Dünyamız gün geçtikçe küçülüyor ve küreselleşme sanıldığı gibi eskisi kadar iyi bir durum değil. Birçok araştırma önümüzdeki 50 yıl içerisinde pek çok nesli tükenecek canlı türleri olacağını öne sürmektedir. Bu sonuçların tüm dünyada insanlığın bildiği en büyük yıkımlardan biri olacağı beklenmektedir. Bu içerikte önümüzdeki 50 yıl içerisinde tehlikede bulunan nesilleri tükenecek canlı türlerini sıraladık. Keyifli okumalar!

1. Saola

Gerçek hayattaki tek boynu az olarak da bilinin Saola’nın boynuzları birbiriyle birleşmektedir. Tüm dünyada en nadir görülen memeli canlılardan biri olan Saola sadece Vietnam ve Laos’un çok dağlık bölgelerinde görülür. Oldukça barışçıl bir mizacı olan Saola’nın boyu 1,5 metreye ve 100 kilogram ağırlığına ulaşabilir. Doğal yaşam alanlarının insanlar tarafından her geçen gün daha fazla işgal edilmesi sonucu yaşam alanları kalmamıştır. Kaçak avlanma ve tuzaklar yüzünden yaşamlarını yitiren Saolalar eğer koruma altına alınmazsa ve kurumlar tarafından çoğalmaları teşvik edilmez ise yakın zaman içerisinde yok olmaya mahkûm olmuşlardır.

2. Kuzey Atlantik Buzul Balinası

Günümüzde 400 adetten daha az kaldığı düşünülen Kuzey Atlantik buzul balinası, insan kaynaklı okyanus gürültüsü ve deniz sıcaklıkların dünya genelinde yükselmesi gibi ciddi tehlikelerle karşı karşıya olsa da karşılaştığı en ciddi tehlikelerden birisi olta balıkçılığıdır. Bu balinaların yüzde 85’ten fazlasının yaşamları boyunca en az bir kez olta takımlarına dolanma deneyimi yaşadığı tahmin ediliyor. Buzul balinasının 50 yıl içerisinde oldukça büyük ihtimalle nesli tükenecek canlı türleri arasında yer almasının bir diğer sebebi 1800 ve 1900’lü yıllarda neredeyse yok olma eşiğine gelecek şekilde avlanılmasıdır.

3. Gharial Timsahı

Dünyaca ünlü haber ve belgesel kuruluşu BBC’ye göre Hindistan, Nepal ve Bangladeş’te hayatta kalmaya çalışan Gharial timsahı dünya üzerinde bulunan en tehlike altındaki sürüngenlerden biridir. Tarım alanlarının artması ve su ürünleri için çiftlikler kurulması Gharial timsahının tehlike altında olmasının başlıca sebeplerinden biri. Nehir yataklarında bulunan kumluk alanların yok olması timsahların yuvalarının da yok olması anlamına gelmesi, madencilik ve endüstriyel üretim kaynaklı çevre kirliliği Gharial timsahının sayısının azalmasında direkt olarak rol oynamaktadır. Uzmanlar Gharial timsahının önümüzdeki yıllarda yok olacağından oldukça emin.

4. Borneo Orangutanı

2018 yılında sadece Borneo bölgesinde 100 binin üzerinde orangutanın 16 yıl içerisinde yaşamını yitirdiği duyuruldu. Yavaş üreme hızları yüzünden zaten tehlike altında olan canlılar listesinde olan Borneo orangutanı tarım ve palm yağı endüstrileri sebebiyle ormanlık alanların yok edilmesi yüzünden yok olmanın eşiğine geldi. Gıda, yakıt ve kozmetik endüstrisi tarafından oldukça sık kullanılan palm yağı tüketime sadece ABD’de geçtiğimiz yıllarda üçe katlandı. Palm yağına olan talep direkt olarak Borneo orangutanının doğal yaşam alanı olan yağmur oranlarının yok olmasının birinci sebeplerindendir.

5. Şahin Gagalı Kaplumbağa

Önümüzdeki 50 yıl içerisinde, şahin gagalı kaplumbağa nesli tükenecek canlı türleri arasında yer almaktadır. Söz konusu kaplumbağaların en büyük düşmanlarını balık ağlarıdır. Ağlara takılan kaplumbağalar ya boğularak ölmektedirler ya da onları ölüme sürükleyen yaralanmalar sonucu yaşamlarını yitirmektedirler. Aynı zamanda yumurtalarının insanlar tarafından toplanması ve kabuğu ya da eti için avlanması da sayılarının hızla azalmasına ve hali hazırda yavaş olan üreme hızlarının durma noktasına gelmesini sağlamıştır. Bilim insanları şahin gagalı kaplumbağaların kısa zaman içerisinde nesillerinin tükenmesine kesin gözüyle bakmaktadır.

6. Vancouver Adası Dağ Sıçanı

Doğal yaşam alanlarında yaklaşık olarak 90 civarında kaldığı düşünülen Vancouver Adası dağ sıçanları kurtlar ve kartallar tarafından avlanılmakta ve bölgedeki insan faaliyetlerinin de canlının durumunu daha belirsiz hale getirmektedir. Dağ sıçanlarının doğal yaşam alanı olan çayırlarının tarım ve hayvancılık ile işgal edilmesi canlıların yaşam alanlarını oldukça kısıtlamıştır. Her ne kadar kendilerine muhafaza altına almak için çalışmalar yürütülse de Vancouver Adası dağ sıçanları kendisi için doğru alanı bulmakta oldukça zorlanmış ve kendileri için ayrılan alanlardan göç etme eğilimi göstermiştir.

7. Sumatra Fili

Tarım alanları yüzünden oldukça ciddi tehdit altında olan Sumatra filleri tıpkı Borneo orangutanı gibi ormanlık alanların tarım arazilerine dönüştürülmesinden ötürü büyük bir yaşam alanı kaybına uğramıştır. Yaşam alanlarının kaybının ana sebebi yine palm yağı tüketimidir. Aynı zamanda dişleri için avlanan, insan yaşam alanlarına yaklaştığı için öldürülen Sumatra filleri aynı zamanda tarım alanlarını zarara uğratmaması adına zehirlenme tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Uzmanlar günümüzde yalnızca 2400 ile 2800 arasında Sumatra fili kaldığını ve bu sayının uzun süredir hiç artmadığını belirtmektedirler.

8. Goriller

Goriller DNA’larının yüzde 98,3’ünü insanlarla paylaşan büyüleyici canlılardır. Tıpkı bizim gibi duyguları vardır hatta bazen tıpkı bizim gibi gülebilirler. Yaklaşık dört türü bulunan gorillerinin hemen hemen hepsi tehlike altındadırlar. Uzmanlar Cross River gorilinin doğada yalnızca 150 ile 180 adet kaldığını bildirmişlerdir. 50 yıl içerisinde nesli tükenecek diğer canlı türleri gibi goriller de kaçak avlanma, habitat kaybı, hastalık ve insan çatışmasından dolayı zorluklar yaşamaktadırlar. Düşük üreme oranına sahip oldukları için çoğalmaları oldukça zordur. Bir dişi ömrü boyunca yalnızca üç veya dört kez ürer.

9. Amur Leoparı

Dünyanın en çok tehlike altındaki büyük kedilerinden biri olan Amur leoparlarının sayısı 2014 ve 2015 yılları arasında sadece doksan ikiydi. Günümüzde bu sayının 70’in altında olduğu düşünülmektedir. Kaçak avcılar tarafından kürkleri için avlanan, alternatif ve geleneksel tıp alanlarında kullanılmak üzere kemikleri satılan bu güzel canlıların karşılaştığı en büyük tehdit insanlardır. Yaşam alanlarını neredeyse tamamen kaybeden Amur leoparları iklim değişikliğine bağlı diğer canlıların azalması ya da yok olması sebebiyle de avlanma konusunda zorluklar çekmektedir. Söz konusu canlıların önümüzdeki 10 yıl içerisinde sayılarının 20’ye ineceği düşünülmektedir.

10. Vaquita

Vaquita, dünyadaki hem en küçük hem de en tehlike altındaki deniz memelisidir. 1996 yılından beri kritik tehlike altında olarak sınıflandırılan Vaquita’dan doğada yalnızca 10 kadar kaldığı düşünülmektedir. Yasadışı avcılık sebebiyle sayısı bu denli azalan bu canlılar memeli oldukları için aynı zamanda balıkçıların ağlarına takılıp boğulma tehlikesi de yaşarlar. 2016 yılında koruma altına alınan Vaquitalar her ne kadar avcılığın önüne bir engel konulmasını sağlasa da yasadışı avcılığın halen önüne geçilebilmiş değil. Kaçak avcıların peşine düşen sivil toplum kuruluşları avcıları rahatsız etmeyi başarsa da onları durdurabilecek güce sahip değiller.