Sanatın her dalı hayatın her anını insana anlatmak için bir ayna görevi görür. Bununla birlikte yaşadıklarımıza farklı bir açıdan bakmamızı sağlar. Dünyadaki birçok sektörde erkek egemenliği hakim olsa da bu durum son yıllarda değişmeye başladı. Kadınlar artık hayatın her anında daha cesur adımlar atmaktadırlar. Sinema sektörü de bu alanlardan biri. Başarılı kadın yönetmenler ve senaristler işledikleri konularla topluma ve sinema severlere yeni bir pencere aralıyor ve olayları farklı noktalardan inceliyorlar. Biz de kadın yönetmenlerin elinden çıkmış en başarılı 10 yerli film listemizi sizler için hazırladık. Keyifli okumalar!
1. Mustang
Mustang son yıllarda özellikle uluslararası film festivallerinde adından sıkça söz ettirmeyi başaran yönetmen Deniz Gamze Ergüven’in filmidir. Mustang, Fransa’da büyüyen yönetmenin ilk uzun metraj filmi olma özelliğine de sahiptir. Beş kız kardeşin bir yanlış anlama sonucu ortaya çıkan dedikodular nedeniyle ev hapsi cezası alması işlenmektedir. Bu süreçte yaşanılan olaylar toplum baskısının etkilerini de gözler önüne sermektedir. Kadın erkek eşitsizliği, cinsiyet ayrımcılığı da verilen mesajlar arasında yer almaktadır. Türkiye ve uluslararası alanda büyük ses getiren film, 2016 yılında yabancı dilde en iyi Oscar adayı olmuştur. Ayrıca film Fransa’da düzenlenen César film ödüllerinde “En İyi Film” ödülünü almıştır.
2. Zefir
Yönetmen Belma Baş’ın 2010 yapımı dram filmi Zefir, kadın yönetmenlerin ellerinden çıkmış en başarılı 10 yerli film arasındadır. Filmin başrolünde Vahide Perçin yer almaktadır. Zefir, anneannesi ve dedesi ile birlikte yaz tatilini geçiren bir kız çocuğunun hikayesini işlemektedir. Annesinin onu terk etmesi sonucu aralarında yaşanan kavga ve karmaşık duygular izleyiciler geçmektedir. Yönetmenin daha önce çektiği birçok kısa film olmasına rağmen Zefir ilk uzun metraj filmi olarak yönetmenin filmografisinde yer almaktadır. 35. Toronto Uluslararası Film Festivali’nde ve 47. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde gösterimleri bulunan film, 30. İstanbul Film Festivali’nde “En İyi Senaryo” ödülünü kazanmıştır.
3. Tereddüt
Yönetmen ve yapımcılığını Yeşim Ustaoğlu’nun üstlendiği Tereddüt’ün başrollerinde Ecem Uzun, Funda Eryiğit ve Mehmet Kurtuluş yer almaktadır. Filmde taşrada bir hastaneye tayini çıkan şehirli bir psikiyatrist Şehnaz’ın hastası Elmas ile yaşadığı olaylar anlatılmaktadır. İki karakterin bir araya gelmesiyle ikili kendi hayatları hakkında sorgulamaya başlarlar. Bu sayedeyse düşünce şekillerinde birtakım değişikliğe giderler. Şehnaz hastasıyla yaşadığı olaylar sonucu evliliğini de sorgulamaya başlar. Tereddüt yayınlandığı dönemden itibaren birçok festivalde izlendi ve aday olarak gösterildi. 53. Uluslararası Antalya Film Festivali’nden sayısız ödülle döndü.
4. 11’e 10 Kala
Pelin Esmer tarafından yazılıp yönetilen 2009 yapımı 11’e 10 Kala, kapıcı Ali ile koleksiyoncu Mithat beyin arasındaki tuhaf ilişkiyi anlatmaktadır. Birbirleriyle tamamen farklı olan bu ikili film süresi boyunca dönüşüme uğrarlar. Emekli memur olan Mithat Bey, apartman kapıcısı Ali’yle ortak bir amaçta birleşir. Mithat Bey’in koleksiyon tutkusu ve Ali’nin işini kaybetmek korkusu birleşince birbirlerinin kaderini değiştirirler. Bu iki insanı birleştiren ortak nokta ise deprem olayıdır. Kapıcı rolünde Nejat İşler yer alırken Mithat Bey’i Pelin Esmer’in amcası oynamaktadır. 11’e 10 Kala 16. Altın Koza Film Festivali’nde “En İyi Senaryo” ödülünü almıştır.
5. Atlıkarınca
2010 yapımı Atlıkarınca İlksen Başarır’ın yönetmen koltuğunda oturduğu filmdir. Mert Fırat ve Nergis Öztürk’ün başrollerini paylaştığı film ensest konusunu işlemektedir. Filmde babası tarafından istismar edilen küçük bir kız çocuğunun hikayesi anlatılmaktadır. Dışarıdan bakıldığında sıradan bir aile gibi görünen bu evde aslında hiç kimsenin fark etmediği büyük dramlar yaşanmaktadır. İlksen Başarır’ın objektifinden sinema perdesine yansıtılan bu olay görmezden gelinen büyük bir suça da dikkat çekmektedir. İzlerken insanı rahatsız etse de böyle durumların göz ardı edilip yok sayılmaması toplumun bu konuda bilinçlenmesi adına yapılan başarılı bir toplumsal filmdir.
6. Güz Sancısı
2009 tarihinde yayınlanan Güz Sancısı Tomris Giritlioğlu filmidir. Yılmaz Karakoyunlu’nun aynı adlı eserinden uyarlanan filmin senaristliğini Etyen Mahçupyan üstlenmiştir. Filmin yıldızları arasında ise Beren Saat, Murat Yıldırım, Okan Yalabık bulunmaktadır. Suyun Öte Yanı ve Salkım Hanım’ın Taneleri filmlerinin devamı olarak görülen Güz Sancısı 6-7 Eylül Olayları’nı göstermektedir. Bu nedenle de tartışmalara neden olmuştur. 1950’li yıllarda geçen olan Behçet’in hikayesine odaklanmaktadır. Hukuk Fakültesi’nde öğrenci olan Behçet, babasının zoruyla siyasete katılır. Aynı zamanda Rum olan komşusuna da aşk beslemeye başlar. Ancak siyasetin içine giren Behçet, aşkıyla olan farklılıklarını yok edemez.
7. Toz Bezi
2015 yapımı Toz Bezi, Ahu Öztürk’ün yazıp yönettiği filmdir. Nazan Kesal ve Asiye Dinçsoy, Serra Yılmaz ve Didem İnselel’in başrolleri paylaştığı film, göç nedeniyle İstanbul’a gelen iki kadının hikayesini anlatmaktadır. İstanbul’da yaşayabilmek için temizlik işlerine giden bu iki karakterin hayatı anlamaya çalışırken yaşadıkları olaylara şahit oluyoruz. İki farklı amaç için yaşamaya devam eden karakterler bir noktada birbirlerinin dostu olur. Biri İstanbul’dan ev almak için çaba gösterirken diğeri kocasının neden evi terk ettiğini anlamaya çalışmaktadır. 35. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde En İyi Film, En İyi Kadın Oyuncu, En İyi Senaryo ödüllerini kazanmıştır.
8. Ah Gözel İstanbul
2020 yapımı belgesel film olan Ah Gözel İstanbul, Zeynep Dadak’ın yönetmenliğini yaptığı filmdir. Kadın yönetmenlerin elinden çıkmış en beğenilen 10 yerli film arasında yer alan Ah Gözel İstanbul, 57. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ve 39. İstanbul Film Festivali’nde gösterim almıştır. Film, İstanbul doğumlu Ermeni tarihçi Eremya Çelebi Kömürciyan’ın 17. yüzyılda yazmış olduğu seyahatnameden esinlenmiştir. Hem tarihi hem de günümüzden izler taşıyan Ah Gözel İstanbul, şehri izleyiciyle buluşturmaktadır. 300 yıllık bir geçmişle İstanbul sokaklarını keşfeden film, yapım aşamasıyla birlikte yaklaşık 3 buçuk yıl sürmüştür.
9. Kaygı
Ceylan Özgün Özçelik tarafından yönetilen 2017 yapımı Kaygı, psikolojik gerilim filmidir. Filmin ilk gösterimi 2017 yılında 67. Berlin Uluslararası Film Festivali’nde gösterilmiştir. Algı Ege’nin başrolü üstlendiği filmde Özgür Çevik ve Kadir Çevik gibi isimler de yer almaktadır. Sivas Katliamı’nı anlatmamasının yanı sıra onunla ilgili öğeler barındırması nedeniyle film toplumsal gerçekçi bir film olma özelliği göstermektedir. Medyanın olaylara bakışını eleştiren film, Hasret’in iç dünyasına odaklanmaktadır. Anne ve babasını trafik kazasında kaybeden Hasret, medya sektöründe çalışmaktadır. Uzun bir süre her gün aynı kabusu gören Hasret, herkesten uzaklaşarak geçmişi hatırlamaya çalışır. Bu çabasıyla ebeveynlerinin ölümüyle ilgili şüpheye düşmeye başlar.
10. Çoğunluk
Seren Yüce’nin yazıp yönettiği Çoğunluk, 2010 yapımı filmdir. Basit bir hayatı olan 20’li yaşlarda Mertkan, inşaat sektöründe çalışan babasına yardım etmektedir. Açıköğretimde üniversite okuyan Mertkan; arabayla şehri turlar, arkadaşlarıyla eğlenir. Ailesi tarafından askere gönderilmek istenen Mertkan onlara karşı çıkmaktadır. Hayatını basit bir şekilde yaşayan Mertkan bu basitlikten de memnundur. Bir gün Gül isimli bir kızla tanışır ve yeni bir ilişkiye başlar. Bu ilişki ve yaşadığı hayat Mertkan’ı etkilemektedir. Ancak Gül’ün kökenleri Mertkan’ın babasını rahatsız eder ve Mertkan’ı etkilemeye çalışır. Filmin başrollerinde Bartu Küçükçağlayan, Nihal Koldaş, Settar Tanrıöğen ve Esme Madra yer almaktadır.
