Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği: Pika Sendromu

5 dk okuma süresi


Pika Sendromu gıda dışı maddelere karşı duyulan yeme isteği olarak tanımlanmaktadır. Daha çok toprak yeme alışkanlığı olarak bilinse de Pika Sendromu’ndaki bir kişi buz, iğne, sabun, saç gibi yenilmeyecek maddeleri yeme alışkanlığı da sergileyebilmektedir. Besin değeri olmayan nesneleri yemek çoğu zaman ciddi sorunlara yol açmayabilir. Ancak bazı durumlarda yutulan maddeler zehirli olabilir. Bu durumlarda kişi yediği nesneler nedeniyle sorunlar yaşayabilir. Psikolojik rahatsızlığı bulunan kişilerde daha sık görülen Pika, çocuklarda ve hamilelerde de geçici süreyle bulunabilir. Duysal boşluktan veya zihinsel farklılıklardan süre gelen toprak gibi besin değeri olmayan nesneleri yeme isteği, kişiye Pika Sendromu teşhisi konmasına neden olabilir.

1. Tarihçesi

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği Pika Sendromu

İlk olarak Hipokrat’ın tanımladığı Pika Sendromu ismini bir kuştan alır. “Magpie” adlı kuşun Latince adı olan “Pica” bu hastalığa adını vermiştir. Pica, sıra dışı yeme alışkanlığıyla ünlüdür. Bu kuşun her şeyi yediğine inanılır. 13. yüzyılda Latin çalışmalarında “Pika” sözcüğüne rastlanırken terimin tıbbi çalışmalarda yer alması 1563 yılı sonrasına dayanmaktadır. 1800 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin güney kısmında Pika’nın başka bir formu olan “Jeofaji” yaygındı. Jeofaji, kişinin kil gibi topraksal ürünleri yeme isteğidir. 16. ve 20. yüzyılları arasında Pika, özel bir sendrom olmaktan ziyade diğer rahatsızlıkların belirtisi olarak çalışmalarda yer almıştır. Pika sendromu çocuklarda teşhis edilen bir hastalık olmaktan çıktıktan sonra Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı’nın beşinci edisyonunda her yaşta insanda teşhis edilebilir bir rahatsızlık olarak yer almaya başlar.

2. Belirtileri

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği: Pika Sendromu

Pika sendromunun birçok belirtisi vardır. Genel olarak bakıldığında yiyecek dışındaki cisimleri yutmakla gelen etkilerdir. Belirtiler, yutulan gıda dışı maddelerde bulunan mikropların oluşturduğu sonuçlardır. Pika sendromlu kişilerin yuttuğu bazı cisimler zehirli olabilmektedir. Bunun sonucunda da vücut birtakım belirtiler gösterir. Mide bulantısı, midede ağrı, ishal, kabızlık, ülser, dişlerde yaralanma veya enfeksiyon pika sendromunun semptomları arasındadır. Sendrom, fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra davranışsal problemler de doğurabilir. Tükenmişlik hissini tetikleyen Pika Sendromu, kişide yalnızlık hissini de artırabilir. Pika hastalarının çoğu düzenli olarak besleyici gıdalar tüketiyor olsa da bazı durumlarda yetersiz beslenmektedirler.

3. Tanı

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği Pika Sendromu

Pika teşhisi konulması için özel bir laboratuvar testi yoktur. İlk olarak hastanın geçmişi öğrenilerek bir tanı konulmaya çalışılır. Bu süreçte en yardımcı faktör hastanın aile bireyleri ya da en yakın kişilerdir. Aile bireylerinin hastayı fark etmesi ve doktora başvurması önem teşkil etmektedir. Özellikle çocuk hastalar için aile bireyleri son derece önemlidir. Pika şüphesi bulunan kişilere birtakım testler uygulanmaktadır. Kandaki demir oranlarına bakılması için kan testleri bunlardan biridir. Yutulan herhangi bir cisim kanamaya neden olabileceği için idrar örnekleri alınır. Yutulan cisimlerin kurşun oranı nedeniyle kişi kurşun zehirlenmesi yaşayabilir. Bunu ortaya çıkarmak için kurşun testi yapılır. Beslenme yeterliliğini ölçmek adına da testler yapılabilir. Bu testler sonucunda vücutta gerçekleşen anormal durumlar ortaya çıkar ve tanı yapılır.

4. Tanıyı Destekleyenler

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği: Pika Sendromu

Pika tanısı konulması için bazı kriterler vardır. Öncellikle kişi, ülser gibi herhangi bir rahatsızlık yaşamasına rağmen gıda dışı cisimleri yutmaya devam ediyorsa bir an önce tanı kesinleştirilip tedavi edilmelidir. Teşhis konulması için hastanın 2 yaşından büyük olması gerekmektedir. Çünkü 2 yaşından küçük çocukların ağızlarına gıda dışı maddeleri sokması normaldir. Bazı kültürlerde kil yemek doğal karşılanmaktadır. Kişinin geleneksel olarak normal karşılanan davranışı varsa pika teşhisi konulmaz. Kültürel olarak normal olmayan gıda dışı maddelerin yutulması devam ediliyorsa teşhis konulabilir. Toprak yeme isteği olarak karşımıza çıkan genellikle duysal boşluktan gelen pika sendromu erken yaşta daha sık görünmektedir.

5. Tetikleyiciler

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği Pika Sendromu

Pika sendromunun tam olarak nedeni bilinmemektedir. Rahatsızlığın gelişimine neden olan bazı tetikleyicilerin olduğu uzmanlar tarafından söylenmektedir. Otizm spektrum bozukluğu gibi gelişimsel ve zihinsel farklılıklar pika sendromunun oluşmasına neden olabilir. Obsesif kompulsif bozukluk veya şizofreniye neden olabilecek psikiyatrik rahatsızlıklar tetikleyici olarak görülmektedir. Yetersiz beslenme sonucunda oluşabilecek demir ve çinko eksikliği kişiyi gıda dışı maddeleri yemeye itebilir. Çoğu hastalıkta olduğu gibi stres, pika sendromunu da etkileyen bir olgudur. Küçük yaşta istismara uğramış veya ihmal edilmiş çocuklarda stresin neden olmasıyla pika sendromu oluşması muhtemeldir. Kısıtlı durumlarda da olsa hamilelik sırasında demir eksikliğine bağlı olarak toprak aşerme gelişebilir.

6. Etkileri

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği: Pika Sendromu

Pika sendromu çeşitli sonuçlara neden olabilir. Trikotilomani olarak adlandırılan saç dökülmesi bunlardan biridir. Gıda dışı madde yeme isteği sürekli olarak gelmektedir ve bu durum bir zaman sonra bağımlılık oluşturmaktadır. Bu tür bir bağımlılık geliştiren kişinin yaşam standartlarında düşme meydana gelir. Tıbbi adı “Ekskoriasyon” olan psikiyatrik bir rahatsızlığın sonucu kişinin cildini kazıması pika sendromlu kişilerde kimi zaman görülmektedir. Yutulan cisimlerin vücuda zararlı olması durumunda zehirlenme veya enfeksiyon yaşanabilmektedir. Cıva zehirlenmesi, bağırsaklarda parazit gibi durumlar gıda dışı maddelerden alınan zararlı mikropların etkileri arasındadır. Çocuk hastalarda ise akademik başarıda düşüşlere, dikkat eksikliğine, davranış bozukluklarına neden olabilir.

7. Tedavisi

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği Pika Sendromu

Pika tedavisi, sendromun oluşturduğu etkilere göre çeşitlilik göstermektedir. Tedaviye başlanmadan önce pika sendromunun neden olduğu rahatsızlıklar tespit edilmelidir. Yutulan cisimler farklı sorunlar oluşturabilir. Bu sorunlar teşhis edildikten sonra uygun tedavi uygulanmalıdır. Rahatsızlık durumunda ishal ve kabızlık için ilaçlar, enfeksiyonlar için antibiyotik uygulanabilir. Mide ülseri rahatsızlığı veya kurşun zehirlenmesi gibi olaylar ayrı bir tedavi gerektirebilir. Sendrom sahibinde besin yetersizliği mevcut ise besin takviyesi sağlanır. Pika sendromuna neden olan zihinsel durumu ortaya çıkarmak için psikiyatrik tedaviler önerilmektedir. Gıda dışı nesneyi yemeye iten dürtüyü engellemek adına davranış problemlerini önleyecek ilaç tedavileri tercih edilebilir.

8. Tedavi Sonucu

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği: Pika Sendromu

Tedavilerin çeşitlerinde olduğu gibi elde edilen sonuçlarda da çeşitlilik vardır. Sendromun oluşturduğu hastalıklara uygulanan tedaviye göre sonuçlar değişebilmektedir. Pika sendromuna sahip çocuk hastalarda yaş ilerledikçe rahatsızlık düzelmektedir. Ancak sendromun süresi, akıl hastalığına veya gelişimsel olgulara dayandığı durumlarda gençlik yıllarına veya yetişkinlik dönemlerine kadar devam etmektedir. Erken yaşlarda pika sendromu teşhisi konulup uygulanan tedavilerden daha olumlu sonuç alınmaktadır. Davranışsal değerlendirmeler ve tedaviler sonucunda saldırganlık gibi sorunlu davranışların giderilmesi mümkündür. Toprak yeme isteği olarak bilinen rahatsızlığın duysal boşluktan gelen sebepleri de tedavi edilerek Pika sendromu sorunu çözülebilir.

9. Başa Çıkmak

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği: Pika Sendromu

Pika sendromlu bir çocukla başa çıkmak kimi zaman zor olabilir. Yetişkinlerde durum daha kolayken çocuklar tedavi olmak konusunda daha inatçı davranabilirler. Pika sendromu konusunda uzmanlaşmış bir profesörden yardım almak en doğrusudur. Çocuklarına pika teşhisi konmuş ebeveynler için durumla başa çıkmak adına oluşturulmuş stratejiler vardır. Durumu daha iyi yönetmek için alınan yardım pika sendromlu kişinin stres seviyesinin azalmasını sağlarken tedaviyi de olumlu etkilemektedir. Düzenli ve sık aralıklarla besleyici atıştırmalıklar kişinin gıda dışı maddeleri yemesinin önüne geçirebilir. Ödül sistemi de gıda dışı maddeleri yemeyi engelleyebilir. Belirli bir süre boyunca gıda dışı maddeleri yemek durdurulduğunda ödül verilebilir böylece ödüle ulaşmak için istenmeyen davranışı sergilemek durdurulabilir.

10. Popüler Kültürde

Duysal Boşluktan Gelen Toprak Yeme İsteği Pika Sendromu

2019 yapımı psikolojik gerilim filmi olan “Swallow” Pika Sendromu’nu konu edinmektedir. Duygusal olarak boğulmuş hisseden filmin ana karakteri Hunter, gıda dışı maddeleri yeme isteğini bir türlü durduramamaktadır. Duysal boşluğunu yuttuğu yenilemeyecek cisimlerle doldurmaya çalışmaktadır. Ekonomik olarak düşük bir ailede büyümüş olan Hunter, annesi tarafından istenmeyen çocuktur. Babasıyla da arasında mesafe olan Hunter, hayatında sevilme duygusunu hissedememiştir. Bu psikolojiyle zengin biriyle evlenir, eşi ve eşinin ailesi tarafından sevilmek için her şeyi yapar. Çevresindeki kişilerin Pika Sendromu’nu fark etmesiyle Hunter, psikolojik destek alır. Babasıyla yüzleşerek geçmiş sıkıntılarından kurtulur ve istemediği evliliği sürdürmekten vazgeçer. Böylece duygusal olarak aldığı hasarları gidererek sendromunu da ortadan kaldırır.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
2
Beğen
Mutlu Mutlu
2
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
2
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
0
Üzgün
Olamaz Olamaz
0
Olamaz
Kızgın Kızgın
0
Kızgın
Komik Komik
0
Komik
İlginç İlginç
1
İlginç

Yorum bırak