Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

5 dk okuma süresi


Tarihi olarak pek çok kültürün etkilerini üzerinde bırakan Bosna Hersek, adeta birçok medeniyetin geçiş yeri olmuştur. Bu yüzden Güney Avrupa ülkeleri arasında büyüleyici bir yere sahiptir. Geçmişinde sırasıyla İlirya, Kelt, Roma, Slav, Macar, Sırp ve Osmanlı medeniyetlerinin kökenini barındıran Bosna Hersek, tüm bu etniklerin karışımları sonucunda her zaman güzel insanlar olmuştur. El değmemiş doğasının, tarihi geçmişin, kültürün, yemeklerin, hoşgörülü bir din anlayışının bir arada bulunduğu bir memlekettir. Sıcak insanların yaşadığı gizemlerle dolu Bosna Hersek’in büyüleyici tarihi geçmişi içeriğimizle baş başa bırakalım sizi. Keyifli okumalar!

1. Erken Tarihi

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

Bosna Hersek, Neolitik çağdan beri varlığını sürdüren bir Güneydoğu Avrupa ülkesidir. Tarihi kayıtlara göre oraya yerleşen ilk topluluk İliryalılar’dı. Peki kimdi bu İliryalılar? Roma kayıtlarına göre Balkan bölgesinin (Pannonia) bir kısmında yaşamış ve günümüz Bosna Hersek, Sırbistan ve Arnavutluk topraklarında varlığını sürdürmüş bir medeniyetti. Sadece İliryalılar değil aynı zamanda erken tarihsel dönemde Keltler tarafından da iskân edildi. M.Ö. 2. yüzyıl civarlarında Roma İmparatorluğunun egemenliğine giren İliryalılar, o zamandan sonra bir Roma eyaleti statüsünü aldı. Kelime anlamı olarak “Özgürlerin Ülkesi” anlamına gelen İlirya, o zamandan sonra pek çok medeniyetin etkisi ve egemenliği altına girdi.

2. Bosna Krallığı

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

Osmanlı hakimiyetine girmeden önce Gizemlerle dolu Bosna Hersek’in ilginç bir tarihi geçmişi bulunmaktaydı. Uzun yıllar Roma Hakimiyeti, daha sonra da Bizans İmparatorluğunun bir toprağı olan Bosna Hersek, otorite boşluklarının getirdiği durumlar sebebiyle pek çok medeniyetin hakimiyeti altına girmek zorunda kalmıştır. Hunlar, Avarlar, Sırplar ve Slavlar gibi medeniyetlerin bölgede istilacı bir politika izlemesi nedeniyle istikrarsız bir durum içindeydiler. Uzun yıllar sonra tüm bu kargaşanın içinde 14.yüzyılın ortalarında doğru Tvrtko, Bosna’nın ilk Kralı oldu ve krallık kısa bir süre de olsa varlığını sürdürdü. Altın çağını yaşatan Tvrtko ülkeyi uzun yıllar Macar’lardan ve Sırp’lardan korudu.

3. Osmanlı Egemenliğine Girişi

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

Türk akınlarının 1386 yılında başladığı bölgede o zamanlar Bosna tahtında Tvrtko bulunuyordu. O zamanlar halkın büyük çoğunluğu Bogomil mezhebini savunuyordu. Bogomil dini akımı temel olarak Hristiyanlığı savunuyordu. Fakat tamamen de Hristiyanlıkla ters düşüyordu. Papalık otoritesini kabul etmiyor, haç gibi dini sembolleri benimsemiyordu. Pek çok konuda papayla ters düşen ve bu sebeple uzun yıllar boyu idamlara, işkencelere ve sürgünlere maruz kalan halk, dönemin padişahı Fatih Sultan Mehmet’in bölgeye girmesiyle kolayca İslamiyet’i benimsemeye başladılar. Kitleler halinde İslam dinine geçen Bosnalılar, Anadolu’dan gelen dervişlerle de Bektaşî’liğe yönelmiştir.

4. Osmanlı Dönemi

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

1463 yılında Bosna, Osmanlı egemenliği altına girdi. 400 yıllık bir süre boyunca da Osmanlıların etkisinde kaldı. Halkın çoğunluğu müslümanlaştı. Osmanlı imparatorluğunun mimarisini aldı. Pek çok Cami, medrese, çeşme ve binalar Osmanlı etkisinin ürünüydü. Daha önceki çağda Bizans imparatorluğunun etkilerini taşıyan binaların yanına Doğu mimarisi de eklendi. Osmanlı’dan sonraki çağlarda da Katolik mimarisi de eklenecekti. Bu dönem içinde pek çok Boşnak aydını yetişti. Çoğu da saraylarda ve devlet görevlerinde rol aldı. Bunlardan en bilineni Sokullu Mehmet Paşa ve Hersekzade Ahmet Paşa’dır. II. Bayezid ve Yavuz Selim dönemlerinde görev yapan Ahmet Paşa, tam 5 kez sadrazamlığa getirtilmiştir.

5. Avusturya-Macaristan Dönemi

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

Bosna Hersek, Osmanlı İmparatorluğu’nun 19.yüzyılda Batılı devletler karşısında yavaş yavaş yenilmeye ve hemen her konuda geri kalması sebebiyle Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından işgal edildi. Berlin Anlaşmasıyla Osmanlılar Bosna Hersek bölgesini, Avusturya-Macaristan’a savaşsız olarak bıraktı. Bu dönemde Avusturya-Macaristan’ın yaptığı reform hareketleriyle Bosna Hersek’in refah gücü tekrar yükseldi. Sebebi ise Rusya’nın finansal destekleriydi. Fakat bu durum fazla uzun sürmedi. Yaşanan etnik çatışmalar ve milliyetçilik akımının etkileriyle I. Dünya Savaşı’nın kıvılcımı Saraybosna şehrinde ateşlendi. Sırp bir gencin Avusturya arşidükünü Saraybosna’da öldürmesiyle savaş başladı.

6. Yugoslavya Krallığı

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

I. Dünya savaşının Saraybosna’da Sırp bir milliyetçinin suikast girişimiyle başlaması, Bosna Hersek’in gizemlerle dolu ve olaylı tarihi geçmişi içinde yer aldı. Savaşın sonlarına doğru daha önce Rusya’nın bölgede Yugoslavya Krallığı’nı kurmak için finanse ettiği Bosna Hersek, 1918’de Sloven, Hırvat ve Sırp Krallıklarının bir parçası, devamı olarak bu üç devletle birleştirildi. Bu istikrarsız dönemde Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun gücü iyice azalıyordu. Habsburg hanedanının yönetimi altındaki bölge bir başkaldırı hareketi gerçekleştiriyordu. Güney Slav Birliği’ni kurmak istiyorlardı. 1918’de kurulan bu birliğe de Yugoslavya Krallığı denildi. Fakat süregelen bölgenin siyasi istikrarsızlığı, etnik çatışmalar, tam olarak kurumsallaşamama sebeplerinden dolayı II. Dünya Savaşı başında işgale uğradı.

7. II. Dünya Savaşı

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

II. Dünya Savaşı, milyonlarca hayatın yok olmasına sebep olan dünyanın yaşadığı bir savaştı. Şöyle ki Hitler’in kim olduğunu bile bilmeyen ülkeler nüfusunun önemli bir bölümünü kaybetmişti. Buna tabii ki Balkan bölgesi de dahildi. Faşist ve Nazist güçlerin Yugoslavya Krallığını işgal etmesiyle o zamana kadar istikrarsızlıklara rağmen beraber yaşamış etnik kimlikler (Sırp, Boşnak, Hırvat, Sloven), Nazi Almanya’sının ideolojisi altında ezildi. Özellikle Yahudilere ve çingenelere soykırımlar düzenlendi. Bu soykırımlar düzenlenirken de ülkelerin etnik ve dini farklılıkları da kurnazca kullanıldı. Müslüman Boşnak’ların bulunduğu özel bir tümen, Hırvat’ların bulunduğu Ustaşa birlikleri kuruldu. Bu savaş sonunda yüz binlerce Sırp, yahudi ve çingene katledildi veya göçe zorlandı.

8. Sosyalist Yugoslavya Dönemi

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

Kanlı II. Dünya Savaşı, Almanya’nın yenilgisiyle sonuçlandı. 1945’li yıllarda Josip Broz Tito, Sosyalist Yugoslavya’yı kurdu. O zamana kadar sürekli olarak kışkırtılmış, birbirine düşürülmüş, katledilmiş tüm Müslüman Boşnak’ları, Ortodox Sırp’ları, Kosovalıları, Karadağlıları ve Makedon’ları, Katolik Hırvat’ları ve Sloven’leri tek bir devlette birleştirdi. O dönemde Bosna Hersek’in ülke sınırları eski haline döndü ve kültürel kimlikleri tanınır hale geldi. Böylece Sosyalist Yugoslavya’daki Bosna Hersek, 3 kurucu ülke arasındaki yerini sağlamlaştırdı. Çok uzun zamanlardan beri çile çeken bu gruplar, Tito’nun önderliğinde geçici de olsa bir huzurlu ortamı yakalamıştı. Fakat Tito’nun ölümüyle bu ortam yerini kaosa bırakacaktı.

9. Tito’nun Ölümü

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

Tito’nun 1980 yılında ölmesiyle 35 yıllık Yugoslavya devleti, yavaş yavaş dağılmaya başlayacaktı. Özellikle 1986 yıllarından itibaren aşırı milliyetçi Sırplar, Slobodan Miloseviç ve onun milisleri önderliğinde Büyük Sırbistan’ı kurma hayali ile yanıp tutuşmaktaydılar. 1986 yılından 1992’ye kadar iç savaşlar, işkenceler ve sistematik katliamlar Sırp’lar tarafından Boşnak’lara karşı gerçekleştirildi. On binlerce insan katledildi. Bu sırada Yugoslavya yavaş yavaş parçalanıyordu. Önce Slovenya bağımsızlığını ilan etti. Sonrasında Hırvatistan koptu. Daha sonrasında ise Makedonya kendi ülkesini kurdu. Bu süre zarfında özellikle askerî üstünlük Sırbistan’da olmasına rağmen baskıcı tutumu nedeniyle dağılmayı engelleyemiyordu. Son olarak ta Bosna Hersek 1992’de bağımsızlığını ilan etti.

10. Bosna Savaşı

Gizemlerle Dolu Bosna Hersek’in Tarihi Geçmişi

1992’de Bosna Hersek’in de bağımsızlığını ilan etmesiyle Sırbistan “etnik temizlik” adını verdiği girişimlerini hızlandırdı. Masumların ve sivil halkın keskin nişancı kulelerinden rastgele vurulduğu, Saraybosna şehrinin aylarca kuşatma altında kaldığı, özellikle Batılı devletlerin bu katliam karşısında sadece izlemekle yetindiği ve çok geç müdahale ettiği zor zamanlardı gizemlerle ve acılarla dolu Bosna Hersek’in tarihi geçmişi. Birleşmiş Milletlerin koruması gerektiği fakat tabiri caizse Sırp’ların eline verdiği on binlerce sivil, Sırp’ların elinde can verdi. En bilineni ise Srebrenitsa katliamıdır. Doğasıyla, havasıyla, insanıyla sıcak; fakat acılı ve kanlı tarihiyle bir o kadar yürek sızlatan Bosna Hersek, herkesin görüp düşünmesi gereken ülkelerdendir.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
9
Beğen
Mutlu Mutlu
11
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
5
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
0
Üzgün
Olamaz Olamaz
1
Olamaz
Kızgın Kızgın
1
Kızgın
Komik Komik
1
Komik
İlginç İlginç
3
İlginç

Yorum bırak