Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

5 dk okuma süresi


Eğer daha önce ifade ettiğiniz fikirlerinizin ve duygularınızın bir duvara çarpar gibi etkisiz kaldığını hissettiyseniz, bu muhtemelen bencil biriyle daha karşılaştığınıza işarettir. Öyle ki bencil insanlarla tartışmaya kalkışmak, neredeyse sistematik olarak göz ardı edilmenize sebep olacak ve yalnızca sizin zarar görmenize yol açacaktır. Hep haklı olduğunu ısrarla savunan bencil insanların göze çarpan en önemli özellikleri ise kendilerini hiç farkına varmadan hızla yalnızlaştırabilmeleri diyebiliriz. Bu kendini aşırı önemseme hali aynı zamanda bazı kişilik bozukluklarının tetikleyicisi ve habercisi olabilir. Sizler için bencil insanların özelliklerini, onlarla iletişim kurmanın ideal yollarını ve psikolojinin bu insanlar üzerine söyleyeceklerini listeledik. Keyifli okumalar dileriz!

1. Kibir

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Konfüçyüs kibir hakkında şöyle söyler: “Kendine hayran olanlara, kimse hayran olmaz.” Bir insanda bencilliğin en büyük habercisi kibirdir. Kibrinin etkisi altına girmiş biri önce hızla kendini toplumdan soyutlar, sonra da kendini toplumun en üst kademesinde görür. Düşünceleri ve fikirlerinin kimsenin aklına gelemeyeceği kadar zekice olduğuna inanırken, tepki gören davranışlarının da devamlı yanlış anlaşıldığına, aslında hiçbir hatası olmadığına inanır. En büyük problemlerin çözümlerinin kendinde olduğuna inanırken, aslında problemin kendisi olduğunu fark edemez. Her şeyden önce kendini tanrılaştırma durumu diyebiliriz kibir için. İşte tam da bu yüzden bütün dinlerde de en büyük günahlardan biri olarak bahsedilir hakkında.

2. Kontrolsüz Bireysellik

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Doğan Cüceloğlu’na göre, ben duygusu varoluşsal bir özellik olmakla beraber zararsızdır. Bencilleşmek bu ben duygusunun ihtiyaçlarının kontrolden çıkmasına ve çevreye zarar vermeye başlamasına denir. Bireysellik ve bencillik arasında önemli bir çizgi vardır. Bireysel insan, ayakta durabilmek için diğer insanlara ihtiyaç duymayan, karar alma ve uygulama becerisine sahip olan, kendi hayatların ve sorumlu olduğu diğer hayatların farkında olan kişidir. Yani bireysellik bir anlamda insanın öz saygısını diri tutmak için görev almaya istekli olmasıdır. Öte yandan bencil insan aslında bu ihtiyaçlarını giderebilmek için diğer insanlara derin bir ihtiyaç duyan, fakat çevreye ihtiyaç duymanın zayıf ve aşağılık bir his olduğuna inandığı için öz saygısızlık geliştiren insandır.

3. Sınıf Ayrımcılığı

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Bencilliği kapitalizmin tam merkezinde görmek mümkün. Dolayısıyla da sınıf ayrımcılığının ortaya çıkışını tetikleyen temel unsurun içinde insanın kendini özel ve ayrıcalıklı hissetme dürtüsünü gösterebiliriz. Kapitalist psikolojiye göre insan zaten başlangıçtan beri bencildir ve nesilden nesile aktarılacak bir emek istismarı geliştirmesi kaçınılmazdır. Bencillik, kapitalizm içinde aşağıdan yukarıya doğru artan bir özellik. Yani bencil bir insanda rastlanabilecek özellikler arasında, nitelikli ve özel olmaya karşı geliştirilmiş bir hırs var denebilir. Bu hırs sonradan öğrenilmiş olabilir fakat beklenilen senaryo aile içinde öğrenilmiş olmasıdır. Çünkü sınıf ayrımcılığı toplum içinde zaman içinde geliştirilen bir yapıyla tetiklenir.

4. Anksiyete

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a göre “insanın psikolojik doğası yalnız yaşamaya göre odaklanmamıştır.” İnsan sosyal bir varlıktır ve sosyal bir yapının bir parçası olabilirse mutlu olacaktır. Bu özellikleri dolayısıyla insan devamlı yalnızlığını giderme arayışındadır. Ancak modern toplumun beklentilerinin artışıyla birlikte sosyal dayanaklar azalıyor ve stres miktarı tavan yapıyor. Bu da ciddi düzeyde kaygı bozukluğunun gelişmesine ve anksiyeteye sebep oluyor. Bu zincirleme etkilerin sonucunda da insan kaygılarını gidermek, topluma kendini kabul ettirmek için tırnaklarını keskinleştiriyor ve iyi olanları elemeyi deniyor. Diğer herkesin en iyi özelliklerini onlardan söküp alarak kendine yerleştirmek isteyen aşırı bencilleşmiş bir insan yapısı oluşuyor.

5. Sabit Karakter

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Özgüvenli insanlar, olumlu ve olumsuz yanlarını tespit edebiliriz ve bu özellikleri üzerine çalışabilirler. Eleştirileri kaldırabilir ve onlardan kendilerine fayda sağlayabilecek çıkarımlar yapabilirler. Girişimci davranabilirler ve hesaplanabilir riskler almaktan çekinmezler. Ancak bencil insanlar bu özelliklerin tam tersidir. Sınırlarına hiç hâkim olmayan bencil kişi ne hatalarını fark edebilir ne de fark ettirilmesine müsaade eder. Eleştirileri hakaret veya aşağılama olarak algılamakla beraber, kendisiyle ilgili herhangi bir negatif yönlü yorumda agresifleşir. Sabit karakterli olmak, değişime ihtiyaç duymamak ve kendini her seferinde yeterli bulmak, bencil bir insanın en belirgin özellikleri arasındadır.

6. Empati Eksikliği

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Bencil insanların kişilik yapıları, kendi psikolojik sınırlarını aşamadıkları için kendilerinden farklı insanlara karşı empati yapmakta güçlük çeker. Bununla birlikte, başkalarıyla ve başkalarının gerçekleriyle bağlantı kuramadıkları için onları görmezden gelme eğilimi geliştirirler. Bencil insan kendi ihtiyaçlarına ve hedeflerine aşırı odaklıdır. Empati yapamadığı için çevresindeki insanların aynı eğilimlerde olduğuna inanır. Kendi sorunlarının tamamını kendisinin çözebileceğine inandığından, başka insanların da böyle yapabileceğine inanarak insanların sorunlarına yardımcı olmayı istemez. Çoğunlukla üzgün ve mutsuz olmayı, “yalnızca ilgi istiyor” olarak yorumlama eğiliminde olurlar.

7. Narsisizm

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Narsisizm veya bir diğer adıyla özseverlik, kişinin kendi zihnine duyduğu hayranlığa denir. Bencil insanların her birine doğrudan narsist damgası yapıştıramayız. Fakat narsist tanısı konulan her insan bencildir. Firavunlar, diktatörler ve Roma sezarlarında da ilerlemiş versiyonları görülen narsizm, genel olarak başkalarının düşünce ve duygularına gereken ilgiyi gösterememektir. Plan ve hedeflerine aşırı bağlı olan narsistler, başarısız olduklarında da tam anlamıyla çökerler. Çünkü dünya onların çevresinde dönüyordur ve başarısızlık onlar için dünyanın sonu gelmiş gibi bir etki yaratır. Hep haklı olduğunu içten bir eminlikle savunan narsist insanların özellikleri, bencil insanların varabileceği son noktadaki özellikleridir.

8. Manipülasyon

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Kendi çıkarları ve istekleri doğrultusunda yaşadığından, bencil insanlar ahlak sınırlarını esnetmeye en yatkın kişilerdir. İstekleri ve ihtiyaçları doğrultusunda başka insanları kullanmaktan ve onlardan yararlanmaktan çekinmezler. Bunun için de kullanacakları en etkin silah psikolojik manipülasyon teknikleridir. Genel anlamla hedefinde davranış veya kanaat değişikliği yaratan bu tekniklerin bazılarını daha önce duymuş olabilirsiniz. (Gaslighting, mobbing, endoktrinasyon) Bu tekniklerin en temel işlevi uygulanan kişide çevresinde etkin zararlar yaratan özellikler olduğu inancı yaratmak ve kendini tavsiye edildiği yönde değiştirmesini sağlamaktır. Reklam sektöründe sıklıkla kullanılan bu yöntem, bencil insanların elinde şantaj gibi yüz kızartıcı suçlara kadar ilerleme gösterebilir.

9. Kaliforniya Sendromu

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Kaliforniya sendromuna yakalanmış kişilerde hazcılık (hedonizm) belirgin ölçüde fazladır. Hedonist insanlar ise zevkleri ve refahı her şeyin üstüne koyan ve onlara sahip olduğunda içlerinde boğularak başka hiçbir şeyi göremez hale gelen insanlardır. Doğal olarak hedonist bir insan, zevki ve refahı elde etmek için zaman içinde bencilleşir ve onları kaybetmemek için de sivrileşir. Kaliforniya sendromu, biri insanın bünyesi hedonizmi, egoizmi ve bencilliği yüksek düzeylerde barındırır. Bu sendroma sahip olan insanlar ilerleyen aşamalarda gittikçe yalnızlaşıyor ve depresyona aday hale geliyorlar. Beklentileri devamlı artıyor ve doyumsuz hale geliyorlar. Her bencil insanın potansiyel bir Kaliforniya Sendromu adayı olduğunu özellikle belirtelim.

10. Provokasyon

Hep Haklı Olduğunu Savunan Bencil İnsanların Özellikleri

Etik değerleri zamanla erozyona uğrayan bencil insanlar, bir süre sonra sürdürülebilir iletişimler kuramamaya başlarlar. İş birliği konusunda başarısız olurlar ve birlikte çalışmaktan kaçınıp liderliğe soyunmaya başlarlar. Haklı olduğunu ve hep kendisinin dinlenmesini gerektiğini şiddetle savunan bencil insanların en tehlikeli iletişim özellikleri provokasyondur. İstekleri konusunda aşabilecekleri sınırlar bencil olmayan insanlara göre geniş olduğundan, karşılarındaki insanların zayıflıklarını dürterek kışkırtmayı denemeleri kaçınılmazdır. Böyle insanların etkilerini hafife almak veya agresifliklerini alttan almak yalnızca daha fazla ileri gitmelerine sebep olur. Dolayısıyla bir bencil bir provokatörden etkilenmemek için onun kullandığı dile uyum sağlamakta fayda var.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
8
Beğen
Mutlu Mutlu
0
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
0
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
0
Üzgün
Olamaz Olamaz
1
Olamaz
Kızgın Kızgın
1
Kızgın
Komik Komik
1
Komik
İlginç İlginç
2
İlginç

Yorum bırak