Cemal Süreya Hakkında Bilmeniz Gerekenler

5 dk okuma süresi


Dünya üzerinde nesiller boyu bilim, sanat, edebiyat gelişirken şiir de yerini almış gelişmiştir. Yaşadığı döneme imza atmış, duygulara tercüman şairler,  şiirleriyle ruhumuza dokumuş, yaşadığımız hayatı kalemiyle güzelleştirmiş ve ona ruh vermiştir. Her şairin öne çıkarttığı duygular bütünü farklıdır. Kimi vatan aşkını öne çıkartırken, kimi şair doğa sevgisini, insan sevgisini ele alır ince ince… Kimi şairlerse Süreya gibi. Aşk, onun için şiir yazmak değil, duyguya hayat vermek olmuş. Dünyaya adını aşkla duyuran adam olarak ansak onu abartmış sayılmayız. Bu yanıyla Cemal Süreya aşıklara ilham olmuş. Özgür ruhunda kadınlar sevmiş. Sevgiyi anlatıp sevgiye hayran kalmış… Şairliğinin yanında yaşantısıyla da model olmuş. Peki bugün onu ne kadar tanıyoruz? Bu soruya, yanıt aramak istedik ve dergiCE ekibi olarak Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler listesini yazdık. Hazırlarken oldukça keyif aldık, umuyoruz siz de okurken keyif alırsınız.

1. Adı Cemal Süreya Oldu

Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler

Cemal olarak anılsa da asıl adı Cemalettin’di. 1931’de Erzincan Pülümür’de dünyaya geldi. Babası Hüseyin Bey, annesi Gülbeyaz Hanım’dı. Erzincanlı bir ailenin çocuğudur. Çocukluğunu Erzincan da geçirdi. Dersim isyanı sonrasında babasının işinden dolayı Bilecik’e sürgün edildiler. Sürgün olmaları, yurtlarından ayrılacak olmaları annesini yıpratmıştı. Gülbeyaz hanım buna daha fazla dayanamadı. Hayata gözlerini erken yumdu. İstanbul’a ilk gelişi, annesinin ölümü oldu. İlkokulu burada giden Cemal, kağıt kalemle olan bağını kurup şiirler yazmaya başladı.

2. İlk Hayalini Gerçekleştirdi

Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler

Dergi çıkarma hayalleri böyle başladı. Annesi ona aşk hikayeleri anlatmış, o da şairliğe gönlünü kaptırmıştı. Daha toy olan Cemal, dergi çıkarmak için uğraşlarına başladı. Önündeki en büyük engeller, baskı malzemelerinin az olması ve kalitesizliğiydi. Hayalini kurmuştu bir dergi çıkartmanın, vazgeçmedi. En yakın dostu Altan Günalp ona destek oldu. Beraber el yazısıyla yazılar yazdılar, resimler çizdiler, dizayn ettiler ve dergiyi çıkardılar.

3. Bilecik’te Evlilik Şoku Yaşadı

Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler

Babasının yeniden evlenmesiyle Cemal Süreya yeniden Bilecik’e döndü. Orası ona, sevdiği ilk kadını, kalbinin kuşunu hatırlatıyordu. Üvey annesi Esma Hanım, Cemal’i ve kız kardeşlerini sürekli döverek onları yok sayıyordu. Daha da ileri gitmiş Cemal’i ortadan kaldırmak için yemeğine zehir katmıştı. Esma Hanım daha sonraları evden ayrıldı. Babasından habersiz sınavlara giren Cemal, Haydarpaşa Lisesi’ni yatılı burslu olarak kazandı. Ortaokulu burada okuyan şairimiz, 100 metre koşu yarışına katıldı. Birinci olunca ona kalem hediye edildi. Kalem hediye edilmesi onun için büyük anlam taşıyordu. İlk dolma kalemiydi, hayat ve elde ettiği başarılar ona, yaz, diyordu.

4. Soyismini Bir İddiada Kaybetti

Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler

Ünlü yazarlara hayranlığı adını değiştirmekle başladı. Cemal olarak adını kısalttı ve Süreyya’yı ekletti. Cemal o zamanlar kendi belleğine güvendiği için arkadaşıyla bir iddiaya girdi. Telefon numarasını hatırlamayınca iddiayı kaybetti. O da isminden bir harf atacağını söyledi. İsminden atacak harf bulamayınca iki tane olan “Y” harfini atmak ona daha kolay geldi. Başka bir iddia olarak üniversite arkadaşı Sezai Karakoç ile aynı kıza aşık olmuşlardı. Gizliden gizliye birbirlerine aşklarını anlatıp şiirlerini okurlardı. Bu aşk sonunda ortaya çıkınca elde etme iddiasına dönüştü. Kaybeden bedel ödeyecekti. Aşklarının büyüklüğü iddianın sonucunu da büyük kılmış. Zararsız olarak adını ya da soyadını değiştirmekte karar kılmışlar. İddiayı kaybeden Cemal Süreyya olunca, soyadındaki “Y” kaldırıldı; Süreya oldu.

5. Büyük Başarılar Sağladı

Cemal Süreya Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Eğitimini, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisadi bölümlerde tamamladı. Üniversite hayatında en yakın dostları Sezai Karakoç, Muzaffer Erdost, Hasan Basri ve Namık Kemal Eren oldu. Bazen çoğuyla fikir ayrılıkları yaşadı, kavgalar etti. Yine de tüm fikir ayrılıklarına rağmen onların dostluğu, sevgiye ve aşka olan inançlarıydı. Dostlukları fikirlerden değil sevgiden geliyordu. Üniversite bitince memuriyet hayatına başladı. Maliye Bakanlığı’nda müfettiş yardımcılığı, Kültür Bakanlığı’nda danışma kurulu üyeliği, Orta Doğu İktisat Bankası’nda yönetim kurulu üyeliği ve Türk Dil Kurulu üyeliği yapması ona büyük başarılar sağladı. Bunun yanında şiir sevdası hiç bitmedi. Emekliliğinde yayınevlerine danışmanlık ve çevirmenlik yaptı. Aynı zamanda İstanbul’daki edebiyat müzelerinde de kısa görevlerde bulundu.

6. Her Şey Aşk ile Başladı

Cemal Süreya Hakkında Bilmeniz Gerekenler

İlk şairlik hayali annesinin ona “Kerem ile Aslı” aşkını anlatmasıyla başlamıştı. İlk şiirine Şarkısı Beyaz adını verdi ve 8 Ocak 1953’te Mülkiye dergisinde yayınlandı. Herkes gibi o da takma ad kullanarak dergi ve gazetelerde yazılar yayımladı. Edebiyat dünyası yeni akımlara yol alırken İkinci Yeniciler olarak Garip akımına karşı bir edebiyat akımının öncülüğünü yaptı. Onu edebiyat dünyasına tanıtan Gül adlı şiiri oldu. Dalga, Güzelleme, Nehirler, Üçgenler, Boyunca Kadınlar Gördüm ve Cigarayı Denize Attım şiirleriyle dergilerde yazmaya devam etti.

7. Babasına Yazdığı Şiirle Ünlü Oldu

Cemal Süreya Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler arasında belki de en önemlisi babasına olan sevgisiydi. Babasına yazdığı şiirleriyle adını dünyaya duyurdu. Sizin Hiç Babanız Öldü Mü? Adlı şiiriyle Cemal, sarsıldığını ve annesinin ölümünden sonra babasının ölümünün daha ağır geldiğini hissettirdi. Babasının ölümü ona şiir yazmayı ve kalemine olan bağını arttırmıştı. İlk eseri olan Üvercinka, şiir kitabı oldu. Bu kitap ona Yeditepe Şiir Armağanı’nı kazandırdı ve ardından Papirüs dergisini açtı.

8. Özgür Bir Kişiliği Vardı

Cemal Süreya Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Özgür ruhlu adam adından da anlaşılacağı gibi özgürdü. Hayatında ve aşklarında da özgür oldu. Ortaokul arkadaşı olan Seniha Nemli ile evlendi. Ayçe adında dünyalar güzeli bir kızı oldu. Evlilikleri istedikleri gibi olmasa da İstanbul’a atanan Cemal, bir süre daha evli kaldıktan sonra ayrıldı. İkinci eşi dergide çalışan Zuhal Tekkanat oldu. Zuhal Hanım, bir süre hasta yattı. Kalp hastalığı olduğunu öğrenen Cemal, sevgili karısının yanından ayrılmadı. Her gün aşkla baktı karısına ve ona mektuplar yazdı. On Üç Günün Mektupları adıyla yeni bir kitap oluşturdu. Yeniden memuriyete dönen Cemal, Ankara’ya atanınca Zuhal Hanım İstanbul’da kaldı. Evlilikleri bir süre devam etse de kısa bir zaman sonra ayrılmaya karar verdiler.

9. Tam Bir Aşk Adamıydı

Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler

Cemal Süreya hakkında bilmeniz gerekenler yazımızın son maddesinde onu kişiliği ve aşk olan tutkusundan bahsetmek istedik çünkü o tam bir aşk adamıydı. Onun için kadınlar ve aşk ayrı olamazdı. Büyük aşk yaşadığı Güngör Demiray ile evlendi. Fakat bu evlilik uzun sürmedi. Kitap evinin sahibi Birsen Sağnak ile evlenen Cemal onun merhametine, sevgi dolu şefkatine aşık olmuştu. Cemal Süreya’nın çekilmez hallerine bile hoşgörüyle bakıyordu. Sahip olunamaz kadınla tanışınca gerçek aşkı bulduğunu anladı Cemal. Tomris Uyar kalbini çalmıştı. En içli aşk şiirlerini ona yazmaya başladı. Bu aşkı evliyken olmuştu. Aşklarına saygı duyarak ikisi de boşandı. Tomris’le evlenen Cemal’in bu büyük aşkı da uzun sürmedi. Ayrıldılar. Cemal Süreya aşkına saygı duydu ve ayrılıklarını şiirlerinde yazmadı. Ona kızdığı için aşk mektuplarını yırttı attı. Tomris’in aşkı yırtılan mektuplarda kaldı.


Bu içeriğe ifadenle renk ver!

Beğen Beğen
4
Beğen
Mutlu Mutlu
5
Mutlu
Eğlenceli Eğlenceli
5
Eğlenceli
Üzgün Üzgün
1
Üzgün
Olamaz Olamaz
1
Olamaz
Kızgın Kızgın
1
Kızgın
Komik Komik
1
Komik
İlginç İlginç
0
İlginç

Yorum bırak