Salyangoz yumuşakçalar (mollusca) şubesinin Orthogastropoda sınıfındaki kabuklu kara hayvanlarının ortak adıdır. dergiCE olarak sizler için hazırladığımız, salyangozlar hakkında ilginç bilgileri paylaşmak istiyoruz.

İnsanlar geçmişten günümüze çeşitli yollarla salyangozlar üzerinden faydalanmışlardır, özellikle de beslenme olarak. Kimileri onları yiyecek kimileri ilaç kimileri güzellik sebebi ve kimileri de evlerini üstlerinde taşıyan yaratıklar olarak görmüşlerdir.

Taş devrinde yaşayan insanların çöp yığınlarında salyangoz kabukları bulunmuştur ve 19. yüzyılın ilk yarısına kadar akciğer rahatsızlıklarının tedavilerinde salyangozlardan yararlanıldığı bilinmektedir. Günümüzde ise cilt bakımında önemli bir yeri vardır.

Salyangozların Yaşam Alanları

Tatlı su, denizler ve karalarda yaşayan türleri vardır. Nemli ortamları çok seven bu hayvanlar yağmur yağdığında şemsiye satıcılarından bile önce ortaya çıkarlar. Bunun sebebi yağmuru düşmanları kirpinin sesine benzetmeleridir.

Yağmurlu ve nemli ortamlar onlar için ölümcül değil aksine yaşamsal bir öneme sahiptir. Solucanlar ve salyangozlar vücutlarındaki nemi korumak için taş ya da toprak altında gibi nemli yerlerde yaşarlar.

Salyangozlar Nasıl Beslenir?

Çoğunlukla otobur olan bu canlılar, etobur yada hepçil olabilirler. Otobur olanlar bitkinin taze sürgünlerini yediği için zarara sebep olurlar. Bu yüzden çiftçiler ürünlerini salyangozlardan korumak için çeşitli yöntemlere baş vururlar. Bunlardan bazıları sarımsak ve bakır şeritler yerleştirmektir.

Salyangozların ağzında yiyeceklerini ufalamak ve öğütme için radula vardır. Radula sert, üzerinde ufak dişlerin bulunduğu, yiyeceğini ufalayarak yemeye yarayan bir dildir. Etçil olanları bazı omurgasızları ve yumuşakçaları avlarlar.

Salyangozlarda Çiftleşme

Salyangozlar hermaphrodite (hermafrodit) bir canlıdır. Yani eş cinsli, hem erkek hemde dişildir. Evet yanlış duymadınız aynı anda hem sperm hem yumurta üretirler. Ama buna rağmen çoğalmak için çiftleşmek zorundadır.

Her iki ayda bir 80 civarında yumurta bırakırlar. Bunların rengi sarı yada beyaz renkte olmaktadır. Yumurtalar 2 ile 4 hafta içinde çatlar ve 2 yıl boyunca yetişkin olana kadar büyürler.

Salyangozlar genelde nemli ve sıcak havalarda yumurtlarlar. Su salyangozlarının kara salyangozlarından tek farkı kara salyangozları yumurtaları toprağa koyarken su salyangozları yumurtalarını çatlayana kadar yanında taşır.

Salyangozların Düşmanı

Yılanlar, kuşlar, kınkanatlı böcekler, kurbağalar, kirpiler, tavuk, ördek, kazlar vs… kısaca küçük memeliler salyangozların düşmanlarıdır.

Vücutları yapı olarak yumuşaktır, bedeni uzun, kaygan ve nemlidir. Bu yumuşak vücudunu koruması içinde kabuğu vardır. Eğer salyangozlar bir tehlike hissederse hemen kendisini bu kabuğa sokarlar.

Salyangozlar Hakkında Bilinmeyenler

• Dünyada bilinen yaklaşık 43.000 çeşidi vardır.
• Salyangozların antenleri vardır ve gözleri bu antenlerin ucundadır.
• Radula isminde dişli bir dile sahiptir.
• Yapılarında iki çift anten bulunur üsttekiler göz için ve alttaki antenler ise koku almak içindir.
• Salyangozların aşk okları adını verdiği çiftleşmeye yarayan okları vardır.
• Bu oklar dişinin yumurtlama süresinde bir başka salyangoz ile çiftleşmesini engellemek içindir, ama bu oklar dişinin erken ölmesine sebep olmaktadır.
• Kol veya bacak gibi yapıları yoktur. Tek, tüm ve sümüksü bir yapıya sahiptir.
• Salyangozların bacakları olmadığı için dalgalanma hareketi ile ileri doğru hareket ederler.
• Türlerine göre kabukları değişiklik gösterir.
• Vücutlarında bulunan sümüksü sıvı sayesinde sivri ve tehlikeli şeylerden kendilerini korur ve yaralanmamalarını sağlar.
• Salyangoz salyası yenilenme özelliğinden dolayı güzellik ürünlerinde kullanılmıştır.
• Hermafrodit bir canlıdır. Yani hem erkek hem de dişi bir canlıdır.
• 3 ile 15 yıl arası yaşarlar.
• Dünyanın en büyük salyangozu 18 kg 77 cm’dir.
• Bahçe salyangozunun ağzında 14.175 tane dişi vardır.
• Fransız araştırmacılar, bahçe salyangozunun mide ülserine ve kronik bronşite karşı etkili olduğunu bulmuşlardır.
• Deniz salyangozları zehirlidir ve kurbanları için ölümcül olabilmektedir.
• Zehri morfinden daha kuvvetlidir.
• Gece ve bulutlu günlerde aktiftirler. Güneşli ve kış günlerinde ortada görünmezler.
• Kışın kış uykusuna yatarlar.
• Bazı ülkelerde salyangozu pişirip yerler. İnsana hastalık bulaştıran bir hayvandır. Bu yüzden yenmesi tavsiye edilmemektedir.
• Salyangozlar duyamazlar çünkü kulakları ve kulak kanalları yoktur.
• Salyangoz kabuğunun yapısında kalsiyum karbonat vardır, buda salyangoz büyüdükçe kabuğunun da büyümesini sağlar.