüncü dereceden yerleşim bölgesi” olduğu için buna verilebilecek en ünlü örnektir. Bu yerleşim yeri; Bangladeş’te bulunan, Hindistan’a ait bir bölgenin içinde yer alan, Bangladeş yerleşim bölgesinin Hint toprağıydı! Sorun, 2016 yılında antlaşma imzalanması ile birlikte çözüldü ve burada yaşayan insanlar, sağlık kurumlarına, okullara ve diğer hizmetlere çok daha kolay erişebildi.